Mặc dù những ngành công dụng liên tục khuyến nghị về việc tiêm vắc xin dại, nhưng tại Nước Ta, trung bình mỗi năm vẫn có xấp xỉ 100 người tử trận vì dại. Khi đã lên cơn dại, người bệnh chắc như đinh sẽ dần giã từ đời sống mà những bác sĩ cũng bất lực không hề cứu chữa. Điều đáng nói, những ca tử trận vì dại đa phần là do chó, mèo của mái ấm gia đình hoặc hàng xóm cắn. Chính tâm lý chủ quan “ chó nhà ” nên đã dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc. Chia sẻ về tình hình bệnh dại, BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết : “ Số ca tử trận vì bệnh dại chiếm phần đông trong tổng số ca tử trận vì bệnh truyền nhiễm tại Nước Ta. Chết vì bệnh dại là cái chết ám ảnh và thương tâm nhất, người bệnh sẽ tỉnh táo chờ đón cái chết trong đau đớn, vật vã cho đến phút sau cuối, người tận mắt chứng kiến cũng không hề tránh khỏi tổn thương tâm ý nặng nề. Đa số những trường hợp tử vong do dại thường thiếu hiểu biết về phòng chống bệnh, đặc biệt quan trọng là không dữ thế chủ động tiêm ngừa vắc xin ngay sau khi bị động vật hoang dã nghi dại cắn ”.
Bệnh dại là gì?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại là một bệnh do virus gây ra, hầu như luôn gây tử vong sau khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng. Khoảng 99% trường hợp dại là do chó nhà lây truyền bệnh sang người.
Hiện tại không có cách điều trị hiệu suất cao cho bệnh dại sau khi những tín hiệu lâm sàng Open. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách tiêm vắc xin phòng dại trước hoặc ngay sau khi bị phơi nhiễm. Bệnh dại là nguyên do gây khoảng chừng hơn 70 ca tử trận ở Nước Ta mỗi năm, hầu hết những trường hợp bệnh dại ở Nước Ta do chó dại cắn.
Nguyên nhân bệnh dại
Theo báo cáo giải trình của Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ), bệnh dại phổ cập trên toàn quốc tế. Hàng năm căn bệnh này gây ra cái chết cho 60.000 – 70.000 người và hàng triệu loài động vật hoang dã. Dại là căn bệnh vô cùng nguy hại khi phát bệnh, 100 % cả người bị cắn và vật cắn đều tử trận. Tuy nhiên nhiều người vẫn còn không cẩn thận, chưa hiểu rõ về bệnh dại nên rất chủ quan hoặc điều trị sai cách gây nguy hại đến mạng. Nguyên nhân gây ra bệnh dại là do một loại vi trùng có tên là Rhabdovirus có trong nước bọt của những động vật hoang dã bị bệnh dại. Động vật nhiễm bệnh sẽ lây nhiễm bệnh dại cho động vật hoang dã khác hoặc con người trải qua vết cắn. Trong một vài trường hợp, bệnh dại hoàn toàn có thể được lây nhiễm trải qua sự tiếp xúc nước bọt với vết thương hở, niêm mạc như niêm mạc mắt, mũi. Chẳng hạn như động vật hoang dã bị nhiễm bệnh dại nhưng vẫn còn trong tiến trình ủ bệnh liếm lên vết thương trên da bạn là bạn đã hoàn toàn có thể bị nhiễm bệnh. Có 2 chủng virus dại :
- Virus dại đường phố là virus dại sống sót trên động vật hoang dã bị bệnh
- Virus dại cố định và thắt chặt ( cố định và thắt chặt thời hạn ủ bệnh trên thỏ )
Ngoài ra, một số ít yếu tố rủi ro tiềm ẩn khác hoàn toàn có thể gây bệnh dại ở người nếu :
- Bạn đi đến hoặc sinh sống ở những quốc gia kém tăng trưởng, nơi bệnh dại phổ cập, gồm có những vương quốc ở châu Phi và Khu vực Đông Nam Á .
- Những hoạt động giải trí tiếp xúc với động vật hoang dã hoang dã mang mầm bệnh dại như thám hiểm hang động nơi có nhiều loài dinh sinh sống, hoặc đi cắm trại nhưng lại không đề phòng việc chỗ ở có nhiều động vật hoang dã hoang dã sinh sống hay không .
- Làm việc trong thiên nhiên và môi trường có nhiều vi trùng dại như nhân viên cấp dưới phòng thí nghiệm, bác sĩ thú ý, giảng dạy động vật hoang dã hoang dã .
Triệu chứng của bệnh dại
Bệnh dại khi phát sẽ có 2 thể chính gồm có thể viêm não và thể liệt :
Thể viêm não: Triệu chứng đầu tiên là sốt, nhức đầu hoặc kiệt sức, kèm theo chán ăn, mất ngủ, bồn chồn, đồng thời xuất hiện triệu chứng sợ nước, sợ gió. Ở giai đoạn tiến triển, bệnh nhân tăng tiết nước bọt nên không thể nhai, nuốt và thường xuyên khạc nhổ. Sau đó, đồng tử bệnh nhân sẽ bị giãn nên mắt nhìn sáng long sòng sọc, co thắt hầu họng, xuất tinh tự nhiên, cường dương và sẽ tử vong nhanh chóng
Thể liệt: Xuất hiện triệu chứng liệt từ tay, chân đến các cơ, rối loạn tiểu tiện, đại tiện. Ngay khi liệt lan đến cơ hô hấp thì bệnh nhân sẽ tử vong.
Trong một số ít trường hợp, người bị chó cắn vì quá lo ngại nên đã ám ảnh mình bị dại và sinh ra nhiều biểu lộ, hành vi và âm thanh khác thường. Đó là những trường hợp được cho là giả dại. Trên trong thực tiễn, người bị dại sẽ trọn vẹn tỉnh táo cho đến lúc chết chứ không hề điên dại.
Bệnh dại lây truyền như thế nào?
Bệnh dại lây từ nước bọt của động vật hoang dã bị dại trải qua vết cắn, liếm. Ổ chứa virus dại trong vạn vật thiên nhiên thường thì là động vật hoang dã có máu nóng, đặc biệt quan trọng là chó. Ngoài ra, virus dại cũng được phát hiện ở mèo, chồn, dơi và những động vật hoang dã có vú khác. Ngay khi vào khung hình, virus dại xâm nhập vào những dây thần kinh ngoại biên, chạy dọc theo những dây thần kinh đến tủy sống và não bộ. Mỗi ngày, virus dại chuyển dời được “ đoạn đường ” từ 12-24 mm. Ngay khi virus đến não bộ, người bệnh mới thật sự có những tín hiệu lâm sàng rõ ràng. Thời gian ủ bệnh dại hoàn toàn có thể dưới 1 tuần hoặc trên 1 năm, phụ thuộc vào vào số lượng virus xâm nhập vào khung hình, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách từ vết thương đến hệ thần kinh TW … Vết thương càng ở gần hệ thần kinh TW như mặt, cổ, đầu, ngón tay, cơ quan sinh dục ngoài … thì thời hạn ủ bệnh càng ngắn.
Bệnh dại có lây truyền từ người sang người?
Mặc dù hiếm gặp nhưng Y khoa đã ghi nhận trường hợp bệnh dại lây truyền trực tiếp từ người sang người. Các rủi ro tiềm ẩn lây nhiễm từ người sang người hầu hết trải qua vùng da bị tổn thương, qua niêm mạc, do sử dụng chung món ăn, đồ vật có nhiễm nước bọt của người mắc dại. Tuy nhiên, việc lây nhiễm dại từ người sang người không phổ cập, hầu hết trong số đó trải qua những ca ghép tạng.
Bệnh dại có lây qua đường ăn uống không?
Cho đến hiện nay chưa có bằng chứng khoa học nào bệnh dại xảy ra trên người do uống sữa hay do ăn thịt động vật đã nấu chín. Tuy nhiên, những người làm nghề giết mổ gia súc chuyên nghiệp có thể có nguy cơ bị nhiễm bệnh khi giết động vật bị dại và xử lý phần não hoặc các bộ phận khác bị nhiễm virus.
Có phải bị chó cắn là mắc bệnh dại?
Người bị chó cắn nếu không tiêm phòng sẽ hoàn toàn có thể phát bệnh dại. Không phải 100 % người bị chó cắn đều bị dại. Nguy cơ nhiễm dại phụ thuộc vào vào nhiều yếu tố gồm có con vật có bị dại hay không, lượng virus trong nước bọt của con vật nhiều hay ít, vết thương nông hay sâu, có vệ sinh sát khuẩn vị trí tổn thương kịp thời ngay sau khi bị chó cắn hay không … Tiêm phòng dại ngay sau bị chó cắn vẫn là giải pháp phòng tránh và bảo vệ hiệu suất cao nhất.
Khi bị chó cắn nên làm gì?
BS.CKI Bạch Thị Chính nhấn mạnh vấn đề, khi bị chó cắn dù là chó lành hay chó dại cũng cần xử trí theo những bước sau :
Bước 1: Vệ sinh vết thương:
- Cần tách rời quần áo ra khỏi vết cắn, trong trường hợp vết cắn ở chân thì nên dùng kéo cắt bỏ phần vải tại vị trí cắn. Điều này giúp hạn chế nước bọt của động vật bám nhiều hơn vào vết thương.
- Rửa vết thương dưới vòi nước chảy mạnh trong vòng 15 phút, nước ấm càng tốt. Sau đó, rửa sạch vết thương với cồn 70%, cồn i-ốt hoặc Povidone-Iodine, tuyệt đối không cố gắng nặn máu. Không nên chà sát vết thương, tránh làm vết thương trầm trọng hơn.
Bước 2: Băng bó vết thương
- Sau khi vệ sinh vết thương, người bệnh nên dùng gạc y tế hoặc vải sạch để băng bó vết thương để cầm máu đồng thời tránh trường hợp vi khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, không nên băng bó quá chặt khiến máu khó lưu thông.
Bước 3: Tiêm phòng.
- Người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để tiêm vắc xin phòng dại ngay sau bị chó cắn. Lịch tiêm theo lộ trình và loại vắc xin phòng dại sẽ được các bác sĩ tư vấn phù hợp.
Bên cạnh đó, bác sĩ Bạch Thị Chính cũng đặc biệt quan trọng quan tâm, để bảo vệ giải quyết và xử lý đúng giải pháp khi bị chó cắn, người bệnh không nên làm những điều sau :
- Không đắp, sát bất cứ loại lá nào lên vết thương.
- Không chữa dại bằng thuốc Đông, thuốc Nam hoặc thuốc lá.
- Không kiêng cữ tắm rửa vệ sinh cơ thể mỗi ngày.
Xem thêm 5 quan niệm sai lầm về bệnh dại
Cách phòng ngừa bệnh dại
Trong điều kiện kèm theo môi trường tự nhiên thuận tiện, virus gây bệnh dại hoàn toàn có thể “ ngủ đông ” từ 3 đến 4 năm. Do đó, tất cả chúng ta cần phải dữ thế chủ động ngăn ngừa từ trong trứng nước với những việc làm như sau :
- Chủ động tuyên truyền giáo dục sức khỏe thể chất : Cung cấp những thông tin thiết yếu và cách phòng chống bệnh dại. Đặc biệt là việc phát hiện súc vật bị bệnh dại, cách giải quyết và xử lý sau khi bị súc vật cắn hoặc tiếp xúc .
- Báo cáo với cơ quan thú y nơi có động vật hoang dã bị bệnh dại .
- Thực hiện ĐK, cấp giấy phép cho chủ nuôi chó, mèo ; tiêm vắc xin dại có hiệu lực thực thi hiện hành cho đàn chó, mèo đạt trên 85 % trong quần thể súc vật nuôi .
- Những người có rủi ro tiềm ẩn bị nhiễm vi rút dại như nhân viên cấp dưới thú y, kiểm lâm, thao tác trong phòng thí nghiệm có vi rút dại … cần được gây miễn dịch bằng vắc xin dại tế bào có hiệu lực hiện hành bảo vệ cao và tiêm nhắc lại theo chỉ định của y tế .
- Tránh cho trẻ nhỏ chơi với động vật hoang dã, nhất là chó, mèo đi lạc .
- Dạy trẻ tránh xa những động vật hoang dã hoang dã như mèo, dơi, gấu trúc, chồn hôi, khỉ, cáo …
- Nhà có vật nuôi như chó, mèo cần dữ thế chủ động tiêm chủng cho chúng, không cho chúng chạy rong bên ngoài vì rất dễ lây lan mầm bệnh .
Nên tiêm vắc xin phòng dại loại nào?
Hiện nay tại Nước Ta đang có 2 loại vắc xin phòng dại gồm Verorab ( Pháp ) và Abhayrab ( Ấn Độ ). Đây đều là những loại vắc xin được sản xuất theo công nghệ tiên tiến mới, cải tổ vượt bậc so với những loại vắc xin phòng dại thế hệ cũ. Vắc xin dại đều đã được kiểm định bảo đảm an toàn, khẳng định chắc chắn năng lực cung ứng miễn dịch cao sau khi tiêm đủ liều. Tất cả những loại vắc xin dại hiện tại đều bảo đảm an toàn, cho đến nay, quốc tế vẫn chưa ghi nhận những biến cố bất lợi nghiêm trọng nào sau tiêm chủng vắc xin dại.
Lịch tiêm vắc xin dại
Phác đồ tiêm phòng dại trước khi phơi nhiễm (chưa bị cắn)
- Tiêm ngừa cơ bản: Tiêm bắp 3 mũi (0.5ml/liều) vào các ngày 0, 7 và 28.
- Tiêm nhắc lại: Sau 1 năm, 5 năm tiêm lại một lần.
Tiêm ở bắp, phác đồ tiêm phòng dại khi đã xác định có phơi nhiễm (đã bị cắn)
- Người chưa tiêm dự phòng: Tiêm 05 mũi (0.5ml/liều) vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28. Trong trường hợp phơi nhiễm độ III, cần phối hợp tiêm Immunoglobulin dại kết hợp.
- Người đã tiêm dự phòng trong 5 năm gần đây: Tiêm 02 mũi vào ngày 0 và 3.
- Người đã tiêm dự phòng không đều hay quá 5 năm: Tiêm 05 mũi vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28 và có thể tiêm thêm Immunoglobulin.
Tiêm trong da, phác đồ tiêm phòng dại, liều 0.1ml vacxin hoàn nguyên như sau
- Người chưa tiêm dự phòng: Tiêm 4 mũi: tiêm ở vị trí hai bên chi khác nhau, mỗi bên liều lượng 0.1 ml, vào các ngày 0, 3, 7 và 28.
- Người đã tiêm dự phòng: Tiêm 0.1ml vào các ngày 0 và 3.
- Kỹ thuật tiêm trong da phải được thực hiện đúng, tránh tiêm dưới da.
- Phải dùng bơm kim tiêm riêng để tránh lây nhiễm.
Video đề xuất: Vắc xin dại có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Tiêm vắc xin dại ở đâu tốt nhất?
Thực tế cho thấy, vắc xin dại đã có thời hạn rơi vào thực trạng khan hiếm khiến người bệnh khổ sở “ chạy vạy ” khắp nơi để có vắc xin cứu sống chính mình. Nhận thấy được sự nguy hại của bệnh dại cũng như tầm quan trọng của vắc xin, Trung tâm tiêm chủng VNVC luôn cố gắng nỗ lực nỗ lực phân phối không thiếu vắc xin, trong đó có vắc xin dại để Giao hàng cho người dân, kể cả trong thời gian khan hiếm.
Xem thêm: Phân bộ Nhím lông – Wikipedia tiếng Việt
Với kho dữ gìn và bảo vệ vắc xin đạt chuẩn GSP cùng những điều kiện kèm theo khắt khe cùng mạng lưới hệ thống trang thiết bị, cơ sở vật chất, dịch vụ đạt chuẩn “ 5 sao ”, Hệ thống tiêm chủng VNVC cam kết 100 % người mua đến tiêm vắc xin dại và những loại vắc xin khác đều được thưởng thức dịch vụ tiêm chủng tân tiến với nhiều tiện ích hạng sang. Tham khảo giá vắc xin dại và những vắc xin khác tại đây.
Để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin dại, Quý Khách có thể đăng ký tại đây hoặc gọi vào hotline 028.7300.6595, nhắn tin cho Fanpage VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn hoặc liên hệ trực tiếp hệ thống các trung tâm tiêm chủng VNVC trên cả nước.
Thanh Hằng
Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh
