Tận diệt rùa đồng

UoYoTRpl.jpgPhóng to
lYyLPmKu.jpg
Yếm của rùa đồng có hoa văn rõ ràng, rất đẹp – Ảnh: T.Đ.
zXf6wWGv.jpgPhóng to
Nhiều người đã bỏ hàng chục triệu đồng mua lưới ( lưới lồng dùng cảo những loại thủy hải sản ở đầm hồ ) để săn rùa. Trong ảnh : ông Chánh buồn bã thu lưới sau một đêm thức trắng – Ảnh : T.Đ.

Tại Tỉnh Bình Định, chuyện bắt rùa trở nên rầm rộ cách đây vài tháng và ngày càng nóng lên, đi bất kể nơi đâu cũng nghe buôn chuyện rôm rả chuyện săn bắt, mua và bán rùa. Loài rùa có size trung bình và nhỏ, mai dẹp này trước đây Open tương đối nhiều trên những đồng ruộng, ao hồ ở địa phương này, người đi câu cá đêm vẫn thường bắt được. Nhưng theo ý niệm dân gian, gặp rùa là rủi ro xấu nên người dân ở đây có câu : Gặp rắn thì đi, gặp quy thì về, ít người muốn gặp nó. Tuy nhiên gần đây, giá mua rùa trở nên cao ngất ngưởng nên ai cũng mong được một lần “ gặp xui ” ( gặp rùa ) .

Triển khai những giải pháp ngăn ngừa, bảo vệ rùa

Ông Nguyễn Hiếu Hòa, chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định, xác nhận: “Hiện trên địa bàn tỉnh có hiện tượng người dân đi bắt rùa nước (rùa đồng) để bán với giá rất cao, chúng tôi đang triển khai phương án truy quét, ngăn chặn để bảo vệ loài động vật quý hiếm này”.

Bạn đang đọc: Tận diệt rùa đồng

Ông Nguyễn Hữu Hào, phó giám đốc Sở Nông nghiệp và tăng trưởng nông thôn Tỉnh Bình Định, cho biết : “ Vì giá rùa đồng lúc bấy giờ rất cao nên người dân ào ạt đi săn bắt nhưng số lượng bắt được rất ít. Chúng tôi đã nghe phản ảnh nhưng việc ngăn ngừa khó hiệu suất cao vì người đi bắt đa phần vào đêm hôm, hoạt động giải trí lén lút. Tuy nhiên, sở sẽ có kế hoạch nhìn nhận tình hình và bảo vệ loài động vật hoang dã quý và hiếm này ” .

Nhanh như… rùa
Nhanh như … rùaNhiều người xoay xở mua lưới, bẫy nhử rồi rủ nhau lặn lội đêm ngày cả tháng trời săn bắt rùa. Tại những con suối, ao hồ, bất kể nơi nào nghi có rùa đều bị giăng đầy bẫy. Khắp những cánh đồng, ánh đèn pha của người đi bắt rùa chằng chịt. Có nơi người đi đông đến nỗi họ tự chia ra mỗi người “ quản ” 100 m chiều dài bờ đập, bờ suối “ bất khả xâm phạm ” để đặt bẫy .
Ông Nhân, một thợ săn rùa lão luyện ở huyện Phù Mỹ, cho biết từng bắt được khoảng chừng 30 kg rùa nhưng bán vào lúc giá chưa tới 10 triệu đồng / kg. Ông xuýt xoa : “ Lúc đó, bán giá như vậy là mừng quýnh, nói không ai tin. Nhưng nếu để giờ đây thì hốt bạc, giàu to rồi ! ”. Trước đây, giá loài rùa này chỉ vài trăm ngàn đồng / kg nên lúc đầu nghe giá rùa lên đến vài triệu đồng / kg, ông đã rủ một người bạn bỏ tiền mua lưới, lồng đi săn. Khi bắt được bán có tiền, hai người góp vốn đầu tư thêm dàn lưới hơn 20 triệu đồng để liên tục lan rộng ra quy mô săn rùa .
Ông cho biết : “ Dàn lưới của tôi là còn ít, nhiều nhóm đi năm bảy xe gắn máy, xe nào cũng chở mấy bao lưới. Đi chỗ nào cũng gặp người săn rùa, giành nhau địa phận dữ lắm ”. Theo kinh nghiệm tay nghề của ông : “ Rùa thường sống thành bầy 4-8 con. Khi bắt được một con thì chắc như đinh nơi đó sẽ còn nữa. Với mồi nhử này chỉ sau ba đêm là không con nào không chui vào lưới ”. Hỏi cách làm mồi, ông phủ nhận bảo “ bí hiểm ” .
Ông Tám, chủ một quán cafe ở Phù Mỹ, kể : “ Nhiều người đến uống cafe thấy cái ao trong vườn nhà, họ nói ao này nhiều lá ủ, khả nghi có rùa. Vậy là qua một đêm thức dậy thấy ao đã bị cảo sạch ”. Cùng cảnh ngộ với ông Tám, nhiều ao, hào khả nghi có rùa tại những địa phương đều bị giẫm nát. Còn ông Thái, ở gần nhà ông Tám, có nuôi một con rùa dưới hòn non bộ làm cảnh thì lại gặp phải trường hợp bi hài khác. Khi ông chưa biết rùa có giá, một đứa cháu bà con đã đến hỏi mua với nguyên do trị bệnh ung thư, bác sĩ bảo tìm rùa ăn sẽ khỏi ! Thương cháu, ông Thái ra xả hồ tìm bắt rùa thì mới biết đã bị mất trộm từ khi nào. “ Phải nói là nhanh như rùa chứ không phải chậm như rùa nữa ”, ông Thái phàn nàn. Sau đó, ông mới biết người cháu đã biết rùa tăng giá nên định mua giá rẻ của ông bán lấy tiền .
Trắng tay, trắng đồng

