Chuyện Hội An đi ‘xin’ trứng rùa

Số trứng rùa được lấy từu Côn Đảo đưa về Cù Lao Chàm.

Trong ký ước của ông Võ Nghiêm (70 tuổi), thôn Bãi Làng, xã đảo Tân Hiệp (TP Hội An) những năm 1980 vào mùa sinh sản từ tháng 4 đến 7 âm lịch, rùa vào bãi Bấc, bãi Bìm… trên đảo Cù Lao Chàm làm tổ đẻ trứng. Chúng vào bờ bới cát sâu hơn nửa mét, khi đẻ xong dùng chân lấp lại rồi quay về biển để lại vết hằn lún.

Ông Nghiêm kể, người dân lần theo dấu vết tìm đến lấy trứng về ăn ; còn rùa lớn bắt lấy thịt ăn, mai mang bán. Ngoài ra nhiều ngư lưới cụ tân tiến sinh ra được người dân sử dụng khai thác thủy hải sản, chúng thả quanh hòn hòn đảo suốt ngày đêm khiến nhiều con rùa mắc vào bị chết. Những năm 2000, Cù Lao Chàm trở thành hòn hòn đảo du lịch, mỗi ngày đón hàng trăm lượt khách ; dân cư tăng trưởng đông đúc nên một số ít bãi cát hoang sơ ngày nào luôn xuất hiện con người. Nhà cửa được làm gần bờ biển, tiếng động, ánh sáng phát ra ngày đêm khiến rùa sợ hãi không lên bờ biển đẻ trứng.

Trứng rùa đưa xuống hố, lấp trong cát.

Năm năm ngoái, Ban quản trị Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm triển khai họp dân tìm hiểu thêm quan điểm hồi sinh rùa biển. Trong đợt lấy kiến có 97 % người dân Cù Lao Chàm nhu yếu cơ quan chức năng có giải pháp để rùa quay về những bờ biển trên hòn hòn đảo được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển quốc tế năm 2009. Năm năm nay, ông Nguyễn Văn Vũ, Trưởng phòng Nghiên cứu và hợp tác quốc tế ( nay Phó giám đốc Ban quản trị Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm ) thực thi đề tài khoa học “ Phục hồi và bảo vệ rùa biển tại Cù Lao Chàm ” và được cơ quan chức năng chấp thuận đồng ý. Đề tài này có hai hoạt động giải trí chính, trong đó bảo tồn nguyên vị, nghĩa là sẽ giữ hệ sinh thái rạn sinh vật biển và cỏ biển. Hoạt động thứ hai bảo tồn chuyển vị, đưa trứng rùa từ Côn Đảo ( Bà Rịa – Vũng Tàu ) về Cù Lao Chàm ấp nở nhằm mục đích mục tiêu tạo nguồn giống. Theo ông Vũ, Côn Đảo có rùa lên làm tổ đẻ trứng lớn nhất Nước Ta. Nơi đây trung bình mỗi năm khoảng chừng 350 – 450 rùa mẹ đến đẻ trứng và số lượng trứng nở là 50.000 rùa con. Từ năm 1995 đến nay tại Côn Đảo đã có hơn 300.000 rùa con đã được thả về biển và gần 1.000 con rùa trưởng thành đã được gắn thẻ. “ Rùa biển có năng lực quay trở về chính nơi chúng đã sinh ra để liên tục sinh đẻ, duy trì nòi giống. Dựa vào tập tính này để khoảng chừng 20 năm sau khi chúng trưởng thành qay về Cù Lao Chàm sinh đẻ nên thực thi đề tài ”, ông Vũ nói và thông tin thêm rùa con sinh ra có bản năng tự bò xuống biển ghi nhận thông tin trọng trường của thiên nhiên và môi trường, thực vật, bùn đất … để lớn lên biết chỗ quay về.

Khu ấp nở trứng rùa ở Bãi Bấc, Cù Lao Chàm được bảo vệ nghiêm ngặt.

Ở Nước Ta đây là lần tiên phong việc chuyển trứng rùa đi quãng đường 1.000 km, trong 24 giờ chuyển dời về ấp nở. Từ lúc thực thi đề tài, bản thân ông Vũ gặp nhiều khó khăn vất vả, có nhiều quan điểm trái chiều cho rằng rùa nở không đạt. Vì khoa học đã nghiên cứu và điều tra và chỉ ra rằng, trứng rùa chỉ được luân chuyển trong vòng sáu giờ, tính từ khi mẹ nó đẻ ra. Trong khoảng chừng thời hạn này, phôi trứng ngừng hoạt động giải trí, nếu bị rung lắc không bị hỏng phôi. Tuy nhiên, quá sáu giờ từ khi mẹ đẻ ra phôi hoạt động giải trí trở lại, nếu luân chuyển trong thời hạn này trứng bị rung lắc dẫn đến hỏng phôi trứng, lúc đó ấp nở sẽ không thành công xuất sắc.

Tiếp tục thực hiện, ông Vũ đối diện với thủ tục giấy tờ. Để chuyển được trứng rùa cần hàng chục bộ hồ sơ, giấy phép.

“ Tôi mất bốn tháng làm thủ tục để xin luân chuyển trứng, nguyên do lê dài là do chưa ai thao tác này nên mỗi cơ quan hiểu một cách khác. Quá trình thực thi vướng mắc đến đâu thì giải quyết và xử lý đến đó ”, ông Vũ kể.

Ông Nguyễn Văn Vũ – Phó Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm – chủ nhiệm đề tài đang cân trọng lượng rùa vừa nở ra trước khi thả ra biển để phục vụ nghiên cứu.

Tháng 7/2017, 500 trứng rùa được lấy từ khu vực ấp nở ở Côn Đảo cho vào trong mỗi thùng xốp và bỏ từng lấp cát cố định và thắt chặt để trứng không bị xê dịch, biến hóa vị trí. Nắp thùng được đục những lỗ để có sự trao đổi không khí với bên ngoài giữ nhiệt độ từ 28 đến 31 độ và tránh bị rung lắc. Số trứng được chia ra làm hai, trong đó một nửa đi bằng đường đi bộ xe ôtô chở ; số còn lại đi đường không. “ Sau 24 giờ chuyển dời trứng rùa đưa về đến bãi Bấc, hòn đảo Cù Lao Chàm và cho xuống cát để ấp ”, ông Vũ kể. Số trứng đi ôtô đi thuận tiện, tuy nhiên đường không gặp “ sự cố ”. Bởi qua cửa bảo mật an ninh bị máy chiếu kiểm tra, nếu làm như vậy thì phôi trong trứng rùa bị chết. Lúc này, đoàn phải nhờ nhiều nơi để can thiệp, ở đầu cuối được trường bay chấp thuận đồng ý bằng cách bóc ra kiểm tra thủ công bằng tay. Sau 18 ngày ấp nở, rùa con chui từ cát bò ra biển trước sự tận mắt chứng kiến của hàng trăm người dân thả ra biển. Cách làm này sẽ cho người dân xã hòn đảo tận mắt tận mắt chứng kiến những con rùa con chui ra từ trong cát và bơi ra đại dương để ra sức bảo vệ, nhường ngư trường thời vụ cho rùa ở.

Hàng chục con rùa sinh ra ở Cù Lao Chàm.

“ Tỷ lệ nở đạt trên 90 %, với hiệu quả này tôi quá giật mình, vì khi viết đề tài tôi chỉ mong ước nở đạt 14 % là mãn nguyện, ai ngờ cao gấp mấy lần ”, ông Vũ nói và cho rằng thành công xuất sắc chuyển vị đã có động lực để triển khai những đợt chuyển vị trứng rùa về Cù Lao Chàm ấp nở trước sự hoài nghi của nhiều người.

Trong ba năm thực hiện, gồm năm 2017 có hai đợt, mỗi đợt 500 trứng; năm 2018 năm 500 trứng và năm 2019 gần 500 trứng. “Tổng cộng sau sáu đợt chuyển 1.900 trứng về ấp nở và có hơn 1.700 rùa con thả ra biển Cù Lao Chàm”, ông Vũ cho biết.

Rùa con bò ra biển.

Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó quản trị TP Hội An cho hay, chính quyền sở tại đã thống nhất Bãi Bấc ( Cù Lao Chàm ) không tăng trưởng kinh tế tài chính bằng việc kiến thiết xây dựng khu lịch mà dành bảo tồn rùa biển. Ngoài ra 1 số ít ngư dân thả lưới gây hại cho rùa, Hội An sẽ đổi khác sinh kế chuyển sang nghề khác và hoạt động bà con chuyển vùng khai thác. Đây là kế hoạch làm lâu bền hơn nên tiến hành từng bước. Ông Hùng thông tin thêm, Hội An sẽ lan rộng ra ra khu vực cấm khai thác bằng việc kiểm soát và điều chỉnh lại trong quy hoạch khu vực dự trữ sinh quyển quốc tế.

Một con rùa bơi ra đại dương.

“ Còn ca nô đi từ hòn đảo này qua hòn đảo khác, chúng tôi đã có chủ trương phân luồng tuyến, bãi đậu đỗ cập bến. Các luồng tuyến sẽ được làm lại để tránh ảnh hướng đến rùa “, ông nói.

Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh