Cách chọn – nuôi chim cảnh
Chuyên đề 11 năm 2011: Trồng cây cảnh theo phong thủy
Lê Hữu Thuận – Trưởng phòng Tư liệu thực hiện
I. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶC BIỆT CHÚ Ý TRƯỚC KHI NUÔI CHIM
Hẳn nhiều bạn sẽ buồn cười, có gì mà phải Để ý đến, thích thì nuôi, vậy thôi ! Vâng, đồng ý chấp thuận là như vậy, nhưng vẫn có những yếu tố mà trước khi nuôi chim, tất cả chúng ta nên quan tâm tới :
1) Sức khoẻ: hãy đảm bảo là bạn và những thành viên trong gia đình bạn không có ai bị bệnh dị ứng, hen suyễn… Bụi lông chim là một trong những tác nhân kích ứng ghê gớm với những căn bệnh này!
2) Thời gian: Nếu bạn hay đi công tác xa, nếu bạn thường xuyên vắng nhà, nếu cuộc sống sinh hoạt của bạn không đều đặn, nếu bạn quá vướng bận công việc, hoặc bận chăm lo con cái còn nhỏ… thì không nên nuôi chim. Bạn phải có thời gian, không nhiều, nhưng nhất thiết phải có một khoảng thời gian tương đối đều đặn trong ngày để chăm sóc chim cảnh. Hãy nhớ là cuộc sống, sức khoẻ… của chim phụ thuộc hoàn toàn vào bạn. Nếu bạn quên cho chim ăn, quên cho uống nước, quên trùm áo lồng, lười không dọn vệ sinh…, không sớm thì muộn, bạn sẽ đánh mất chú chim ấy!
3) Kinh phí: Hãy xác định trước là bạn có thể chi được bao nhiêu để nuôi chim. Thức ăn cho chim không quá tốn kém với người nuôi ít, nhưng có khá nhiều loại chim cảnh cao cấp đắt tiền. Cộng thêm tiền lồng chuồng, tiền mua các vật dụng liên quan, chúng sẽ ngốn của bạn không ít, nếu bạn không lên kế hoạch mua sắm trước. VD: ở TP HCM hiện nay, một cặp chim Giuoldian Finch màu Natural chất luợng tốt giá khoảng 300 ngàn đồng. Các loại màu lai giá trung bình 1-3 triệu / cặp. Yến hót loại thường 300 ngàn/con, loại khá (Hồng yến, Agate, Issabel tương đối thuần chủng: 800ngàn/cặp. con trống 500 ngàn/con), loại đặc biệt (Mosaic, Lizard, Crested, Frill, Border, Norwich… thuần chủng giá 5-7 triệu đồng/cặp).
Với những loại chim hạng sang đắt tiền, không chỉ cần có tiền, bạn còn cần phải có kinh nghiệm tay nghề nuôi, vì chúng yên cầu chính sách chăm nom đặc biệt quan trọng hơn. Nếu không, bạn sẽ tốn tiền vô ích !
II. VỊ TRÍ ĐẶT LỒNG CHIM
Nguyên tắc chung khi xác lập vị trí đặt lồng chim : nơi thoáng mát, tránh gió lùa, ránh mưa hắt, tránh ánh nắng mặt trời nóng bức chiếu thẳng. Nên đặt lồng chim cạnh tường, cao quá đầu người, để tạo cho chim cảm xúc bảo đảm an toàn hơn. Với những loại chim rừng hoặc chim treo ngoài trời, ngoài hiên nhà, nên có áo lồng hoặc lợp mái che chắn cho chim .
III. LỒNG CHIM
Lồng chim nên cố gắng nỗ lực bảo vệ thoáng đãng, để chim bay nhẩy được thuận tiện. Nhược điểm của những loại lồng gỗ, lồng tre … là khó chùi rửa, dễ tạo ổ trú ẩn cho những loại rận, mạt kí sinh, gây bệnh cho chim và cho cả con người. Nếu bạn sử dụng loại lồng này, nên cọ rửa bằng xà phòng, phơi nắng liên tục .
Nhược điểm của lồng sắt kẽm kim loại là nặng, hình dáng không đẹp, dễ bị rỉ sét, nếu sử dụng loại lồng này, nên chọn mua lồng kẽm không rỉ, hoặc lồng sắt tráng nhựa, hoặc tự tay sơn bảo vệ bên ngoài. Nếu tự tay sơn lồng, nên quan tâm chọn loại sơn không có chì, vì chì rất ô nhiễm với chim .
Có một kinh nghiệm tay nghề chống rận mạt kí sinh rất hay, là bạn sử dụng dầu hôi ( dầu lửa ) bôi lên nan lồng, đáy lồng. Kiến, rận mạt đều không thích mùi dầu này, chúng sẽ bỏ đi ngay .
IV. CÁC PHỤ KIỆN
1) Cóng thức ăn, nước uống:
Hãy nỗ lực chọn mua những loại cóng tự động hóa, bạn sẽ đỡ mất thời hạn thay thức ăn, nước uống hàng ngày cho chim. Mặt khác, cóng tự động hóa sẽ giảm bớt thực trạng chim làm vấy bẩn vào thức ăn, nước uống. Nếu không có cóng tự động hóa, bạn nên chùi rửa cóng hàng ngày để bảo vệ vệ sinh cho chim. Tránh thực trạng thức ăn thừa lên men, nước uống bẩn rất dễ gây ra những bệnh đường ruột .
2) Cần đậu: cần đậu cho chim thường làm bằng tre hoặc gỗ. Hãy chọn các loại cây không có nhựa độc! Cần đậu làm từ cành các loại cây ăn quả rất thích hợp, vì thớ gỗ của chúng tương đối mềm, móng chim dễ bám. Chim rất thích các loại cần đậu bằng cành ổi, cành hồng xiêm (Sabuchê), cành táo, cành me… Chặt cành, để nguyên vỏ cây, cọ rửa sạch, ngâm nước muối hay thuốc tím pha loãng, phơi khô: vậy là bạn đã có một chiếc cần đậu rất căn bản! Và bạn sẽ thấy chim thích thú với cần đậu này hơn hẳn các loại cần đậu bán sẵn ngoài chợ! Ngoài ra, vỏ cây tươi của cần đậu sẽ là món khoái khẩu để chim chùi mỏ (!), và là nguồn cung cấp lượng vitamine, khoáng chất tự nhiên rất tuyệt vời cho chim.
Nên có ít nhất 2 cần đậu, để cách xa nhau và chênh lệnh về độ cao, giúp chim có điều kiện bay, chuyền quãng ngắn-một bài tập thể dục rất cần thiết với chim nuôi nhà. Dĩ nhiên, với các loại lồng tre, lồng gỗ tròn… chật chội, khả năng này là không thể!
3) Khay hứng phân: có thể sử dụng khay nhựa, khay tôn, hoặc bố lồng bằng simili, vải dày… Quan trọng là phải được chùi rửa, tẩy trùng sạch sẽ thường xuyên. Bạn có thể lót một lớp cát mỏng, hoặc giấy báo, giấy thấm… để thấm hút phân chim nhanh hơn.
4) Ổ chim: với các loại chim nuôi đẻ, cần phải có chiếc tổ thích hợp. Ngoài ra bạn cẫn chuẩn bị sẵn xơ dừa, rơm, cỏ khô… đã được phơi sạch để làm vật liệu lót ổ cho chim.
5) Thùng, lọ, khạp… đựng thức ăn cho chim: Luôn kiểm tra, lau chùi để tránh tình trạng thức ăn bị khô, mốc, mọt…
V. CHỌN MUA CHIM
Bạn sẽ đặt câu hỏi : vậy tôi nên mua chim gì ?
1) Ba lựa chọn khi chọn mua chim:
a) Chim rừng: là các loại chim bắt từ rừng về, không có khả năng thuần hoá sinh sản trong điều kiện nuôi nhân tạo: hoạ mi, chích choè, hồng tước, thanh tước, sơn ca, khướu, cu gáy…
Bạn là người mới chưa có kinh nghiệm tay nghề ? Hãy mua chim thuộc ( chim đã được thuần, đã quen với thức ăn tự tạo, quen cảnh sống lồng chuồng … ). Không nên mua chim bổi ( chim mộc ) mới bắt ở rừng về, năng lực sống sót là rất ít !
b) Chim nói: một số là chim rừng, một số là chim sinh sản trong lồng chuồng: vẹt (két) Alexander (con xít), vẹt xanh VN, vẹt Mã Lai, vẹt châu Úc…; nhồng (yểng), sáo, cưỡng, quạ… Nên chọn mua chim non mới bắt đầu tập ăn, chim mập mạp, nên có tương đối đầy đủ lông, có thể bay chuyền quãng ngắn. Bạn sẽ phải đóng vai bảo mẫu mớm ăn cho chim, nhưng như vậy chim sẽ dễ quen với bạn và học nói nhanh hơn.
c) Chim cảnh nhỏ: phần lớn người ta nuôi chim cảnh nhỏ để thưởng thức màu sắc đa dạng của chúng, quan sát cách chúng làm tổ, ấp trứng, nuôi con; gán ghép, lai tạo màu sắc mới. Tiếng hót của chim cảnh nhỏ không lớn (kích thước chúng nhỏ mà lại!), thường đơn điệu, nhưng nghe khá vui tai. Cá biệt là trường hợp Yến hót (canary) thì vừa hót hay, giọng khá lớn và có khả năng sinh sản trong lồng được.
Ở việt nam lúc bấy giờ chim cảnh nhỏ có nhiều loại : yến phụng ( vẹt Hồng Kông ), vẹt Nhật … chim họ Finch : Bảy màu, Manh manh Nhật, Sắc nhật, Diễm Ấn, Bạc má, Long cơ … Nên chọn mua chim đã thay lông trọn vẹn ( chim lứa ), chúng sẽ dễ thích nghi với môi trường tự nhiên mới hơn. Với Yến phụng, Vẹt Nhật hoàn toàn có thể chọn mua khi chim được 2-3 tháng tuổi ; Manh manh, Sắc, Bạc má … từ 3-5 tháng tuổi. Với những loại chim nhạy cảm hơn như Bảy màu, Long cơ, Yến hót Frill, Yến Border … nên chọn mua khi chúng được khoảng chừng 7-10 tháng tuổi .
2) Các nguyên tắc chọn mua chim:
– Chọn chim khỏe mạnh, nhảy nhót vui tươi, ẩm thực ăn uống thuận tiện
– Chọn chim mắt sáng, không chảy nước mắt ; mũi sạch, không có nhầy nhớt ; không hắt xì .
– Bộ lông óng mượt, thật sạch, ép sát vào thân .
– Da chân mịn màng là chim tơ ( chim còn nhỏ ), càng sần sùi chứng tỏ chim càng lớn .
– Chân chim thật sạch, không nổi u cục, không có vết xước. Móng chân dài vừa phải, thẳng với ngón chân, không cong quặp, không mất ngón .
– Hậu môn thật sạch, không dính phân nhớt bẩn .
– Lật ngửa chim trên lòng bàn tay : lườn chim mềm mại và mượt mà, đầy đặn, có lớp mỡ mỏng dính ( chứng tỏ chim được nuôi dưỡng tốt ) .
– Quan sát chim bay nhảy: nhanh nhẹn, không lệch vẹo. Khi đứng, tất cả các ngón chân chim đều cong lại, bám chắc vào cần đậu, chim đứng vững không nghiêng ngả.
Đó là những nguyên tắc chung khi chọn mua chim cảnh. Mức độ chim thuần chủng, hót hay … hay không thì người có kinh nghiệm tay nghề mới hoàn toàn có thể nhận ra được. Nếu hoàn toàn có thể, hãy mua của người quen hay nghệ nhân có kinh nghiệm tay nghề, bạn sẽ giảm thiểu được rủi ro đáng tiếc hơn .
3) Lưu ý: Chim mới mua tuyệt đối không thả nuôi chung hoặc nuôi quá gần với chim đã có ở nhà. Cần cách li theo dõi một thời gian, thông thường từ 1- 4 tuần tuỳ theo loại chim và khả năng lây bệnh của chúng. Nếu không, rất có thể chú chim mới tuy trông khỏe mạnh nhưng đã là nguồn ủ bệnh, và sẽ lây lan bệnh gây thiệt hại với chim nhà.
Cách chọn chim Chào Mào chuẩn của dân sành chơi chim
Bí quyết nuôi chào mào
Cách chọn chim cu gáy hay nhất
Cách chọn mua Vẹt ưng ý nhất
Hướng dẫn làm thức ăn chào mào để chim lớn nhanh hót hay
Cách nấu cháo cá ngon, không bị tanh
Kinh nghiệm nuôi chim chào mào
Cách kho cá ngon
(ST)
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
