TT – Tại sàn đấu của cuộc thi chó đẹp thế giới năm 2011 do Liên đoàn Các hiệp hội nuôi chó giống quốc tế (FCI) tổ chức, các giám khảo quốc tế đã dựa vào bản tiêu chuẩn chó Phú Quốc, do Hiệp Hội những người nuôi chó giống Việt Nam (VKA) công bố, để chấm Đốm và Vện.
Xe bán chó ở bến tàu cao tốc An Thới, đảo Phú Quốc. Cả người mua và bán đều thoải mái, không quan tâm gì đến các tiêu chuẩn chó Phú Quốc chính thức – Ảnh: Quốc Hưng
Bản tiêu chuẩn ấy đã dựa vào bản tiêu chuẩn cổ về chó Phú Quốc do bá tước Henri de Bylandt miêu tả, sau khi ông trực tiếp chấm Xoài và Chuối ở Anvers vào tháng 7-1894. Trong cuốn Les races de chiens ( ấn bản năm 1897 ) của ông, chó Phú Quốc là giống chó duy nhất có dải lông mọc ngược, và là một trong 316 giống chó tiên phong có bản tiêu chuẩn được ghi nhận. Vì vậy, bản tiêu chuẩn lúc bấy giờ của VKA rất tương thích để tiến tới tái đăng ký chó Phú Quốc với FCI, do FCI đã tạm ngừng ĐK những giống chó mới, chỉ công nhận lại một số ít giống chó đã được ghi nhận .
Những rủi ro tiềm ẩn
Từ hòn đảo Phú Quốc, ông Nguyễn Văn Phúc – người chuyên cung ứng chó Phú Quốc cho nhiều tay chơi trên cả nước – cho biết giá chó Phú Quốc lên không tưởng tượng nổi sau chuyện Đốm, Vện ra quốc tế thi chó đẹp .
Dĩ nhiên những chó được hét giá cao ở TP.HCM hay ở Phú Quốc bây giờ đều gần với tiêu chuẩn chó Phú Quốc của VKA. Bởi vì bản tiêu chuẩn ấy đã được FCI dựa vào để chấm chó Phú Quốc tại Paris mới đây.
Bạn đang đọc: Truy tìm “căn cước” chó Phú Quốc 05
Tuy vậy, rõ ràng người dân ở hòn đảo Phú Quốc còn chưa biết tới bản tiêu chuẩn của VKA. Và chuyện từ trăm năm trước giờ đây vẫn tiếp nối : người dân vẫn bỏ mặc việc phối giống tự nhiên của chó Phú Quốc với bất kể giống nào. Giá được xác lập từ những “ lái chó “ – những người vừa biết lùng sục chó theo tiêu chuẩn VKA, lại vừa biết chiều theo thị hiếu của những người mua chưa am hiểu. Vì vậy, thậm chí còn họ sẵn sàng chuẩn bị bán cả chó Phú – Thái ( chó Phú Quốc lai chó Thái lông xoáy ) với nhãn “ chó Phú Quốc “ .
Ở một chiều ngược lại, có website đăng một dự án Bất Động Sản bảo tồn chó Phú Quốc với ý kiến đề nghị chính quyền sở tại địa phương ra lao lý nội bất xuất, ngoại bất nhập : cấm xuất ( có thời hạn ) chó Phú Quốc ra khỏi hòn đảo, trấn áp chặt việc nhập những chó giống khác chó xoáy sống lưng ( vậy là được nhập chó Thái lông xoáy hay Phú – Thái ? ) vào hòn đảo. Đồng thời phải … triệt sản, hoặc chuyển vào nuôi ở trại tập trung chuyên sâu so với những chó giống khác đang xuất hiện trên hòn đảo .
Có 1 số ít trại chó toàn tiếp thị nhiều lịch sử một thời không có thật về chó Phú Quốc để dễ bán chó không theo tiêu chuẩn của hiệp hội vương quốc. Một số chuyên viên của VKA gọi đó là những trại chó “ dân gian “. Theo ông Bùi Quốc Việt, ủy viên Ban chấp hành VKA, đảm nhiệm giống chó Phú Quốc, có những trại mang danh bảo tồn nhưng lại đặt tiêu chuẩn thương mại lên số 1, trong khi lại có tới sáu cái thiếu rất cơ bản .
Đó là : thiếu kỹ năng và kiến thức về tiêu chuẩn chó Phú Quốc ; thiếu kiến thức và kỹ năng về chăm nom, nuôi dưỡng và phòng trị bệnh cho chó Phú Quốc ; thiếu kỹ càng trong tinh lọc con giống ; thiếu kinh nghiệm tay nghề nhân giống ; thiếu năng lượng kinh tế tài chính cho dự án Bất Động Sản dài hơi ; thiếu cả sự quản trị ngặt nghèo so với đội ngũ nhân công trong trại .
