Bệnh dại và cách phòng ngừa

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại phổ biến trên toàn thế giới. Mỗi năm có trên 10 triệu người bị súc vật dại hoặc nghi dại cắn, phải đi điều trị dự phòng bằng vắc xin dại, có khoảng 60.000 – 70.000 người bị chết do bệnh dại, phần lớn được báo cáo từ các nước thuộc vùng nhiệt đới, nơi có tới 3/4 dân số thế giới sinh sống. Từ năm 2004 đến nay bệnh dại tăng lên rõ rệt ở các nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Tại BV Bệnh Nhiệt đới, từ đầu năm đến nay đã có 3 trường hợp người bị bệnh dại nhập viện, 1 tử vong, 2 nặng xin về.  Khi đã lên cơn dại, kể cả động vật và người đều dẫn đến tử vong. Vậy: Bệnh Dại là gì và làm thế nào để phòng tránh bệnh dại.

Bệnh Dại là gì ?

Bệnh Dại là bệnh nhiễm vi rút cấp tính ( Rhabdovirus ) của mạng lưới hệ thống thần kinh TW từ động vật hoang dã lây sang người bởi chất tiết, thường thì là nước bọt bị nhiễm vi rút dại. Hầu hết những trường hợp phơi nhiễm với bệnh dại đều qua vết cắn, vết liếm của động vật hoang dã mắc bệnh dại, đôi lúc hoàn toàn có thể bị nhiễm qua đường tiếp xúc như hít phải khí dung hoặc ghép tạng bị nhiễm vi rút dại .

Thời kỳ ủ bệnh:

Thường thời hạn ủ bệnh dại ở người từ 2-8 tuần, hoàn toàn có thể ngắn khoảng chừng 10 ngày hoặc dài trên một năm hoặc hai năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào vào số lượng vi rút xâm nhập vào khung hình, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách xa gần từ vết thương đến não bộ. Vết thương nặng, gần thần kinh TW thì thời hạn ủ bệnh ngắn .

Các giai đoạn của bệnh dại:

– Giai đoạn tiền triệu chứng: thường 1- 4 ngày, biểu hiện cảm giác sợ hãi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, khó chịu, cảm giác tê và đau tại vết thương nơi vi rút xâm nhập.
– Giai đoạn viêm não thường biểu hiện mất ngủ, tăng cảm giác kích thích như: sợ ánh sáng, tiếng động và gió nhẹ. Ngoài ra, còn có rối loạn hệ thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, đôi khi có biểu hiện xuất tinh tự nhiên.
– Bệnh tiến triển theo hai thể: thể liệt kiểu hướng thượng (hội chứng Landly) và thể cuồng.
– Bệnh thường kéo dài từ 2- 6 ngày, đôi khi lâu hơn và cuối cùng tử vong do liệt cơ hô hấp.

Làm thế nào để phòng tránh bệnh dại ?

  • Tiêm phòng dại cho chó, mèo định kỳ hàng năm.
  • Khi bị cắn cần sơ cứu theo các bước ngay lập tức và đến cơ sở y tế để được khám và tiêm phòng.
  • Vết thương được rửa và điều trị kịp thời sau khi bị cắn là một quyết định sống còn. Rửa ngay thật kỹ vết cắn bằng xà phòng, sau đó rửa lại bằng nước muối, bôi chất sát trùng như cồn, cồn iốt để làm giảm lượng vi rút tại vết cắn.
  • Chỉ khâu vết thương trong trường hợp vết cắn đã quá 5 ngày.
  • Việc khám bệnh nhân bị súc vật cắn hoặc tiếp xúc để có chỉ định điều trị dự phòng bằng vắc xin dại hoặc vắc xin + Huyết thanh kháng dại phải thực hiện càng sớm càng tốt.
  • Bệnh dạilà bệnh nguy hiểm mà hiện nay chưa có một phương pháp điều trị đặc hiệu nào. Chính vì vậy nên không nên chủ quan khi bị động vật cắn dù chỉ trầy xước nhẹ.

Có cần đi tiêm không nếu bị chó mèo đã tiêm vacxin phòng dại cắn?

Đến nay, chưa ai dám chứng minh và khẳng định súc vật đã tiêm phòng thì không bị bệnh dại. Vì vậy, ngay khi bị cắn, người bệnh vẫn phải xử trí tại chỗ vết thương ngay và đến những cơ sở y tế để được tiêm vắc xin phòng dại .

Thuốc tây, thuốc lá, có chữa được bệnh dại?

Không có loại thuốc uống, bôi, đắp nào hoàn toàn có thể chữa được bệnh dại. Biện pháp duy nhất để cứu người khi bị dại là tiêm vắc xin dại và huyết thanh dại càng sớm càng tốt. Khi đã lên cơn dại thì 100 % bệnh nhân tử trận .

Tiêm phòng dại cần kiêng gì?

Sau khi tiêm vắc xin dại, người bệnh cần tránh làm việc quá sức, tuyệt đối không uống rượu và các chất kích thích, không được dùng các thuốc làm giảm miễn dịch như corticoid, ACTH (adrenocorticotropic hormone: hormone kích thích vỏ thượng thận) trong vòng 6 tháng. Ngoài ra, bạn có thể ăn uống bình thường như một người khỏe mạnh. Việc đảm bảo các chất dinh dưỡng, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý sẽ đảm bảo cơ thể được phục hồi nhanh chóng.

Trong trường hợp phát hiện hoàn toàn có thể có những phản ứng lạ sau khi tiêm vắc xin như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu … người bệnh nên đến ngay những cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời .

Khoa Dược

Nguồn: Bệnh viện Bệnh nhiệt đới

Rate this post

Bài viết liên quan