Chứng Rối Loạn Xương Hông Ở Chó

Giới Thiệu Chung

Chứng loạn sản xương hông ở chó là một tình trạng bệnh lý do các yếu tố về gen cũng như yếu tố môi trường tác động. Chứng bệnh này xuất hiện ở nhiều loài động vật, cũng thường thấy xảy ra ở chó (nhiều giống khác nhau, đặc biệt là những giống chó to lớn). Nếu bệnh nặng, có thể gây ra biến dạng xương hông, viêm khớp làm cho con vật rất đau và yếu chân sau.

GIẢI PHẪU KHỚP XƯƠNG HÔNG (BÌNH THƯỜNG)

Xương chậu của chó được cấu tạo bởi 3 xương : xương cánh chậu, xương háng và xương ngồi. Cả 3 xương này phối hợp với nhau hình thành nên ổ khớp gọi là ổ cối .
Lồi cầu trên của xương đùi khớp với xương chậu ở ổ cối và được giữ cố định và thắt chặt bằng dây chằng. Khớp nối giữa đầu trên của xương đùi và ổ cối gọi là khớp chậu – đùi .

Cấu tạo xương hông thông thường trên chó .
Đầu của xương đùi và mặt trong của ổ cối được bảo phủ bởi một lớp sụn. Chính nhờ có sụn bảo phủ nên khớp giữa giữa đầu trên của xương đùi và mặt trong của ổ cối rất khít nhau. Hơn thế, trong xoang khớp luôn luôn có một chất hoạt dịch làm cho mặt khớp luôn được bôi trơn, khớp hoạt động rất thuận tiện .

Chức năng bình thường của khớp có thể bị ảnh hưởng bởi
(1) sự loạn sản của các tế bào xương và tế bào sụn,
(2) chấn thương hoặc
(3) các bệnh mắc phải như viêm xương khớp, thấp khớp v.v…

GIẢI PHẪU KHỚP XƯƠNG HÔNG (LOẠN SẢN)

Khi xảy ra tình trạng loạn sản ở xương hông, thường xuất hiện 2 tình trạng bất thường:
Đầu trên của xương đùi không được “ôm” khít bởi ổ cối, xoang khớp trở nên nông. Do vậy, liên kết ở khớp ổ cối trở nên lỏng lẻo hơn.
Đầu trên của xương đùi và mặt trong của ổ cối mất đi tính trơn nhẵn và tròn, trở nên xù xì. Vì vậy, khi khớp vận động sẽ có sự cọ xát giữa đầu trên xương đùi và mặt trong ổ cối (hay tăng lực ma sát giữa các xương).
Phản ứng của cơ thể trước những biến đổi tại khớp chậu- đùi diễn ra theo một số cách. Đầu tiên, có sự sản sinh lớp tế bào sụn mới để thay thế. Tuy vậy, quá trình tu sửa lớp sụn này diễn ra một cách chậm chạp bởi tuần hoàn máu tới tổ chức sụn và xương ít phát triển.

Hậu quả là khớp bị thoái hóa do sự cọ xát giữa những đầu xương, khớp không còn năng lực chịu đựng sức nặng của khung hình. Quá trình viêm, tổn thương lớp sụn và phản ứng đau cứ thế tiếp nối, dẫn tới tổn thương ở khớp ngày càng trầm trọng .
Tình trạng khớp biến dạng hoàn toàn có thể tiến triển ngày càng trầm trọng hơn hoặc duy trì ở thực trạng không đổi khác. Kết quả chụp X quang vùng xương chậu – đùi hoàn toàn có thể rất tốt và chó chưa từng có biểu lộ đau hoặc tác dụng chụp X quang cho thấy có sự thoái hóa và chó hầu hết không có biểu lộ bệnh lý. Tình trạng của xương hông chỉ là một tác nhân giúp xác lập mức độ tổn thương lan rộng ra trong đó loạn sản xương gây nên những cơn đau hoặc tác động ảnh hưởng tới chất lượng đời sống. Trong trường hợp thực trạng loạn sản xương tiến triển ở thể nhẹ hoặc trung bình thường gây ra ảnh hưởng tác động thứ phát tới đổi khác mặt khớp
Những giống chó to lớn thường hay mắc chứng loạn sản xương hông như : Cocker spaniels, Shetland sheepdogs. Mèo cũng hoàn toàn có thể mắc chứng bệnh này, đặc biệt quan trọng là giống Siamese .
Để tránh những cơn đau, chó mắc bệnh thường lười hoạt động mạnh như chạy, nhảy hoặc chuyển dời gần như đồng thời hai chân sau ( bunny hopping ), thậm chí còn không hề đứng trên hai chân sau. Kéo theo sự bất bình thường trong năng lực hoạt động của chi sau, những yếu tố về cột sống, khuỷu chân sau, mô mềm mở màn tăng trưởng .
Chứng loạn sản xương đùi ở chó cũng thường xảy ra ở hầu hết những giống chó có khối lượng trung bình như German Shepherd, Labrador, Golden retriever, Rottweiler, Mastiff ; nhưng cũng hoàn toàn có thể xảy ra ở những giống chó nhỏ như Spaniel ( thực trạng bệnh nhẹ hơn ) .

Xương hông thông thường để so sánh .

Xương hông bị loạn sản .

TRIỆU CHỨNG

Chó đứng lên rất khó khăn vất vả sau khi nghỉ, miễn cưỡng hoạt động, hoạt động gần như đồng thời hai chân sau hoặc có những bộc lộ không bình thường về hình dáng khác, đi lại khập khiễng, đau, rất khó khăn vất vả để đứng bằng hai chân sau khi đứng hay nhảy hoặc đi lên cầu thang ; khớp chậu đùi bị lệch vị trí, teo cơ rõ ràng ở vùng đùi .
Trên hình ảnh chụp X quang cho thấy rõ thực trạng thoái hóa của xương hông. Tuy vậy, ở 1 số ít chó, hoàn toàn có thể khi chụp X quang không phát hiện được sự tổn thương của xương hông cho tới khi chó được 2 tuổi. Thêm vào đó, rất nhiều chó mắc chứng loạn sản xương hông không biểu lộ triệu chứng lâm sàng ; ngược lại một số ít chó lại có bộc lộ bệnh rất rõ trước 7 tháng tuổi, 1 số ít khác lại không có bất kể bộc lộ bệnh lý về thực trạng loạn sản xương hông nào cho đến khi chó trưởng thành .

Cũng cần lưu ý rằng, tình trạng loạn sản xương hông có thể nhẹ hoặc nặng; có thể tiến triển ngày một xấu đi hoặc duy trì ở một tình trạng nhất định; phản ứng tu sửa tổn thương tại khớp chậu- đùi có thể diễn ra yếu hoặc mạnh ở từng cá thể. Từng cá thể lại có khối lượng cơ thể khác nhau, vì thế, những giống chó nhỏ rất ít vận động mạnh sẽ có cường độ vận động khớp chậu- đùi hoàn toàn khác với những giống chó to lớn ưa vận động. Ở một số chó, tình trạng bệnh lý tiến triển và biểu hiện triệu chứng sớm, một số khác có thể không bao giờ có những triệu chứng bất thường nào.

CHẨN ĐOÁN

Kỹ thuật chẩn đoán truyền thống lịch sử là X quang và test kiểm tra cho điểm ( hip scoring test ). Tuy vậy, hai giải pháp trên chỉ hoàn toàn có thể thực thi ở một độ tuổi thích hợp, cần kiểm tra lại khi chó trưởng thành. Lưu ý : nếu thực thi những giải pháp chẩn đoán trên khi chó còn non sẽ không thấy bất kể tín hiệu nào .
Do chứng loạn sản xương hông tương quan tới đặc tính di truyền thế cho nên cần phải triển khai test kiểm tra cho điểm về thực trạng xương hông ở chó cha mẹ ( trước khi mua chó con hay trước khi cho phối giống ). Ngoài yếu tố di truyền, nhiều lúc xảy ra trường hợp chứng loạn sản xương hông hoàn toàn có thể xảy ra ở những chó mà cha mẹ chúng cho tác dụng test thực trạng xương hông trọn vẹn thông thường .
Hiện có 1 số ít mạng lưới hệ thống tiêu chuẩn hóa để phân loại thực trạng loạn sản xương hông : Orthopedic Foundation for Animals / OFA, PennHIP, Bristish Veterinary Association / BVA. Một số test thuộc tiến trình chẩn đoán trên yên cầu phải hoạt động khớp chậu – đùi tới vị trí xác lập để chụp được phim X quang rõ thực trạng của khớp. Vì nguyên do hoạt động khớp như vậy sẽ gây đau đớn cho chó và phải giữ nguyên vị trí cho đến khi chụp được ảnh rõ nét nên người ta thường gây mê cho chó trước khi thực thi thủ pháp chẩn đoán .

