Giun đũa là một trong những loài giun tròn phổ biến và có mặt trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, đây là loại kí sinh trùng gây bệnh hàng đầu trong các loài giun sán đường ruột. Giun đũa có vật chủ là người và các loài động vật như chó, mèo, lợn. Trong bài viết này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu kĩ hơn về giun đũa kí sinh trên người.
1. Giun đũa là gì ?
Giun đũa người có tên khoa học là Ascaris lumbricoides. Đây là loài giun có kích thước lớn nhất. Chiều dài có thể lên tới 35 cm (gần bằng 2 gan tay người lớn).
Chu kì sống của giun đũa trải qua 2 môi trường tự nhiên : trong khung hình người và trong đất. Giun trưởng thành sinh sống, giao phối và đẻ trứng trong ruột người. Trứng theo phân ra ngoài, gặp đất và khí hậu thuận tiện ( nóng, ẩm, ướt ) sẽ tăng trưởng thành trứng mang ấu trùng. Con người nuốt phải trứng này sẽ nhiễm bệnh. Sau khi vào ruột non, ấu trùng ra khỏi trứng, chu du trong khung hình và trưởng thành, liên tục sinh sản .
Với đặc điểm trên, giun đũa được xếp vào nhóm “Giun truyền qua đất”, cùng với giun kim, giun tóc, giun móc/giun mỏ.
Bạn đang đọc: Nhiễm giun đũa người: Bệnh giun sán phổ biến nhất
2. Những ai hoàn toàn có thể mắc bệnh nhiễm giun đũa ?
Nước Ta với khí hậu nóng ẩm là môi trường tự nhiên thuận tiện cho sự tăng trưởng của giun đũa. Ở những vùng điều kiện kèm theo vệ sinh kém, phân người thải trực tiếp ra đất hoặc được dùng làm phân bón. Khi đó, trứng giun đũa trong phân sẽ sống sót và tăng trưởng trong đất, trên mặt phẳng rau quả .
Con người hoàn toàn có thể bị nhiễm giun đũa khi :
- Tay tiếp xúc với đất bẩn rồi đưa lên miệng .
- Trẻ em hay chơi đùa trên mặt đất bẩn .
- Sử dụng rau quả chưa được rửa sạch .
3. Giun đũa gây bệnh như thế nào ?
Giun đũa gây bệnh cả khi ở dạng ấu trùng và lúc trưởng thành .
Sau khi con người nuốt trứng giun vào, ấu trùng chui ra, xuyên thành ruột và theo hệ mạch từ ruột lên đến phổi. Sự Open của chúng kích thích hệ miễn dịch khung hình sản sinh nhiều bạch cầu ái toan. Những phản ứng miễn dịch này tại phổi gây nên những triệu chứng hô hấp được gọi là hội chứng Loeffler. ( Ghi chú : bạch cầu ái toan là một loại tế bào miễn dịch được sản sinh ra để chống lại những loại kí sinh trùng hay những vật lạ gây dị ứng ) .
Ấu trùng đi qua thành phế nang vào phế quản, ngược lên khí quản, thực quản rồi được nuốt xuống lại ruột non. Tại đây, ấu trùng tăng trưởng thành giun trưởng thành. Giun gây những triệu chứng bệnh tại ruột tùy thuộc vào mức độ nhiễm nặng hay nhẹ .
Trong quy trình chu du và tăng trưởng của mình, ấu trùng hay giun trưởng thành hoàn toàn có thể “ đi lạc ” sang những cơ quan khác. Hiện tượng này được gọi là giun đi lạc chỗ, gây những triệu chứng cấp tính tại nơi giun đến .
Giun đũa kí sinh trong ruột cạnh tranh đối đầu những chất dinh dưỡng của khung hình ( đạm, vitamin A, vitamin C.. ). Nhiễm giun đũa vĩnh viễn làm giảm sự tăng trưởng trí mưu trí và chiều cao cân nặng của trẻ .
4. Triệu chứng nhiễm giun đũa
Nhiễm giun đũa đa số không gây triệu chứng, hoặc triệu chứng nhẹ ở bụng. Triệu chứng nặng và cấp tính khi cơ thể nhiễm giun số lượng lớn.
Bệnh do giun đũa gây ra thường biểu lộ 2 nhóm chính :
4.1 Nhóm triệu chứng hô hấp ( Hội chứng Loeffler )
Khi giun ở giai đoạn ấu trùng di chuyển từ ruột lên phổi. Người nhiễm có các biểu hiện như trong viêm phổi, hen suyễn:
- Sốt .
- Ho, ho khan hoặc ít đờm .
- Thở khò khè .
- Đau ngực, khó thở nhẹ .
Triệu chứng thường tự hết sau vài ngày đến 2 – 3 tuần .
Trong quá trình này, ấu trùng kích thích phản ứng dị ứng trong khung hình. Vì vậy, người bệnh hoàn toàn có thể bị nổi mẩn đỏ trên da .
4.2 Nhóm triệu chứng tiêu hóa
Thường do giun sau khi được nuốt trở lại ruột non, tăng trưởng thành giun trưởng thành và gây bệnh .
- Rối loạn tiêu hóa do giun kích thích thành ruột ( tiêu chảy, táo bón ) .
- Nôn ói. Người nhiễm hoàn toàn có thể nôn ra giun .
- Nhiễm giun nặng hoàn toàn có thể gây tắc ruột, thường gặp ở trẻ nhỏ .
Đau bụng dữ dội trong các bệnh cảnh cấp tính do giun đi lạc (xoắn ruột, thủng ruột, viêm ruột thừa cấp,..).
- Vàng da do tắc mật khi giun chui vào đường dẫn mật. Người nhiễm hoàn toàn có thể bị tắc ống dẫn mật, áp-xe gan, viêm túi mật cấp .
Ấu trùng hay giun trưởng thành “ đi lạc ” đến đâu có năng lực gây bệnh tại cơ quan đó. Người nhiễm giun đũa hoàn toàn có thể bị rối loạn thần kinh ( co giật, động kinh ), phù mí mắt, viêm giác mạc, u hạt ở mắt hay ở não .
Đồng thời, người bệnh có những triệu chứng nhiễm giun chung body toàn thân như stress, không dễ chịu body toàn thân, ăn kém. Nhiễm giun lâu bền hơn dẫn đến thực trạng tăng trưởng sức khỏe thể chất kém do rối loạn hấp thu dinh dưỡng .
5. Chẩn đoán giun đũa
Phương pháp tiêu chuẩn là soi phân tìm trứng giun đũa trong phân bằng kính hiển vi .
Đôi lúc người bệnh khạc ra, nôn ra giun hoặc giun chui ra từ mũi, hậu môn. Trong trường hợp này, người bệnh cần đem mẫu đàm, dịch nôn hay mẫu phân chứa giun này đến cơ quan y tế để kiểm tra xác lập .
Ngoài ra, tất cả chúng ta có những xét nghiệm tương hỗ việc chẩn đoán giun đũa :
Xét nghiệm công thức máu: có thể thấy sự tăng lượng bạch cầu trong cơ thể, đặc biệt là bạch cầu ưa axit Eosinophil. Tỉ lệ bạch cầu này thường tăng trong bệnh cảnh nhiễm kí sinh trùng.
X – quang phổi: có thể thấy hình ảnh thâm nhiễm phổi trong hội chứng Loeffler. Trong một số trường hợp, chúng ta có thể thấy hình ảnh giun khi chụp với chất cản quang.
- Các xét nghiệm hình ảnh học vùng bụng: X – quang, siêu âm, CT – SCAN, MRI…. nếu chưa biết về các loại chẩn đoán hình ảnh này, bạn có thể tham khảo tại đây .: X – quang, siêu âm, CT – SCAN, MRI … .
Tùy vào triệu chứng và chẩn đoán của bác sĩ mà xét nghiệm nào được đề xuất làm. Chúng ta hoàn toàn có thể thấy được sự Open của giun trưởng thành trên hình ảnh học .
6. Điều trị
Điều trị chỉ có hiệu quả khi giun ở quá trình trưởng thành .
- Thuốc được sử dụng là Mebendazole, Albendazole hoặc Pyrantel pamoate. Liều dùng tùy thuộc vào nhiễm giun đũa đơn thuần hay nhiễm kèm những loại giun sán khác .
- Một số thuốc có chống chỉ định cho trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ có thai 3 tháng đầu hay cho con bú … Vì vậy, cần đến khám và sử dụng thuốc theo y lệnh của bác sĩ .
- Bên cạnh đó, cần điều trị những biến chứng tại chỗ do giun gây ra trong quy trình di trú. Viêm phổi do giun cung ứng tốt với thuốc kháng viêm. Giun gây viêm, tắc đường mật, tắc ruột được điều trị với thuốc giảm đau, giảm co thắt và những thuốc tương hỗ khác .
- Thuốc tẩy giun được sử dụng sau khi hết những triệu chứng đau cấp và công dụng ruột được hồi sinh .
>>> Tham khảo các loại thuốc tẩy giun tại đây.
Trường hợp các điều trị nội khoa thất bại, người bệnh vào bệnh cảnh cấp tính nguy hiểm, bác sĩ sẽ cho chỉ định phẫu thuật.
7. Phòng ngừa
- Tẩy giun định kỳ .
- Vệ sinh cá thể, vệ sinh môi trường tự nhiên sống xung quanh, kiến thiết xây dựng hố xí hợp vệ sinh .
- Giáo dục đào tạo trẻ nhỏ và nâng cao ý thức mọi người về tầm quan trọng của việc rửa tay .
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi nấu ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh .
- Rau củ quả cần được rửa sạch, gọt vỏ hoặc nấu chín cẩn trọng trước khi ăn .
- Tránh tiếp xúc với đất bẩn, đặc biệt quan trọng là ở những vùng có thói quen dùng phân người bón cho cây xanh .
Bệnh giun đũa là bệnh giun sán phổ biến nhất trên toàn thế giới. Phần lớn người nhiễm bệnh do chính thói quen sinh hoạt, vệ sinh kém gây ra. Vì vậy, mỗi người cần nâng cao ý thức và kiến thức về giữ gìn vệ sinh cho bản thân và gia đình mình. Phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh” là cách tối ưu để giảm thiểu và đẩy lùi bệnh giun sán! Hãy tiếp tục theo dõi và tìm hiểu các bài viết thông tin Y tế của YouMed để luôn cập nhật thông tin hữu ích, bạn nhé.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nghĩa
( Nguồn tìm hiểu thêm : https://www.cdc.gov/parasites/ascariasis )
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