Thấy bắt rùa vừa dễ lại nhiều tiền, người người rủ nhau đi bắt. Tại các huyện Phù Mỹ, Phù Cát, An Nhơn, Hoài Nhơn…, nơi nào cũng rầm rộ người đi bắt rùa. Nhiều người bỏ bê tất cả công việc mưu sinh hằng ngày để đi săn rùa với hi vọng mong manh kiếm được nhiều tiền để đổi đời. Nhiều nhóm thợ săn còn mở rộng địa bàn đánh bắt qua các tỉnh Quảng Ngãi, Phú Yên… Họ đi đến đâu thì chuyện rùa nóng đến đó, kéo theo một số thanh niên các tỉnh cũng theo học nghề, đổ xô đi bắt rùa.

Ông Hà, một nông dân ở Phù Mỹ, vì quyết tâm bắt rùa, bỏ cả việc làm đồng ruộng theo dân săn rùa, gài bẫy bằng cách thắt dây cổ chó để bắt rùa. Sau hơn một tháng lặn lội, một con rùa nặng 0,4 kg dính bẫy nhưng bị dây thắt cổ siết chết. Ông ôm con rùa khóc và điện thoại thông minh hỏi y tá thôn : “ Có loại thuốc gì chích để rùa sống lại không, 2 triệu đồng một mũi tui cũng trả ! ”. Vợ chồng anh Tự ở huyện Phù Cát trồng 2 sào dưa leo để bán vào dịp Tết Nguyên đán nhưng do mê bắt rùa nên bỏ cả ruộng dưa, bỏ hai đứa con nhỏ nheo nhóc ở nhà phải tự lo cho nhau, hai vợ chồng sắm lưới đi bắt rùa suốt ngày đêm. Hơn hai tháng ruộng dưa chết héo, hai vợ chồng vẫn chưa bắt được con rùa nào .
Ông Chánh, thợ hồ ở Phù Mỹ, bỏ nghề mấy tháng nay để theo nghề săn rùa. Ông sắm hơn 30 tay lưới, 30 chiếc bẫy gần 10 triệu đồng dồn sức cho việc bắt rùa. Hơn hai tháng đêm nào cũng đi, ngủ ngoài đồng với tấm áo mưa vừa làm mền vừa làm chiếu trong cái lạnh thấu xương. Mỗi ngày ông phải bỏ thêm hơn 100.000 đồng để mua mồi, đa phần là ruột vịt, trứng vịt ung, thịt bò để nhử rùa. Cuối cùng ông bắt được một con rùa nặng khoảng chừng nửa ký, bán được hơn 10 triệu đồng. Vừa lỗ công, lỗ vốn, người hốc hác, sụt mất 5 kg vì mất ngủ, thiếu ăn. Tuy nhiên, ông nói : “ Tui vẫn còn như mong muốn hơn nhiều người. Có nhóm đi cả tháng trời không bắt được con nào ”. Ông cho biết nhiều người trẻ tuổi nghĩ rất dễ bắt được rùa nên khi đi tổ chức triển khai ăn nhậu rình rang, ký nợ tiền của những quán, một số ít không có tiền trả phải cố tìm cho ra rùa để bán gỡ vốn, cứ long dong ngoài đồng suốt đêm .
Chúng tôi theo chân ông Chánh lội hồ, ao, suối vào những nơi có cây rậm, lá ủ đặt đến hơn 50 tay lưới bẫy. Cứ ba giờ đi thăm một lần trong cái lạnh thấu xương. Bì bõm suốt đêm nhưng vẫn không tìm được con rùa nào. Đến sáng thu lưới còn bị lấy cắp 1 số ít lưới. Ông than vãn : “ Cả tháng nay xui quá, lỗ nặng ! ”. Một nông dân địa phương đi thăm đồng than vãn : “ Hơn tháng nay tối thiểu có đến ba bốn đoàn tới đây bắt rùa, họ đi rất đông và lưới nhiều. Nhiều hàng rào, vườn tược bị chặt phá, giẫm nát, ao hồ bị xả nước, cảo sạch để bắt rùa ” .
Gom hàng đi Bắc
Bà Đào, một đại lý mua rùa ở huyện Phù Cát, cho biết : “ Cách đây vài tháng tụi tui được một đại lý ở miền Bắc đặt hàng với giá cao. Trước kia, giá rùa chỉ hơn 100.000 đồng / kg, nhưng họ đặt hàng tụi tui lúc đầu là 5 triệu đồng / kg, rồi tăng lên 25 triệu đồng / kg chỉ trong một tuần. Có hàng bao nhiêu họ mua bấy nhiêu, kể cả con nhỏ dưới 2 lạng. Không biết mua để làm gì nhưng họ đặt hàng nên tụi tui tổ chức triển khai đi gom tại những địa phương bán lại kiếm lời. Khi người dân chưa nắm Ngân sách chi tiêu, có lúc mỗi ký rùa tụi tui lãi vài triệu đồng. Thời gian trước Tết Nguyên đán có ngày mua được gần cả chục ký, nhưng gần đây rùa mua được ít dần. Rất nhiều người đi bắt rùa than vãn do quá nhiều người săn bắt nên rùa phần nhiều đã hết sạch ” .
Tương tự, một đầu mối buôn rùa tên S. ( ở thị xã Bồng Sơn, Hoài Nhơn ) cho biết cách đây khoảng chừng vài tháng khi vào cao điểm cơn sốt săn rùa, mỗi ngày đại lý này mua được khoảng chừng chục ký rùa. Hiện nay, mỗi ngày chỉ thu được vài con do lượng rùa ít dần. Các đại lý ở Phù Mỹ, Phù Cát, An Nhơn … cũng tựa như. Họ cho biết rất nhiều người đi bắt nhưng rùa ngày càng khan hiếm .

Hỏi mua rùa giá cao đến 25-32 triệu đồng/ký để làm gì, tất cả đại lý đều trả lời không rõ. Chỉ biết sau khi thu gom, các đại lý ở địa phương đóng gói gửi ra một số đại lý các tỉnh phía Bắc và đều được mua lại hết với giá nhỉnh hơn. Họ chỉ nghe các đại lý “mẹ” nói hàng này sẽ được đem qua Trung Quốc. “Nghe đâu là làm thuốc bắc chữa trị một số bệnh gì đó hoặc dùng vào việc gì khác, tụi tui cũng không rõ. Thời điểm rùa nhiều thì họ vào tận nơi gom hàng”, một người buôn rùa tại Bình Định cho biết.

Động vật quý và hiếm cấm mua và bán, trao đổi
GS.TS Mai Đình Yên – nguyên chủ nhiệm bộ môn động vật hoang dã Đại học Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Thành Phố Hà Nội – cho biết : “ Rùa Trung bộ là loài rùa đặc hữu, rất quý và hiếm, chỉ có ở một số ít tỉnh Trung bộ VN. Quần thể sống ở khoanh vùng phạm vi hẹp ( khoảng chừng 100 km2 ), lúc bấy giờ số thành viên rùa này còn rất ít nên cần bảo vệ bằng mọi giá ” .
Rùa đồng còn gọi là rùa Trung bộ, thuộc nhóm IIB, ghi trong Sách đỏ IUCN ( 2005 ) cấp CR. nhà nước đã phát hành nghị định số 32/2006 / NĐ-CP về bảo vệ những loài động vật hoang dã hoang dã của VN. Rùa Trung bộ được đưa vào list những loài động vật hoang dã được bảo vệ, cấm mua và bán, trao đổi hay tiêu thụ mà không được phép của nhà nước. Đồng thời, rùa Trung bộ cũng đã được ghi trong hạng mục II, Công ước quốc tế về cấm kinh doanh động vật hoang dã có rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng ( CITES ) .
5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan