Việc tìm hiểu và khám phá tuổi đời của những loài chim hoang dại, dù đã được quan tâm nghiên cứu và điều tra hơn nửa thế kỷ qua, nhưng cho đến nay người ta cũng chưa biết được gì nhiều lắm. Đây là một yếu tố khá phức tạp, vì chim sống tự do trong vạn vật thiên nhiên, nay đây mai đó, biết chúng chết khi nào mà theo dõi, ghi chép. Dùng chiêu thức đeo vòng, người ta cũng đã biết được không ít, nhưng lúc bắt lại được chim đeo vòng có phải đã là lúc chim già nhất chưa thì cũng còn phải bàn cãi. Để biết được tuổi đời của những loại chim hoang dại một cách đúng mực, chiêu thức chắc như đinh nhất vẫn là theo dõi chúng ở những vườn nuôi. Nhưng tiếc thay số loài chim hoang dại đã được nuôi từ trước đến nay không phải là nhiều, vả lại do điều kiện kèm theo sinh sống của chúng trong vườn nuôi, không trọn vẹn giống với điều kiện kèm theo vạn vật thiên nhiên, nên tuổi thọ của những thành viên sống trong vườn nuôi cũng có phần sai khác với tuổi thọ của đồng loại của chúng sống trong vạn vật thiên nhiên. Trong vạn vật thiên nhiên có lẽ rằng chim gặp nhiều khó khăn vất vả hơn ở vườn nuôi về điều kiện kèm theo khí hậu, về thức ăn, quân địch và bệnh tật v.v…, và cũng vì thế mà tuổi thọ của chim nuôi có lẽ rằng dài hơn so với chim sống trong vạn vật thiên nhiên. Nói chung, chim có size lớn thường sống lâu hơn chim có kích cỡ bé, nhưng cũng không phải chim lớn nhất đã có tuổi thọ cao nhất. Đà điểu châu Phi, loài chim văn minh có cỡ lớn nhất nhưng chỉ sống được khoảng chừng 30 – 40 năm, trong lúc đó dù dì, nhỏ hơn đà điểu nhiều mà thọ đến 68 tuổi .
Bạn đang đọc: Tuổi thọ của các loài chim – Kipkis
Căn cứ vào những hiệu quả điều tra và nghiên cứu mấy lâu nay thì tuổi thọ trung bình của những loài chim cùng một nhóm phân loại, không khác nhau nhiều lắm. Tuổi thọ trung bình của chim thuộc bộ Sẻ và bộ Vẹt là 20 năm, của Cú 15 năm, của chim cắt 21 – 24 năm, vịt, ngỗng 20 năm, rẽ giun 10 năm, mòng biển 17 năm, bồ câu 12 năm và gà 13 năm. Đây tuổi thọ của gà rừng, còn gà nhà thì hoàn toàn có thể sống 24 – 25 năm và thậm chí còn có con sống được 30 năm .Tuổi thọ của một số ít loài đơn cử được xem như cao nhất so với loài đó hoàn toàn có thể kể như sau. Trong bộ Sẻ thì quạ sống được lâu nhất, có một con đã sống đến tuổi 60 và một con khác đến tuổi 69. Các loài chim sẻ bé có tuổi thọ thấp hơn : chim chích đầu đen 24 năm, hoét 20 năm, sơn ca 20 năm. Trong bộ Cú thì dù dì sống lâu nhất 34, 53 và 68 năm. Trong bộ Vẹt, có vẹt mào châu Úc sống đến 56 năm, và vẹt đỏ Bắc Mỹ 64 năm. Về nhóm chim ăn thịt ban ngày đã có những số liệu như sau : diều hâu châu Phi sống được 55 năm, kền kền Nam Mỹ 52 và 65 năm, đại bàng đầu trọc 38 năm. Trong bộ Ngỗng, ta biết được tuổi thọ của vịt Canada là 33 năm và thiên nga nhỏ 24 năm rưỡi. Trong nhóm sếu có sếu châu Úc sống được 47 năm, sếu xám 43 năm, sếu cổ trụi 42 năm. Bồ nông hồng sống được đến 51 năm và một số ít loài bồ câu sống đến 30 năm .
Bằng phương pháp đeo vòng người ta cũng đã thu được một số kết quả khả quan như đã bắt được rẽ lớn 9 tuổi, nhạn sống 16 tuổi, nhạn biển 20 tuổi rưỡi, nhạn Bắc cực 14 tuổi, chim cánh cụt trán trắng 22 tuổi, diệc 20 tuổi, cò 11 tuổi, diều mướp 13 tuổi, quạ xám 14 tuổi, sáo 12 tuổi, yến đen 9 tuổi, sẻ nhà 11 tuổi rưỡi, đớp ruồi xám 12 tuổi rưỡi, và nhạn 9 tuổi. Nhóm vịt tuy bị săn bắt rất nhiều nhưng người ta cũng đã bắt được những con sống đến 18 – 20 năm.
Trong vạn vật thiên nhiên hầu hết những loài chim đều có tỷ suất tử trận khá cao nhất là vào tuổi chưa trưởng thành, lúc chim chưa đầy một năm tuổi. Hiện tượng này đã ảnh hưởng tác động rõ ràng đến tuổi thọ của chim và việc chim lê dài được tuổi đời của chúng đến mức tối đa trong vạn vật thiên nhiên là điều hiếm có. Ở những loài chim thuộc bộ Sẻ, tỷ suất tử trận vượt quá 50 %, như loài đớp ruồi sống lưng đen chỉ trong năm đầu đã chết 60 %, đớp ruồi trán trắng đến 79 %. Ở Cộng hòa dân chủ Đức người ta đã đeo vòng cho 77 chim nhạn non, trong năm thứ nhất đã có 51 con bị chết, năm thứ hai 17 con, năm thứ ba 6 con, năm thứ tư 2 con và chỉ còn 1 con sống sót đến năm thứ năm .
Khí hậu khắc nghiệt, nhất là lạnh, cũng đã làm chết khá nhiều chim. Ví dụ, loài chim cánh cụt chúa ở vùng Nam cực là loài chim chịu lạnh giỏi nhất, thế mà có đến 77% chim non bị tử vong vì lạnh. Đối với loài mòng biển, chỉ trong năm đầu đã có đến 0,5% chim non chết, nhưng tỷ lệ tử vong của chim non trong năm đầu chỉ chiếm 17,2% toàn đàn. Vì vậy mà (nếu không kể chim non) thì phần lớn thành viên của đàn chim có tuổi đời từ 3 đến 5 năm.
Xem thêm: Phân bộ Nhím lông – Wikipedia tiếng Việt
Đối với những loài chim ở nước, nhất là những loài sống tập đoàn lớn thì tuổi thọ trung bình cao hơn ở chim sẻ và đương nhiên tỷ suất tử trận của chim trưởng thành cũng thấp hơn .
Tác phẩm, tác giả, nguồn
- Tác phẩm: Đời sống các loài chim
- Tác giả: Võ Quý
- Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội – 1978
- Đôi dòng về tác giả: GS. Võ Quý: Ông dành cả cuộc đời say sưa nghiên cứu các loài chim và có nhiều đóng góp lớn cho khoa học môi trường Việt Nam và thế giới. Ông là người Việt Nam đầu tiên ở Châu Á giành được giải thưởng Blue Planet Prize về môi trường.
” Like ” us to know more !
Knowledge is power
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
