Rồng đất lên bàn nhậu và nguy cơ tuyệt chủng

Rồng đất là loài bò sát nhưng do thịt ngon, màu sắc đẹp nên con to người dân bắt để ăn thịt, con nhỏ bị bán làm thú cảnh .

Môi trường sống của rồng đất (ảnh A và B), rồng đất trưởng thành (ảnh C, D). Ảnh: Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật.
Môi trường sống của rồng đất ( ảnh A và B ), rồng đất trưởng thành ( ảnh C, D ). Ảnh : Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật .

Ở khu vực miền núi như A Lưới, Phong Điền và Nam Đông ( Thừa Thiên Huế ) là nơi có nhiều rồng đất sinh trưởng và tăng trưởng nhưng hoạt động giải trí săn bắt ngày càng sôi động khiến số lượng ngoài tự nhiên giảm nhanh gọn .

Để đánh giá hiện trạng quần thể loài rồng đất tại tỉnh Thừa Thiên Huế, các nhà khoa học của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh Vật, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Vườn thú Cologne, Cộng hòa Liên Bang Đức đã nghiên cứu trong ba năm (2016-2018). Đã có 5 đợt khảo sát ở 14 tuyến suối, trong đó có 11 tuyến ghi nhận rồng đất tại các huyện A Lưới, Nam Đông và Phong Điền, chỉ còn vài trăm con. Tại đây hoạt động săn bắt diễn ra từ tháng 2 đến tháng 10 hàng năm, cao điểm tháng 4 đến tháng 7, trùng mùa sinh sản của chúng. Riêng ba huyện trên, tổng sản lượng săn bắt rồng đất trung bình ước tính khoảng 989 kg/năm. 

PGS Nguyễn Quảng Trường, Trưởng nhóm điều tra và nghiên cứu cho biết, năm 2018 khảo sát ở 14 tuyến suối số lượng tổng có 425 con, trong đó con chưa trưởng thành là 346, trưởng thành là 79. ” Trong năm 2018, số lượng phát hiện nhiều hơn nhưng đa phần là con non, tỉ lệ thành viên trưởng thành thấp do hoạt động giải trí săn bắt ngày càng ngày càng tăng “, PGS Trường cho biết .Ở Việt Nam, quần thể của loài rồng đất trong tự nhiên bị suy giảm mạnh do mất sinh cảnh sống và bị săn bắt quá mức ship hàng nhu yếu của con người. Rồng đất loại to được những nhà hàng quán ăn thu mua, còn loại nhỏ thường được bày bán ở những chợ địa phương. Nhóm nghiên cứu và điều tra cũng tìm hiểu tình hình kinh doanh rồng đất tại thành phố Huế cho thấy giá cả cao nhất là 450.000 đồng / kg .

Thống kê của CITES (Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp) từ năm 2010 -2017 có hơn 55.700 con rồng đất được xuất khẩu từ các nước châu Á vào thị trường châu Âu (Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha, Anh) và Hoa Kỳ, hầu hết để nuôi làm cảnh và một phần làm sản phẩm da. Trong số đó, có gần 49.000 cá thể được xuất khẩu từ Việt Nam. 

Ngoài việc bị giảm số lượng rồng đất do săn bắt, hoạt động giải trí khai thác gỗ và lâm sản ngoài gỗ ( tuy nhiên mây, tre nứa, măng … ) làm suy giảm diện tích quy hoạnh rừng tự nhiên, tác động ảnh hưởng xấu đi đến sinh cảnh sống của loài rồng đất .Trước trong thực tiễn này nhóm nghiên cứu và điều tra đề xuất kiến nghị nhiều giải pháp trấn áp săn bắt và phục sinh quần thể rồng đất nhằm mục đích ngăn ngừa rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng. Trong đó có việc đưa loài rồng đất vào Danh lục Đỏ IUCN và list những loài hạn chế khai thác vì mục tiêu thương mại. Hiện rồng đất có tên trong Sách Đỏ Việt Nam ( 2007 ) nhưng không phải là loài động vật hoang dã được ưu tiên bảo vệ theo những Nghị định của nhà nước, vì thế, chưa có chế tài xử phạt những đối tượng người dùng vi phạm .

Với các nhà hàng, cơ sở mua bán cần thường xuyên kiểm tra, giám sát việc sử dụng động vật hoang dã trái pháp luật. Nếu động vật không có nguồn gốc hợp pháp có thể tịch thu hoặc xử phạt hành chính theo quy định, đồng thời thông tin về chế tài, các hình phạt khi có hoạt động săn bắt và buôn bán động vật hoang dã.

Nhóm điều tra và nghiên cứu cũng yêu cầu nhân nuôi loài rồng đất tạo nguồn sửa chữa thay thế khai thác từ tự nhiên. Hiện những nghiên cứu nhân nuôi sinh sản loài rồng đất đã thành công xuất sắc. Trong môi trường tự nhiên nuôi nhốt, rồng đất sinh trưởng, tăng trưởng và sinh sản tốt, tỷ suất trứng nở cao, những con non sinh ra tăng trưởng tốt. Mô hình nhân nuôi rồng đất trên quy mô hộ mái ấm gia đình nếu được tăng trưởng tương thích sẽ giúp tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương ( nếu nuôi trong thời hạn từ 3 năm trở lên và tìm nguồn đầu ra có giá trị cao ), có mẫu sản phẩm cung ứng cho thị trường và giảm áp lực đè nén săn bắt từ tự nhiên .Mặt khác cũng cần bảo tồn và tăng trưởng sinh cảnh sống của rồng đất bằng việc trồng bổ trợ những loại cây địa phương để tạo hiên chạy xanh liên kết giữa những khoảnh rừng, tạo khoảng trống to lớn hơn cho những quần thể động vật hoang dã hoang dã, trong đó có rồng đất .

Hải Minh

5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan