Tìm đến làng Địch Vĩ, xã Phương Đình, ( Đan phượng, TP. Hà Nội ) – nơi còn giữ nguyên tục thờ chó đá vào những ngày cuối năm, cụ Nguyễn Chí Cương, Phó ban quản trị di tích lịch sử đình làng Địch Vỹ đang kính cẩn bao sái, dâng hương lên ông Hoàng Thạch ngự ngay cạnh đình làng .
Tượng ông quan Hoàng Thạch cao khoảng 1,4 m, trong tư thế ngồi, chân cụp, mắt nhìn thẳng về phía trước, miệng há, lưỡi thè che hàm răng dưới. Xung quanh ông Hoàng Thạch là 16 con chó con có kích thước không đồng đều, tư thế linh động.
Bạn đang đọc: Khám phá bí ẩn tục thờ chó đá của người Việt
Theo cụ Cương, không cứ vào ngày rằm, mùng một, dân làng cũng thường đến nơi thờ ông quan Hoàng Thạch để hương khói, xin thần phù hộ. Những đôi trai gái yêu nhau, gặp trắc trở, những người có nỗi oan khuất, mong được giải oan đến cầu xin đều được suôn sẻ, toại nguyện .
Cụ Cương kể, tục thờ quan Hoàng Thạch tại làng Địch Vĩ có từ hơn 400 năm nay. Tục này xuất phát từ truyền thuyết thần thoại tương quan đến nỗi oan tình trời xanh không thấu của một chàng trai tên Hoàng Thạch. Tích xưa kể rằng, thủa trước, có 2 bạn bè nhà nọ, người anh tên là Ngọc Trì, người em tên là Hoàng Thạch. Người anh ra trận đánh giặc, giao lại việc làm nhà cửa cho người em trông nom. Đến khi đánh giặc trở lại, người anh thấy vợ mình có thai, nên nghi cho người em đã làm điều bất chính với chị dâu. Trong lúc bực tức, người anh tức giận chém chết người em rồi mang xác vứt xuống sông. Đến khi sinh nở, vợ người anh lại sinh ra một vật quái đản. Đến lúc này, người anh mới hay biết rằng em bị hàm oan. Về phần người em, sau khi chết, xác hóa thành khối đá, trôi dạt về khúc sông đầu làng Địch Vĩ .
Ông Hoàng Thạch làng Địch Vĩ, xã Phương Đình, Đan Phượng, Hà Nội.
Bên cửa đình, cụ Cương nhấp chén trà, giọng trầm ngâm, kính cẩn kể lại : “ Theo những cụ truyền lại, bắt đầu người dân thôn Thọ Xuân, sai trai làng ra vớt lên, nhưng dù nỗ lực bao nhiêu cũng không hề nhấc pho tượng đá này lên bờ. Về sau, bức tượng đá trôi dạt về thôn Địch Vĩ, điều kỳ lạ là lúc này, chỉ cần vài cụ cao niên trong làng ra cũng hoàn toàn có thể nhấc bổng bức tượng lên khỏi mặt nước ” .
Kể từ đó, “ ngài chó đá ” được dân làng gọi bằng là Ông quan lớn hay Quan Hoàng Thạch. Quan Hoàng Thạch làng Địch Vĩ được dựng hướng về Hát Môn, cũng chính là hướng về quê nhà vì lẽ đó. Cũng từ đó đến nay, làng Hát Môn và Địch Vĩ kết nghĩa đồng đội, theo giao kết, trai gái trong làng không được phép yêu nhau .
Trong tâm thức của người dân thôn Địch Vĩ ngàn đời nay, ông Hoàng Thạch như một vị thần phù trợ cho dân làng được mạnh khỏe, bình an, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi này nở. Đến tận ngày nay, dân làng Địch Vĩ vẫn truyền tai nhau những câu chuyện về tính linh thiêng, cầu được ước thấy đến tâm phục khẩu phục nơi cửa quan Hoàng Thạch. Bởi vậy, mà trong làng, nhà nào có công to việc lớn, cưới hỏi đều biện lễ ra trình Ngài để được che chở, may mắn. Những đám hiếu trong làng, hễ đi qua chỗ Ngài ngự, đều nghiêng mình kính cẩn, tạm ngưng lễ nghi, khóc lóc cho đến khi đi khuất hẳn.
Giống như Địch Vĩ, lúc bấy giờ, ở Phủ thờ quận công Nguyễn Ngọc Trì làng Hát Môn, xã Hát Môn, ( Phúc Thọ, TP.HN, cũng có 4 con chó đá, 2 con nghê đá được đặt trước và sau phủ, gọi là thạch cẩu. Trước tượng chó đá có bát hương để thờ .
Không chỉ ở chốn thôn quê, ngay đất kinh kỳ cũng vẫn giữ tục thờ chó đá như đền Cẩu Nhi bên hồ Trúc Bạch, Tây Hồ, TP.HN .
Trong cuốn Nước Ta văn hóa truyền thống sử cương, Đào Duy Anh có viết : “ Xưa kia, cửa ngõ thường không làm đúng chính giữa nhà và sân để cho người ngoài đứng nhìn thẳng vào TT nhà. Người ta cũng thường kiêng không để có con đường đâm thẳng vào nhà, hay có đền, chùa ở trước cửa nhà. Nếu bất đắc dĩ, không tránh được những điều kiêng kỵ ấy, người ra sẽ chôn trước nhà một con chó đá hay 1 chiếc gương trước cửa để yểm tà ” .
Còn theo tiến sỹ Dương Văn Sáu, Trưởng Khoa Văn hóa du lịch trường ĐH Văn hóa TP. Hà Nội, chó là loài động vật hoang dã được thuần dưỡng từ sớm, để canh gác, xua đuổi những đối tượng người dùng lạ xâm nhập, giữ bình an cho dân làng. Trong tín ngưỡng, tâm linh, người ta còn tin rằng, chó hoàn toàn có thể canh giữ, xua đuổi tà ma vào đêm hôm. “ Từ rất rất lâu rồi, người Việt đã có tục thờ chó đá trước đền miếu, đình, điện, hay đặt chó đá trước cửa những mái ấm gia đình quyền quý và cao sang, cổng làng, những khu mộ của người quyền quý và cao sang, mang ý nghĩa bảo vệ, canh gác phần âm. Với người Việt, khi tạc hình tượng chó đá để thờ, luôn tạc tượng theo tư thế ngồi, chống 2 chân trước vừa nhằm mục đích tạo dáng về mặt điêu khắc thẩm mỹ và nghệ thuật, cạnh bên đó, còn biểu lộ ước vọng của nhân dân. Bởi nếu chó đứng 4 chân, có nghĩa là đang trong tư tế đương đầu với quân địch. Nhưng nếu chó ngồi, thì chỉ mang ý nghĩa tượng trưng chứ không phải đang thực thi trách nhiệm. Như vậy, tư thế của chó đá còn biểu lộ mong ước về sự bình yên, không có tà ma, thế lực xấu đến quấy nhiễu ”, tiến sỹ Dương Văn Sáu lý giải .
TS Dương Văn Sáu cho biết thêm, ngoài người Kinh, các dân tộc khác cũng có tục thờ chó đá. Phổ biến như người Nùng, Tày, Dao…Đặc biệt, trong văn hóa của người Dao, chó còn được coi như vật tổ, gọi là Bàn Vương./.
Cây cảnh, quà tặng hình chó độc đáo cho Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018
VOV.VN – Trên thị trường hiện đã Open hoa lá cây cảnh, quà khuyến mãi hình chó độc lạ dành cho Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018 .
Làng gốm tất bật sản xuất ’chó vàng’ đón Tết Mậu Tuất
Cuối năm, gần chục lò gốm ở Tỉnh Bình Dương phải tăng cường nhân lực, vật lực, tập trung chuyên sâu sản xuất chó vàng đáp ứng thị trường dịp Tết Nguyên đán .
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