Theo petsurgery.com (cơ sở khám chữa bệnh thú y ở California), những tình trạng sau cũng có những biểu hiện triệu chứng giống như chứng loạn sản xương hông:
• Cauda equina syndrome
• Dây chằng chéo của hộp sọ bị đứt
• Cranial (thuộc sọ) (anterior_ ở phía trước) cruciate (hình chữ thập, chéo hình chữ thập) ligament (dây chằng) tears
• Viêm khớp chân sau
• Other rear (phía sau, đằng sau) limb arthritic (chứng viêm khớp) conditions

Tổ chức này cũng nói thêm rằng: “Triệu chứng lâm sàng của chứng loạn sản xương hông rất hiếm. Thông thường, chỉ thấy tình trạng chó đi khập khiễng ở mức nhẹ đến trung bình, tình trạng này có thể tiến triển xấu đi bất ngờ. Những chó bị đứt dây chằng chéo hộp sọ có triệu chứng điển hình là co chân (leg up)_ không thấy trong chứng loạn sản xương hông. Những chó tổn thương xương sống thường kéo lê ngón chân khi đi và có dáng của cơ thể không bình thường, yếu chân sau. Nếu xảy ra tổn thương đĩa đệm đốt sống, chó sẽ rất đau. Một số tình trạng thoái hóa tủy sống, chó thường không có bất kỳ biểu hiện đau nào”.

Cũng cần chú ý quan tâm rằng, trong thực trạng bị đau ở chân trước, chó cũng có những phản ứng “ làm bù ” như hoạt động chân sau khác thường, đặc biệt quan trọng trong những chứng bệnh viêm khớp, viêm xương sụn ( osteochondritis ) hoặc loạn sản xương bả vai, khuỷu tay cũng như thực trạng đau ở khuỷu chân sau, chảy máu ở tủy sống. Do vậy, chú ý quan tâm rất quan trọng phải loại trừ những thực trạng bệnh lý ở khớp, xương trước khi Tóm lại chó mắc chứng loạn sản xương hông .
Lưu ý rằng, chứng loạn sản xương hông hoàn toàn có thể đã xảy ra một cách bí mật khi chó được vài tháng tuổi. Những chó này lớn lên cùng với đau lê dài ( chronic pain ) và “ thích nghi ” với thực trạng này. Vì thế, rất khó thấy chó có bộc lộ đau hoặc kêu rên do đau. Thỉnh thoảng chó hoàn toàn có thể ngồi sụp xuống khi đi một cách không bình thường ; thậm chí còn chó không chịu đi hay không chịu leo trèo. Khó khăn rằng, những đổi khác không bình thường này lại là triệu chứng không đặc trưng : ví dụ chân chó bị những vật nhọn đâm, đau cơ trong thời điểm tạm thời v.v … Chính vì thế, phát hiện biểu lộ đau ở chó thường ít có ý nghĩa trong việc hoài nghi chứng loạn sản xương hông ở chó .

ĐIỀU TRỊ

Không có liệu pháp điều trị triệt để chứng loạn sản xương hông của chó ; tuy nhiên, có rất nhiều liệu pháp điều trị triệu chứng. Điều trị hầu hết nhằm mục đích mục tiêu tương hỗ nâng cao thực trạng khỏe mạnh cho chó. Cần quan tâm, do chứng loạn sản xương hông có tính bẩm sinh vì thế thực trạng bệnh lý hoàn toàn có thể đổi khác. Cũng vì nguyên do trên, cần kiểm soát và điều chỉnh liệu pháp điều trị. Những chó mắc bệnh ở trạng thái bệnh lý nhẹ, rất cần điều trị triệu chứng để tăng cường sức đề kháng của khung hình với phản ứng viêm ở khớp chậu – đùi và phản ứng đau của body toàn thân .
Trong trường hợp những liệu pháp điều trị không hề làm giảm triệu chứng bệnh, phẫu thuật là giải pháp điều trị được lựa chọn. Có hai loại phẫu thuật : ( 1 ) tạo hình lại khớp giúp cho sự hoạt động thông thường, linh động của khớp ; ( 2 ) sửa chữa thay thế trọn vẹn xương hông bị hủy hoại bằng xương hông tự tạo và ổ khớp tự tạo .

