Thêm nhiều ca phản ứng với vaccin ngừa dại

Ba trường hợp ngụ tại TP Rạch Giá ( Kiên Giang ) vừa được xác lập bị phản ứng sau khi tiêm vaccin ngừa dại Fuenzalida, trong đó có một trường hợp rất nặng : liệt hai chân. Ngày 25/6, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới gió mùa TP TP HCM cũng lại đảm nhiệm thêm một ca phản ứng nặng sau tiêm ngừa dại .>> Một bệnh nhân bị viêm não vì tiêm ngừa vaccin dại
>> TP TP HCM : Thêm một ca tai biến do tiêm vaccin dại Rabivax

Các thông tin này làm gia tăng nỗi lo về loại văcxin ngừa dại đã bị khuyến cáo ngưng sử dụng từ lâu…

Nhiều ca phản ứng với Fuenzalida

Sáng 25/6, cô giáo Vũ Thị Hồng Thắm – giáo viên Trường trung học phổ thông bán công Nguyễn Đình Chiểu, TP Rạch Giá – cho biết sau khi bị chó cắn, ngày 23/5 cô đến Trung tâm Y tế dự trữ ( TTYTDP ) Kiên Giang tiêm văcxin ngừa dại .
Ba ngày sau vết thương do chó cắn và chỗ những mũi tiêm phòng nổi nhiều vết đỏ, rồi body toàn thân nổi mẩn đỏ, ngứa và sốt li bì, tay chân có hiện tượng kỳ lạ tê cứng. Cô đến TTYTDP hỏi nguyên do thì những nhân viên cấp dưới vấn đáp chỉ là dị ứng do phản ứng thuốc .
Trường hợp thứ hai là cháu Mai Sĩ Quang ( 13 tuổi, học lớp 7 Trường trung học cơ sở Hùng Vương, TP Rạch Giá ). Tính đến chiều 25/6, cháu Quang đã qua một tuần bị phản ứng sau khi tiêm vaccin ngừa dại nhưng vẫn còn phản xạ rất chậm, đi đứng chưa vững .
Ba cháu – anh Mai Văn Luân – cho hay : ngày 9/6 cháu bị chó cắn, anh đưa cháu đến TTYTDP Kiên Giang chích ngừa. Sau bảy ngày tiêm ngừa thì mái ấm gia đình phát hiện những chỗ tiêm bị nổi mẩn đỏ và liên tục lan ra body toàn thân, cháu Quang nực nội trên 40 oC. Diễn biến càng trầm trọng hơn khi cháu bị tê liệt hai chân, không đi đứng được .
Hoảng quá, ngày 17/6 mái ấm gia đình đưa cháu đến TTYTDP Kiên Giang thì được y sĩ Lan – nhân viên cấp dưới đảm nhiệm tiêm ngừa – bảo : “ Cháu chỉ bị dị ứng huyết thanh, hai ba ngày là khỏi, đừng lo ” .
Rồi y sĩ này xé một tờ giấy ( tập học viên ) ghi một toa thuốc và nói : “ Ra tiệm thuốc tây mua cho cháu uống là khỏi ”. Dù đã mua thuốc uống nhưng cháu Quang vẫn liên tục sốt và tê chân .
Ngày 22/6, đúng hẹn mũi tiêm ở đầu cuối, anh Luân vẫn đưa cháu đến TT để chích ngừa. Lần này y sĩ Lan chỉ qua gặp một nữ bác sĩ khác, bác sĩ này bảo : “ Thôi cháu còn yếu nên tuần sau đưa đến chích cũng được ” .
Chiều 25/6, tiến sỹ Phạm Văn Đởm – Giám đốc Bệnh viện ( BV ) đa khoa Kiên Giang – xác nhận BV đã đảm nhiệm bệnh nhân Phạm Xuân Bình ( 49 tuổi, ngụ phường Vĩnh Thanh, TP Rạch Giá ) bị phản ứng do tiêm vaccin ngừa dại .
Anh Bình nhập viện ngày 23/6 với triệu chứng nổi mẩn đỏ body toàn thân. Anh Bình bị chuột cắn, đến TTYTDP Kiên Giang tiêm ngừa mũi tiên phong vào ngày 15/6, đến 21/6 anh bị nổi mẩn đỏ body toàn thân, sốt cao, sau đó mái ấm gia đình đưa vào nhập viện .
Cùng ngày 25/6, BV Bệnh nhiệt đới gió mùa TP Hồ Chí Minh lại đảm nhiệm thêm một ca bị phản ứng nặng sau tiêm phòng dại : bệnh nhân Đỗ Ngọc Nhung ( 17 tuổi, ở Thống Nhất, Đồng Nai ) nhập viện trong thực trạng rối loạn hành vi, rối loạn tri giác sau chích ngừa mũi thứ 5 .
Theo lời người nhà, ngày 16/6, bệnh nhân bị chó cắn với vết thương sâu, tiêm vaccin phòng dại đến mũi thứ 3 thì có triệu chứng phản ứng nhưng vẫn tiêm tiếp đến mũi thứ 5. Tên vaccin không ghi trong sổ chủng ngừa .
Như vậy, chỉ trong vòng một tháng, BV Bệnh nhiệt đới gió mùa TP Hồ Chí Minh đã đảm nhiệm ba ca bị phản ứng sau khi tiêm phòng dại. Hai ca trước đó là : anh T.D.H., 28 tuổi, sau tiêm sáu mũi vaccin Rabivax – II ( Fuenzalida ) do Viện Vaccin và sinh phẩm II Nha Trang sản xuất, phải nhập viện ngày 22/5 vì bị viêm não, hiện đang điều trị tiếp tại BV Chợ Rẫy .
Ngày 20/6, chị N.T.H. ( 47 tuổi ) cũng vào viện do bị phản ứng nổi mẩn đỏ khắp cả hai tay, chân sau tiêm mũi thứ năm vaccin Rabivax – II, đến 25/6 đang liên tục điều trị những nốt chảy nước vàng, sưng to ở hai tay chân .

Tiếp tục sử dụng vaccin có “vấn đề”

Suốt ngày 25/6, PV đã tìm mọi cách để tiếp cận tìm hiểu và khám phá những vụ phản ứng sau chích ngừa dại ở TTYTDP Kiên Giang nhưng không gặp được người có nghĩa vụ và trách nhiệm. Chiều cùng ngày, chúng tôi liên hệ được với bác sĩ Nguyễn Văn Hải – phó giám đốc TTYTDP Kiên Giang – bằng điện thoại cảm ứng ( ông Hải đang đi công tác làm việc ở Hải Phòng Đất Cảng ) .
Bác sĩ Hải nói : “ Kiên Giang chưa có trường hợp nào bị phản ứng do vaccin ngừa dại, hoàn toàn có thể anh nhầm ở TP TP HCM rồi đấy ! Hiện trong kho chúng tôi còn khoảng chừng 200 liều văcxin ngừa dại loại Rabivax-II ( Fuenzalida ) được nhập về từ Viện Vaccin và sinh phẩm II Nha Trang và đang liên tục tổ chức triển khai tiêm ngừa dại cho người dân ” .
Khi chúng tôi nói rằng có vật chứng cho thấy có đến ba trường hợp bị phản ứng do tiêm văcxin ở TTYTDP Kiên Giang thì ông Hải nói để kiểm tra lại. Ông Hải cũng nói rằng hiện chưa có chỉ huy của cấp trên về việc dừng sử dụng vaccin Fuenzalida .
Trong khi đó, bác sĩ Trần Tịnh Hiền – phó giám đốc BV Bệnh nhiệt đới gió mùa TP TP HCM – cho biết từ năm 1999, sau khi tận mắt chứng kiến một ca bị viêm não nặng nhập viện phải điều trị đến hơn ba tháng vì tiêm ngừa vaccin phòng dại Fuenzalida, BV này đã quyết định hành động ngưng hẳn không sử dụng vaccin Fuenzalida và cho đến nay chỉ sử dụng vaccin Verorab ( do Pháp sản xuất ) .
Theo bác sĩ Châu Hoàng Sơn – khoa y tế công cộng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, thư ký Dự án phòng chống bệnh dại của Bộ Y tế : những bộc lộ như sốt, đau đầu, căng thẳng mệt mỏi, ngứa, ban đỏ, đau cơ, khớp là những phản ứng phụ nằm trong số lượng giới hạn được cho phép so với vaccin Fuenzalida, qua nghiên cứu và điều tra cho thấy 100 % bệnh nhân có một trong năm phản ứng phụ này .
Còn Verorab cũng có phản ứng tại chỗ như đỏ, đau, sưng nhẹ nơi tiêm ( khoảng chừng 10 % ). Bệnh nhân hoàn toàn có thể uống thuốc để giảm sốt và giữ chỗ tiêm không bị nhiễm trùng. Việc ngưng sử dụng vaccin Fuenzalida cần có lộ trình, theo Bộ Y tế là đến tháng 1/2008, vì lúc bấy giờ nếu dừng ngay sẽ không đủ vaccin Verorab nhập thay thế sửa chữa .

Tuy nhiên, lý luận này rất khó thuyết phục được người dân. Không thể nói cần có lộ trình vì chuyện này đã được cảnh báo nhiều năm nay. Từ năm 2002, sau khi nghiên cứu về đáp ứng miễn dịch của vaccin Fuenzalida, nhóm nghiên cứu của PGS-TS Đinh Kim Xuyến (Viện Vệ sinh dịch tễ TW, Hà Nội) đã có kiến nghị phải sớm thay bằng vaccin khác để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao.

Hơn thế nữa, từ lâu Tổ chức Y tế quốc tế cũng đã khuyến nghị ngưng sử dụng loại vaccin này. Nhưng cho đến nay, người dân đi tiêm phòng dại vẫn liên tục phải “ đánh cược ” sức khỏe thể chất, thậm chí còn cả sinh mạng mình với loại vaccin Fuenzalida nhiều rủi ro tiềm ẩn .

Đến 2008 mới ngừng sử dụng Fuenzalida

Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Nguyễn Văn Bình cho biết:

– Bộ Y tế đã lan rộng ra cho ĐK lưu hành những loại vaccin ngừa dại. Trên thị trường hiện có năm loại vaccin đã được cấp ĐK lưu hành. Hai trong số này là vaccin dại đông khô và Rabivax-II là loại Fuenzalida đang xem xét ngừng sử dụng. Nhưng rõ ràng là Fuenzalida cũng có mặt tích cực của nó bởi những năm từ 1994 trở lại trước, mỗi năm việt nam có 500 – 600 trường hợp tử vong do bệnh dại, còn nay chỉ có vài chục người .

Từ 1992, Bộ Y tế đã cho phép lưu hành song song vaccin ngừa dại tế bào Verorab có độ an toàn cao, đồng thời yêu cầu các cơ sở y tế cung cấp các phản ứng phụ có thể gặp phải nếu tiêm Fuenzalida để họ lựa chọn. Nhưng vì lý do giá thành, có đến 80-90% người tiêm vẫn chọn Fuenzalida.

Do số người sử dụng Fuenzalida còn rất lớn nên Bộ Y tế phải từng bước ngừng sản xuất văcxin này ở 2/3 cơ sở sản xuất, sau đó tiến tới ngừng sử dụng trọn vẹn .

Trong cuộc họp mới đây giữa lãnh đạo Bộ Y tế và các bộ phận liên quan, Bộ Y tế đã dự kiến lộ trình 1-3 năm, sớm nhất là đến 2008 sẽ ngừng sử dụng vaccin Fuenzalida vì cần phải tìm nguồn vaccin, đồng thời thỏa thuận để có mức giá phù hợp cũng như số lượng đủ đáp ứng yêu cầu. 

 

Lan Anh ghi

Rate this post

Bài viết liên quan