Lộ trình “ 1.000 thành viên ”
Ngay từ lúc đang diễn ra dogshow quốc tế ở Paris, giáo sư Dư Thanh Khiêm – cố vấn đối ngoại của VKA – đã gửi thư về nước chú ý quan tâm : “ Trong bốn năm tới VKA cần hoàn thành xong tốt vai trò đối tác chiến lược có hợp đồng để là thành viên dự bị của FCI. Bên cạnh đó, cần đạt tới điều kiện kèm theo cần có là kiến thiết xây dựng số lượng 1.000 thành viên chó Phú Quốc có sách vở, bảo vệ chó không bị rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng nhằm mục đích tái đăng ký chó Phú Quốc vào list những giống chó của FCI ” .
GS Dư Thanh Khiêm và con số 0% về số chó Phú Quốc thuần chủng – Ảnh: KIM QUI
Bốn năm với chỉ tiêu 1.000 cá thể chó Phú Quốc ấy liệu có khả thi? Ông Lý Nguyên Khôn, chủ của Vện, nêu một phép tính nhẩm: “Tôi đang có hai chó đực và sáu chó cái có chọn lọc. Nếu tính đơn giản hằng năm mỗi chó cái đẻ một bầy năm con thì trại sẽ có thêm 30 chó con. Qua tuyển chọn và được cấp giấy xác nhận, sau bốn năm riêng trại tôi có thể góp 100 chó Phú Quốc trong chỉ tiêu 1.000 con đạt chuẩn“.
Ông Bùi Quốc Việt, ủy viên ban chấp hành VKA, cho biết tới nay, qua ba dogshow cấp vương quốc và cấp câu lạc bộ, mới có khoảng chừng … 20 chó Phú Quốc, hầu hết là chó đực, được cấp giấy Pedigree loại C, ghi vào phụ lục sổ phả hệ. Mặt khác, VKA chỉ ước đạt trên cả nước có khoảng chừng 700 chó Phú Quốc hoàn toàn có thể nhân giống : Thành Phố Hồ Chí Minh có 150 – 200 con, TP.HN 100 – 150 con, hòn đảo Phú Quốc 150 – 200 con, và chừng 100 – 150 con ở những khu vực khác .
Đặc biệt, hầu hết chưa có bao nhiêu người nuôi chó Phú Quốc nhận thức vừa đủ về bệnh u nang biểu bì ( Dermoid Sinus, gọi tắt là DSC – một bệnh bẩm sinh do di truyền ở cả ba giống chó xoáy trên quốc tế ). Tuy tỉ lệ chết vì bệnh này không cao, tuy nhiên chó bệnh sẽ không đạt nhu yếu để làm chó giống, kể cả những con cùng cha mẹ chưa lộ bệnh và cả những con đã được chữa bệnh .
Những ngữ cảnh cho hậu duệ “ cụ Xoài ” ?
Và vẫn còn đây hàng loạt bài toán chưa được xử lý rốt ráo. Chẳng hạn có nên lập trại chó Phú Quốc, quy mô nào là thích hợp, tổ chức triển khai thế nào ? ( Xứ sở nụ cười Thái Lan hiện có khoảng chừng 50.000 chó Thái lông xoáy có giấy nhưng không có mô hình trại chó kiểu Nước Ta ). Tìm đâu và tương hỗ ra sao một đội ngũ những nhà nhân giống chó chuyên nghiệp ( breeder ) thay cho kiểu “ trào lưu “ nhà nhà nuôi chó Phú Quốc ?
Thêm nữa, bài học kinh nghiệm thực tiễn về những góp phần của “ Khun ” Jack Sterling – breeder người Mỹ – vào sự tăng trưởng dòng chó Thái lông xoáy ở xứ sở của những nụ cười thân thiện cũng nhắc tất cả chúng ta chiêm nghiệm yếu tố này : Làm sao để Nước Ta có được những breeder quý phái quốc tế tham gia thiết kế xây dựng lại đàn chó Phú Quốc thuần chủng theo tiêu chuẩn VKA ?
Trong ngữ cảnh tăng trưởng đàn chó Phú Quốc “ hậu duệ cụ Xoài “, thử thách trước hết là làm thế nào hoạt động những người nuôi đưa chó Phú Quốc tham gia dogshow càng nhiều càng tốt, nhất là đưa chó cái đi show ( nếu được xác nhận rất lợi cho việc thiết kế xây dựng đàn con có giấy sau này ) .
“Bên cạnh dogshow, sắp tới VKA sẽ nghiên cứu tổ chức loại hình Agility Show (thi nhanh nhẹn) với chó Phú Quốc, nhằm định hình việc duy trì thần thái sắc sảo của chó Phú Quốc, gần với tiêu chuẩn chó cổ vốn thuộc nòi chó săn kết hợp giữa tốc độ với khứu giác – ông Tạ Ngọc Sơn, phó chủ tịch VKA, khẳng định – Mặt khác, VKA sẽ chú trọng xây dựng và huấn luyện đội ngũ giám khảo trong nước giỏi về chó Phú Quốc theo tiêu chuẩn giám khảo quốc tế của FCI”.
Theo chúng tôi, VKA nên sớm dữ thế chủ động tổ chức triển khai truyền thông online đúng và không ngừng update với báo chí truyền thông, với cả những ngành chăn nuôi – thú y, văn hóa truyền thống – du lịch, công thương … và với chính quyền sở tại Phú Quốc, với người dân ở hòn đảo Phú Quốc và cả trên đất liền …
* * *
Dù cho hoàn toàn có thể được đề cử và bầu chọn là “ quốc khuyển ” của Nước Ta sau này, chó Phú Quốc vẫn còn cả chặng đường dài trước mặt để tìm lại … “ căn cước ” của mình : được tái đăng ký với FCI, và ngày càng thuần chủng với gien không thay đổi, với thần thái và năng lực đặc trưng của những cụ tổ Xoài, Chuối …
Bức tượng chó Phú Quốc đầu tiên trên thế giới, xuất hiện ở châu Âu, tác giả là nhà điêu khắc chuyên về động vật Rembrandt Bugatti (1884-1916). Tượng rất đẹp song vẫn có một lỗi nghiêm trọng: nhà điêu khắc thể hiện cái đuôi xoắn, trong khi chó Phú Quốc là một giống chó săn đuổi, nếu cái đuôi bị xoắn (do lai tạp) thì không thể đảm bảo chức năng giữ thăng bằng khi săn mồi ở tốc độ cao. (Ảnh tư liệu GS Dư Thanh Khiêm).
Khung xương tiêu chuẩn của chó Phú Quốc – tiêu chuẩn “cụ Xoài” – Ảnh tư liệu
Chú chó Phú Quốc tên Phèn (màu vàng sậm, bị xích, ở bên phải ảnh). Chủ lúc ấy của Phèn, ở đảo Phú Quốc, không thích nó vì nhỏ con và hay cắn các con trong bầy… Ảnh: Quốc Hưng
Cũng chú chó Phèn ấy, từ đảo Phú Quốc được mua về TP.HCM, sau ba tháng đã khôi phục vóc dáng và sự tự tin, khả năng săn bắt thú nhỏ và ý thức về lãnh địa cũng trỗi dậy rất cao… (Ảnh: Quốc Hưng)
Ảnh chụp tại Bắc Đảo, gần hòn Móng Tay, đảo Phú Quốc: một chó Phú Quốc lội ra biển và lội về, như… chuyện thường ngày ở huyện đảo này – Ảnh: Quốc Hưng
Ảnh chụp tại cảng An Thới, đảo Phú Quốc: chó Phú Quốc cũng thích nghi với điều kiện sống trên tàu. Ảnh: Quốc Hưng
Khi gần như tất cả những chó Phú Quốc đẹp đã được bán “lên bờ”, chó trên đảo Phú Quốc chỉ còn những con có chất lượng cỡ chó mẹ này ở Bãi Thơm. – Ảnh: Quốc Hưng
Xe bán chó ở bến tàu cao tốc An Thới, đảo Phú Quốc. Người mua lẫn người bán hầu như rất ít biết về tiêu chuẩn chó Phú Quốc chính thức. – Ảnh: Quốc Hưng
Một ca giải phẫu để lấy ra u nang biểu bì (DSC) lấn sâu tới màng cứng của tủy sống. – Ảnh tư liệu
Cô Trương Quân Vân Anh (ngồi bên phải), nhân viên Sacombank, nhờ đọc báo Tuổi Trẻ nên đã nhận ngay ra Vện tại sân bay Tân Sơn Nhất khi chú chó Phú Quốc này vừa được đưa từ Paris về. Mới gặp, mà cả Vện và người đẹp đều… lưu luyến nhau! – Ảnh: Hữu Thiệnhttps://tuoitre.vn/kich-ban-nao-cho-hau-due-cu-xoai-449868.htm
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