Không can thiệp bằng phẫu thuật:

Liệu pháp điều trị này gồm 3 thành tố : hạn chế khối lượng, bài tập hoạt động và dùng thuốc. Các bài tập hoạt động tương thích có tính năng kích thích sự tăng trưởng của những tế bào sụn, đồng thời giảm vận tốc thoái hóa xương ( nếu tập luyện quá mức sẽ phản tác dụng ). Tập cho chó đi lại liên tục trong tiến trình đầu của tình bệnh sẽ ngăn ngừa thực trạng teo cơ vùng hông và vùng đùi .
Dùng thuốc : kháng viêm, giảm đau ( không có thực chất steroid ) non – steroidal anti – inflammatory drug ( NSAID ). Các dạng dược phẩm NSAID thường dùng gồm : carprofen ( tên thương mại Rimadyl ), meloxicam ( tên thương mại Metacam ). Cũng sử dụng những Tepoxalin ( tên thương phẩm Zubrin ) và prednoleucotropin ( PLT, gồm hai thành phần cinchophen và prednisolone ). Hết sức thận trọng do công dụng dược lý của nhóm thuốc NSAID không giống nhau giữa những giống chó .
Cần bổ trợ dưỡng chất có chứa glucosamine nguyên vật liệu thiết yếu cho quy trình tu sửa vết thương tại khớp. Phải mất khoảng chừng 3-4 tuần ( sau khi sử dụng ) mới thấy được hiệu suất cao của glucosamine. Do vậy, thời hạn sử dụng glucosamine trên trong thực tiễn tối thiểu khoảng chừng 3 – 5 tuần trước khi Kết luận dùng glucosamine có hiệu suất cao hay không. Lưu ý : glucosamine không phải là một loại thuốc, nó đóng vai trò là nguyên vật liệu cho quy trình hình thành tế bào sụn .
Nếu hoàn toàn có thể, hoàn toàn có thể dùng thử nhiều loại thuốc kháng viêm khoảng chừng 4 – 6 tuần. Do mỗi thành viên thích hợp với một loại thuốc kháng viêm. Vì thế, một loại thuốc kháng viêm này không hiệu suất cao, bác sỹ thú y sẽ đổi thuốc, mỗi loại sử dụng trong vòng 2 – 3 tuần trước khi Kết luận thuốc kháng viêm có công dụng hay không có tính năng so với mỗi thành viên .
Carprofen, cũng như những thuốc kháng viêm khác bảo đảm an toàn với hầu hết động vật hoang dã. Rất hiếm khi thấy công dụng phụ gây chết bất thần do trúng độc gan. Do vậy, khi sử dụng thuốc kháng viêm cần xét nghiệm máu định kỳ hàng tháng ( tối thiểu là 2 lần / năm ) để xác lập chó không có những rối loạn tính năng sinh lý trong quy trình điều trị .

Can thiệp bằng phẫu thuật:

Trong trường hợp liệu pháp điều trị bằng thuốc không có công dụng, cần tới giải pháp phẫu thuật : “ sửa ” khớp, thậm chí còn thay trọn vẹn .

Phẫu thuật “Đại tu” khớp chậu- đùi bao gồm:
(1) cắt đầu của xương đùi, tạo hình hoặc thay thế;
(2) chỉnh sửa ổ cối_ trong giai đoạn đầu của bệnh;
(3) thay thế hoàn toàn khớp chậu- đùi.

Cần nhấn mạnh vấn đề rằng, can thiệp bằng phẫu thuật rất có hiệu suất cao, nhưng so với những chó to lớn, do khớp luôn luôn chịu ảnh hưởng tác động của khối lượng khung hình nên phẫu thuật ít đem lại hiệu suất cao cao .

Giapvet. Bản dịch từ Wikipedia, the free encyclopedia http://en.wikipedia.org/wiki/Hip_dysplasia_(canine)

Naipet.com

Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh