Hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng thỏ ngoại sinh sản | Chi cục chăn nuôi thú y tỉnh Bình Định

Chăn nuôi thỏ là nghề mang lại thu nhập cao cho người chăn nuôi. Thịt thỏ có giá trị dinh dưỡng tốt (nhiều đạm, ít mỡ), dễ tiêu hóa; góp phần làm đa dạng nguồn thực phẩm cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, Thỏ là loại vật nuôi có sức đề kháng kém, dễ cảm nhiễm các mầm bệnh và phát triển thành dịch, đặc biệt là thỏ sinh sản. Các giống thỏ ngoại chủ yếu hiện nay là thỏ New Zealand và thỏ California.

1. Giới thiệu các giống thỏ ngoại

1.1. Giống thỏ New Zealand

Giống thỏ New Zealand

Đặc điểm ngoại hình : Lông dày, màu trắng tuyền, mắt hồng, khối lượng trưởng thành từ 5 – 5.5 kg / con .
Khả năng sinh sản :
– Tuổi động dục lần đầu : 4 – 4,5 tháng tuổi .
– Tuổi phối giống lần đầu : 5-6 tháng tuổi .
– Khối lượng phối giống lần đầu 3-3, 2 kg / con .
– Thỏ đẻ khỏe, mỗi năm 6-7 lứa, mỗi lứa 7-8 con. Khối lượng con sơ sinh 50-60 gam, khối lượng con cai sữa 650 – 700 gam, khối lượng thỏ lúc 3 tháng tuổi 2,8 – 3 kg .
– Tỷ lệ thịt xẻ từ 52-55 % .

1.2. Giống thỏ California

Giống thỏ California

Đặc điểm ngoại hình : Thân có màu trắng, thân ngắn hơn thỏ New Zealand. Riêng lông tai, mũi, nhiều lúc lông đuôi và 4 chân có màu xám đen .
Khả năng sinh sản :
– Tuổi động dục lần đầu 4 – 4,5 tháng .
– Tuổi phối giống lần đầu 5 – 6 tháng .
– Thỏ đẻ 5 – 6 lứa / năm, 6 – 8 con / lứa .
Đây là giống thỏ cho thịt, khối lượng trung bình là 4,5 – 5 kg / con, tỷ suất thịt xẻ 55 – 60 % .

2. Nhu cầu dinh dưỡng cho thỏ

Thỏ có năng lực tiêu hoá nhiều chất xơ nên hoàn toàn có thể nuôi thỏ bằng những loại cỏ và rau, củ quả, phụ phẩm … Tuy nhiên chăn nuôi thỏ ngoại muốn hiệu suất cao phải bổ trợ thức ăn tinh hỗn hợp, củ quả .
Chú ý mỗi quá trình và xu thế nuôi thì nhu yếu dinh dưỡng khác nhau .
Thức ăn cho thỏ phải đủ :
– Chất bột đường : có nhiều trong củ quả
– Chất đạm
– Chất xơ
– Vitamin : lá xanh
– Nước uống
Bảng : Khẩu phần thức ăn cho thỏ ( gam / con / ngày )

Ghi chú:

– Đối với thức ăn tinh hỗn hợp phải chọn những thức ăn có hàm lượng dinh dưỡng như sau :
+ Năng lượng trao đổi : 2.500 – 2.800 Kcal / kg
+ Protein thô : 15-17 %
+ Chất béo : 3 %
+ Xơ thô : 11 % ( min )
+ Ca : 1,1 – 1,4 %
+ P. : 0,7 %
+ Lysine : 0,7 %
+ Methionine : 0,25 %
– Đối với thức ăn thô xanh :
+ Cần rửa sạch, không để dinh bẩn bùn đất hoặc nước bẩn .
+ Thức ăn củ quả nên cắt thành miếng nhỏ .

3. Chuồng trại nuôi thỏ

Quy cách lồng chuồng tương thích nhất là ngăn lồng khối hình hộp chữ nhật đặt ngang, thành lồng cao 40-50 cm, dài 90 cm, sâu 60 cm, đặt lồng cách mặt đất 50-60 cm. Mỗi ngăn đó hoàn toàn có thể nuôi 5-6 con sau cai sữa hoặc 2 con hậu bị giống hoặc 1 con thỏ giống sinh sản .
Đáy lồng chuồng : Phải có khe hở, lỗ thoát phân, nước tiểu thuận tiện. Nếu làm bằng lưới mắt cáo, ô vuông phải là loại dày 2,5 m, lổ lưới rộng 1,25 x 1,25 mm .
– Máng thức ăn thô : Phải phong cách thiết kế sao cho thỏ tự rút rau, lá, cỏ để ăn, nhưng không cào bới vào đáy lồng hoặc không chui vào dẫm nát .
– Máng thức ăn tinh : Có thể làm bằng vật tư khác nhau, nhưng miệng phải làm hẹp khoảng chừng 10-12 cm để thỏ không nằm vào máng ăn được, độ cao của máng 6-8 cm .

– Dụng cụ uống nước: Để giữa vệ sinh cho nước uống có thể làm khay nước có kiểu chai dốc ngược, tốt nhất nên đặt hệ thống nước tự động.

4. Kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng thỏ ngoại sinh sản

Để nuôi thỏ ngoại sinh sản mang lại hiệu suất cao cao, bà con chăn nuôi cần chú trọng triển khai 1 số ít giải pháp sau :

4.1. Kỹ thuật chọn giống

Chọn giống nên dựa theo những nguyên tắc cơ bản :
a. Chọn theo mái ấm gia đình :
– Tránh thực trạng đồng huyết ( phải có phiếu theo dõi sinh sản của cha mẹ ) .
– Các tính năng để chọn :
+ Tỷ lệ thụ thai : trên 70 %, đẻ 5-7 lứa / năm
+ Số con sơ sinh sống đạt 7 con trở lên, cai sữa đạt trên 6 con .
+ Tiết sữa tốt .
b. Chọn theo thành viên :
– Con giống phải khoẻ mạnh ( nhanh gọn, lông bóng mượt, cơ quan sinh dục tăng trưởng cân đối ) .
– Thỏ đực giống : Đầu to và thô, má phình rộng, tai dày, hình chữ V …
– Thỏ cái giống : Lưng phẳng, mông nở, hai hàng vú cân đối, …

4.2. Giai đoạn hậu bị và phối giống

Giai đoạn này không nên cho thỏ ăn quá nhiều thức ăn giàu tinh bột như ngô, gạo, sắn khô … để tránh hiện tượng kỳ lạ vô sinh trong thời điểm tạm thời, nên cho ăn bổ trợ thức ăn giàu vitamin A, D, E ( cà rốt, hạt nảy mầm ). Trong giai đoạn hậu bị, mỗi con thỏ trong 1 ngày hoàn toàn có thể cho ăn 450 – 500 gam thức ăn thô xanh những loại, 100 – 150 gam củ quả và 50-80 gam thức ăn tinh hỗn hợp. Đồng thời phải nhốt riêng con cháu và con đực .
Khi thỏ đực 6-7 tháng tuổi, khối lượng trên 3 kg ; thỏ cái 5 tháng tuổi, khối lượng 2,8 – 3 kg, thực thi cho ghép đôi phối giống. Thỏ sinh sản lần đầu thường ít có bộc lộ động dục ra bên ngoài, thường dựa vào tháng tuổi của thỏ để cho phối giống. Thỏ sinh sản qua lứa đầu, khi kiểm tra thấy niêm mạc âm hộ thỏ cái sưng, mẩy và có màu đỏ là thỏ có biểu lộ động dục. Nên phối giống cho thỏ vào sáng sớm ; thường phối lại lần thứ 2 sau lần thứ nhất 6 tiếng để tỷ suất thụ thai cao. Khi phối giống, bắt thỏ cái sang chuồng thỏ đực. Thời gian phối chỉ lê dài 15 – 20 giây. Khi con đực co mình ngã lăn cạnh con cháu hoặc ngã ngồi xuống sàn chuồng phía sau con cháu và phát ra một tiếng kêu nhỏ báo hiệu việc giao phối kết thúc .

4.3. Giai đoạn thỏ đẻ và nuôi con

Chu kỳ động dục : Trung bình chu kỳ luân hồi động dục của thỏ là 14-16 ngày, thời hạn động dục lê dài 3-5 ngày .
Thỏ mang thai 28 – 32 ngày. Trong thời hạn này, cần triển khai nuôi tách riêng thỏ chửa để tránh hiện tượng kỳ lạ thỏ đùa giỡn làm động thai ; cho thỏ ăn nhiều và vừa đủ những chất dinh dưỡng để nuôi thai, cần cho ăn thức ăn giàu vitamin A, D, E và Protein để dưỡng thai tốt .
Thỏ thường đẻ vào đêm hôm, trước khi đẻ có hiện tượng kỳ lạ nhổ lông bụng làm ổ, nên ảnh hưởng tác động tương hỗ thu gọn ổ, lấy giẻ sạch mềm, cỏ khô … lót làm ổ cho thỏ. Ổ đẻ được đưa vào lồng trước 2 – 3 ngày thỏ đẻ. Thỏ mẹ sau đẻ khoảng chừng 3-4 ngày là hoàn toàn có thể động dục và phối giống ( tùy điều kiện kèm theo cho phối ). Thời gian thỏ đẻ và tiết sữa nuôi con, cần bảo vệ chính sách dinh dưỡng tốt, nước uống rất đầy đủ, nên cho thỏ mẹ uống nước đường hoặc ăn mía để hồi sinh sức khoẻ nhanh và tiết sữa nhiều .
Thỏ sau khi đẻ hoàn toàn có thể triển khai phối giống lại theo chu kỳ luân hồi 3 ngày, 10 – 15 ngày hoặc sau khi con tách mẹ được 3 ngày. Tùy theo chu kỳ luân hồi mà năng lực thụ thai sẽ đạt được ở những mức 30 %, 50 % và 98 % ( thường phối giống lại từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 9 sau tách con ) .

4.4. Chăm sóc thỏ con bú mẹ

Thỏ con sơ sinh sau 15 giờ mới mở màn bú mẹ. Trong 18 ngày đầu, thỏ con sống và tăng trưởng trọn vẹn bằng sữa mẹ, đây là quy trình tiến độ quyết định hành động đến tỷ suất nuôi sống của thỏ con. Thỏ mẹ chỉ cần cho con bú một lần trong ngày đêm là đủ no. Thỏ mẹ có 8-10 vú, nhưng khi đẻ trên 10 con thì tốt nhất chỉ nuôi 7-8 con, hoàn toàn có thể san bớt 1 số ít con của đàn đông con sang đàn ít con hơn .
Khi thỏ được 18-21 ngày tuổi thì bỏ ổ đẻ, để đàn con ở trong lồng với mẹ và chúng hoàn toàn có thể tập ăn những thức ăn của thỏ mẹ. Giai đoạn này phải bổ trợ những loại thức ăn xanh non để thỏ con tập ăn .
Đến ngày thứ 30 thì mở màn cai sữa cho đàn con và tách chúng nuôi riêng .

4.5. Chăm sóc thỏ đực giống

Thỏ đực được chọn làm giống phải đạt đến 6-7 tháng tuổi mới cho phối giống, chỉ cho phối giống đến khoảng chừng 3 năm tuổi là loại .
Thức ăn cho thỏ đực giống phải vừa đủ những chất dinh dưỡng thiết yếu như protêin, những vitamin A, D, E, … không nên cho ăn những thức ăn quá nhiều tinh bột dẫn đến thỏ đực quá béo, hiệu suất cao phối giống kém .
Mỗi ngày nên cho thỏ đực giống ăn 500 – 600 gam cỏ lá xanh những loại, 200 – 300 gam củ quả và 100 – 150 gam thức ăn tinh hỗn hợp. Cần phát hiện sớm những con có tính đực kém như : Phối giống không hăng, tác dụng thụ thai thấp để tìm giải pháp khắc phục và loại thải kịp thời .
Lồng chuồng thỏ đực phải cách xa chuồng nuôi thỏ cái để tránh những kích thích phản xạ có hại cho con đực .

5. Một số bệnh hay gặp ở thỏ và cách phòng, trị

Thỏ có sức đề kháng khung hình kém, dễ cảm nhiễm những mầm bệnh và tăng trưởng thành dịch. Để hạn chế tối đa tổn thất kinh tế do dịch bệnh, điều rất quan trọng trong chăn nuôi thỏ là tạo ra môi trường tự nhiên tiểu khí hậu chuồng nuôi hợp vệ sinh và tuân thủ khắt khe những giải pháp vệ sinh phòng bệnh. Cụ thể, hàng ngày cần làm vệ sinh lồng nuôi, chuồng nuôi ; định kỳ vệ sinh tiêu độc sát trùng lồng, chuồng, máng ăn, máng uống, ổ đẻ ; cần phân phối cho thỏ rất đầy đủ thức ăn và nuớc uống bảo vệ chất lượng .
Các bệnh thỏ thường mắc là bệnh bại huyết, bệnh ghẻ, bệnh cầu trùng, … Triệu chứng và cách sử dụng những loại thuốc để phòng trị những bệnh này như sau :

5.1. Bệnh ghẻ thỏ

Đây là bệnh ký sinh trùng ngoài da rất thông dụng, gây tai hại lớn trong chăn nuôi thỏ. Bệnh ghẻ bộc lộ ở hai dạng :
– Ghẻ đầu : Do loài ghẻ Notoedres ký sinh gây bệnh ở mí mắt, mũi, mép, có khi lan sang cả cổ, gáy và thường lây truyền sang móng chân, gót chân, da vùng hậu môn và cơ quan sinh dục .
– Ghẻ tai : Do loài ghẻ Psoroptes ký sinh gây bệnh ở trong lổ tai, vành tai .
Triệu chứng : Thỏ ngứa, rụng lông và đóng vảy. Lúc đầu ở những điểm bị ghẻ thấy rụng lông, sau đó thấy những vảy rộp trắng xám, dày cộp lên và cứng lại, nhiều khi dưới lớp vảy có mủ do bị viêm da kế phát. Thỏ bị bệnh thường không dễ chịu, không yên tĩnh, kém ăn, gầy dần và chết .
Phòng trị : Ở những cơ sở nuôi thỏ đã có ghẻ thì phải liên tục kiểm tra từng con ở những điểm hay mắc ghẻ. Nếu có con mắc bệnh thì phải cách ly và định kỳ sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi. Khi thỏ mắc bệnh thì dùng Ivermectin tiêm 0,25 ml / 1 kg thể trọng .

5.2. Bệnh cầu trùng (cocidiosis)

Bệnh do đơn bào ký sinh Eimeria gây nên trong điều kiện kèm theo chăn nuôi vệ sinh kém. Khi bị nhiễm cầu trùng thỏ thường xù lông, kém ăn, đôi lúc ỉa chảy, phân lỏng có màu xanh, thân nhiệt cao hơn thông thường, nước mũi, nước dãi chảy nhiều .
Phòng bệnh : Khi thỏ bị bệnh, dùng thuốc chống cầu trùng như Anticoc, HanE3 : 0,1 – 0,2 g / kg thể trọng. Phòng bệnh sử dụng thuốc Anticoc, HanE3 bằng ½ liều điều trị .

5.3. Bệnh bại huyết thỏ

Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra và có tính lây lan rất nhanh và rộng. Trong môi trường tự nhiên nhiễm bệnh, điều kiện kèm theo vệ sinh, nuôi dưỡng kém, bệnh bùng phát rất nhanh, rộng và gây chết thỏ hàng loạt. Bệnh hầu hết xảy ra ở thỏ lứa tuổi từ 1,5 tháng trở lên .

Thỏ bị bệnh vẫn ăn uống bình thường, đôi khi thỏ lờ đờ, bỏ ăn trong thời gian ngắn rồi chết hàng loạt. Trước khi chết thỏ giãy dụa, quay vòng, máu hộc ra ở mồm, mũi; gan sưng to, bở; vành tim, phổi, khí quản xuất huyết.

Bệnh do virus gây ra nên việc điều trị là không có hiệu suất cao, đa phần phòng là chính, bằng cách : Tiêm phòng bằng vắc xin VHD bại huyết với liều 1 ml / con lúc thỏ đạt 2 tháng tuổi. Đối với thỏ sinh sản, tiêm định kỳ 6-8 tháng 1 lần. / .

Nguyễn Văn Tâm

( Chi cục CNTY Tỉnh Bình Định )

Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh