Canada – Wikipedia tiếng Việt

Canada (phiên âm: Ca-na-đa; phát âm tiếng Anh: /ˈkænədə/  (trợ giúp·thông tin), phát âm tiếng Pháp: [kanadɑ]  (trợ giúp·thông tin)) là quốc gia có diện tích lớn thứ hai trên thế giới, và nằm ở cực bắc của Bắc Mỹ. Lãnh thổ Canada gồm 10 tỉnh bang và 3 vùng lãnh thổ liên bang, trải dài từ Đại Tây Dương ở phía đông sang Thái Bình Dương ở phía tây, và giáp Bắc Băng Dương ở phía bắc. Canada giáp với Hoa Kỳ lục địa ở phía nam, giáp với tiểu bang Alaska của Hoa Kỳ ở phía tây bắc. Ở phía đông bắc của Canada là đảo Greenland thuộc Vương quốc Đan Mạch. Ở ngoài khơi phía nam đảo Newfoundland của Canada có quần đảo Saint-Pierre và Miquelon thuộc Pháp. Biên giới chung của Canada với Hoa Kỳ về phía nam và phía tây bắc là đường biên giới dài nhất thế giới.

Nhiều dân tộc bản địa Thổ dân cư trú tại chủ quyền lãnh thổ nay là Canada trong hàng thiên niên kỷ. Bắt đầu từ cuối thế kỷ XV, người Anh và người Pháp xây dựng những thuộc địa trên vùng duyên hải Đại Tây Dương của khu vực. Sau những xung đột khác nhau, Anh Quốc giành được rồi để mất nhiều chủ quyền lãnh thổ tại Bắc Mỹ, và đến cuối thế kỷ XVIII thì còn lại chủ quyền lãnh thổ đa phần thuộc Canada thời nay. Căn cứ theo Đạo luật Bắc Mỹ thuộc Anh vào ngày 1 tháng 7 năm 1867, ba thuộc địa hợp thành thuộc địa liên bang tự trị Canada. Sau đó thuộc địa tự trị dần sáp nhập thêm những tỉnh và chủ quyền lãnh thổ. Năm 1931, theo Quy chế Westminster 1931, Anh Quốc trao cho Canada thực trạng độc lập trọn vẹn trên hầu hết những yếu tố. Các quan hệ ở đầu cuối giữa hai bên bị đoạn tuyệt vào năm 1982 theo Đạo luật Canada 1982 .

Canada là một nền dân chủ đại nghị liên bang và một quốc gia quân chủ lập hiến, Nữ hoàng Elizabeth II là nguyên thủ quốc gia. Canada là một thành viên của Khối thịnh vượng chung Anh. Canada là quốc gia song ngữ chính thức (tiếng Anh và tiếng Pháp) tại cấp liên bang. Do tiếp nhận người nhập cư quy mô lớn từ nhiều quốc gia, Canada là một trong các quốc gia đa dạng sắc tộc và đa nguyên văn hóa nhất trên thế giới, với dân số xấp xỉ 35 triệu người vào tháng 12 năm 2012. Canada có nền kinh tế rất phát triển và đứng vào nhóm hàng đầu thế giới, kinh tế Canada dựa chủ yếu vào nguồn tài nguyên tự nhiên phong phú và hệ thống thương mại phát triển cao. Canada có quan hệ lâu dài và phức tạp với Hoa Kỳ, mối quan hệ này có tác động đáng kể đến kinh tế và văn hóa của quốc gia.

Canada là một cường quốc và vương quốc tăng trưởng, đồng thời luôn nằm trong số những vương quốc phong phú nhất trên quốc tế, với thu nhập trung bình đầu người cao thứ tám toàn thế giới, và chỉ số tăng trưởng con người cao thứ 11. Canada được xếp vào hàng cao nhất trong những so sánh quốc tế về giáo dục, độ minh bạch của cơ quan chính phủ, tự do dân sự, chất lượng hoạt động và sinh hoạt, và tự do kinh tế tài chính. Canada tham gia vào nhiều tổ chức triển khai quốc tế và liên chính phủ về kinh tế tài chính : G8, G20, Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ, Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương. Canada là một thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương ( NATO ) .

Tên gọi Canada bắt nguồn từ kanata trong ngôn ngữ của người Iroquois Saint Lawrence, nghĩa là “làng” hay “khu định cư”.[12] Năm 1535, các cư dân bản địa của khu vực nay là thành phố Québec sử dụng từ này để chỉ đường cho nhà thám hiểm người Pháp Jacques Cartier đến làng Stadacona.[13] Cartier sau đó sử dụng từ Canada để nói đến không chỉ riêng ngôi làng, mà là toàn bộ khu vực lệ thuộc vào Donnacona (tù trưởng tại Stadacona); đến khoảng năm 1545, các sách và bản đồ tại châu Âu bắt đầu gọi khu vực này là Canada.[13]

Trong thế kỷ XVII và đầu thế kỷ XVIII, ” Canada ” dùng để chỉ phần chủ quyền lãnh thổ nằm dọc theo sông Saint-Laurent thuộc Tân Pháp. Nhằm trừng phạt việc Mười ba thuộc địa kháng cự, Anh Quốc lan rộng ra trên quy mô rất lớn chủ quyền lãnh thổ Canada theo Đạo luật Quebec 1774, gồm có cả chủ quyền lãnh thổ chưa được định cư tại khu vực Ngũ Đại hồ kéo xuống sông Ohio. Một phần chủ quyền lãnh thổ đơn phương thêm vào này được chuyển giao cho Hoa Kỳ vào năm 1783, tuy nhiên Canada thuộc Anh vẫn giữ lại hàng loạt vùng đất phía bắc của Ngũ Đại Hồ ( tạo thành phần lớn Ontario lúc bấy giờ ). Năm 1791, người Anh định danh khu vực này là Thượng Canada và khu vực có truyền thống lịch sử nói tiếng Pháp là Hạ Canada, chúng tái thống nhất thành tỉnh Canada vào năm 1841. [ 14 ]

Đến khi liên bang hóa vào năm 1867, Canada được chọn làm tên gọi pháp lý của quốc gia mới, và từ Dominion (lãnh thổ tự trị) được ban để làm danh hiệu của quốc gia.[15] Tuy nhiên, khi Canada khẳng định quyền tự chủ của mình khỏi Anh Quốc, chính phủ liên bang ngày càng chỉ sử dụng Canada trong các tài liệu nhà nước và hiệp định, sự thay đổi này được phản ánh thông qua việc đổi tên ngày lễ quốc gia từ Ngày Lãnh thổ tự trị sang Ngày Canada vào năm 1982.[16]

Các sắc dân địa phương[sửa|sửa mã nguồn]

Các nghiên cứu và điều tra khảo cổ học và nghiên cứu và phân tích di truyền học cho biết có một sự hiện hữu của loài người tại bắc bộ khu vực Yukon từ 24.500 TCN, và tại nam bộ Ontario từ 7500 TCN. [ 17 ] [ 18 ] [ 19 ] Những người này đến khu vực nay là Canada trải qua Beringia theo đường cầu lục địa Bering. [ 20 ] Các di chỉ khảo cổ học người Da đỏ cổ đại ( Paleo-Indian ) tại bình nguyên Old Crow và những động Bluefish là hai trong số những di chỉ cổ nhất về sự cư trú của loài người tại Canada. [ 21 ] Các đặc trưng của những xã hội Thổ dân Canada gồm có những khu định cư tiếp tục, nông nghiệp, cấu trúc phân tầng xã hội phức tạp, và những mạng lưới mậu dịch. [ 22 ] [ 23 ] Một số trong những nền văn hóa truyền thống này đã bị sụp đổ vào lúc những nhà thám hiểm người châu Âu đến vào cuối thế kỷ XV và đầu thế kỷ XVI, và chỉ mày mò ra nhờ những tìm hiểu nghiên cứu và điều tra khảo cổ học. [ 24 ]Vào thời gian người châu Âu thiết lập những khu định cư tiên phong, dân số thổ dân Canada được ước tính là từ 200.000 [ 25 ] đến hai triệu, [ 26 ] còn Uỷ ban Hoàng gia Canada về Sức khỏe Thổ dân gật đầu số lượng 500.000. [ 27 ] Do hậu quả từ quy trình thực dân hóa của người châu Âu, những dân tộc bản địa Thổ dân Canada phải chịu tổn thất do những dịch bệnh truyền nhiễm mới được đưa đến bùng phát lặp lại nhiều lần, như dịch cúm, dịch sởi, dịch đầu mùa ( do Thổ dân không có miễn dịch tự nhiên ), hiệu quả là dân số của họ giảm từ 40-80 % trong những thế kỷ sau khi người châu Âu đến. [ 25 ] Các dân tộc bản địa Thổ dân tại Canada ngày này gồm có Các dân tộc bản địa Trước tiên ( First Nations ), [ 28 ] Inuit, [ 29 ] và Métis. [ 30 ] Người Métis là một dân tộc bản địa hỗn huyết, họ hình thành từ thế kỷ XVII khi những người Dân tộc Trước tiên và người Inuit kết hôn với dân định cư người châu Âu. [ 31 ] Nhìn chung, người Inuit có ảnh hưởng tác động tương hỗ hạn chế hơn với người châu Âu định cư trong thời kỳ thuộc địa hóa. [ 32 ]

Người châu Âu thuộc địa hóa[sửa|sửa mã nguồn]

Nỗ lực tiên phong được biết đến nhằm mục đích thuộc địa hóa chủ quyền lãnh thổ nay là Canada của người châu Âu mở màn khi người Norse định cư trong một thời hạn ngắn tại L’Anse aux Meadows thuộc Newfoundland vào khoảng chừng năm 1000 CN. [ 33 ] Không có thêm hành vi thám hiểm của người châu Âu cho đến năm 1497, khi đó thủy thủ người Ý John Cabot mày mò ra vùng duyên hải Đại Tây Dương của Canada cho Vương quốc Anh. [ 34 ] Các thủy thủ người Basque và người Bồ Đào Nha thiết lập những tiền đồn săn bắt cá voi và cá dọc theo vùng duyên hải Đại Tây Dương của Canada vào đầu thế kỷ XVI. [ 35 ] Năm 1534, nhà thám hiểm người Pháp Jacques Cartier mày mò ra sông St. Lawrence, vào ngày 24 tháng 7 ông cắm một thánh giá cao 10 mét ( 33 ft ) mang dòng chữ ” Pháp quốc quốc vương vạn tuế “, và đoạt quyền chiếm hữu chủ quyền lãnh thổ nhân danh Quốc vương François I. [ 36 ]
Các ” cô nương của Quốc vương ” đến Québec vào năm 1667, họ nhập cư đến Tân Pháp theo một chương trình của Quốc vương Pháp Louis XIVNăm 1583, nhà thám hiểm người Anh Humphrey Gilbert công bố chủ quyền lãnh thổ so với St. John’s, Newfoundland, nơi này trở thành thuộc địa tiên phong của Anh tại Bắc Mỹ theo độc quyền vương thất của Nữ vương Elizabeth I. [ 37 ] Nhà thám hiểm người Pháp Samuel de Champlain đến vào năm 1603, và thiết lập những khu định cư tiếp tục tiên phong của người châu Âu tại Port Royal vào năm 1605 và thành phố Québec vào năm 1608. [ 38 ] Trong số những người Pháp thực dân tại Tân Pháp, người Canada định cư thoáng rộng tại thung lũng sông St. Lawrence và người Acadia định cư tại những tỉnh Hàng hải ( Maritimes ) ngày này, trong khi những thương nhân da lông thú và những nhà truyền giáo Cơ Đốc thăm dò Ngũ Đại Hồ, vịnh Hudson, và lưu vực sông Mississippi đến Louisiana. Các cuộc cuộc chiến tranh Hải ly bùng nổ vào giữa thế kỷ XVII do tranh chấp quyền trấn áp so với mậu dịch da lông thú tại Bắc Mỹ. [ 39 ]Người Anh thiết lập thêm những thuộc địa tại Cupids và Ferryland trên hòn đảo Newfoundland, mở màn vào năm 1610. [ 40 ] Mười ba thuộc địa ở phía nam được xây dựng ngay sau đó. [ 35 ] Một loạt bốn đại chiến bùng nổ tại Bắc Mỹ thuộc địa hóa từ năm 1689 đến năm 1763 ; những đại chiến sau của tiến trình này tạo thành Mặt trận Bắc Mỹ trong Chiến tranh Bảy năm. [ 41 ] Nova Scotia đại lục nằm dưới quyền quản lý của người Anh theo Hiệp định Utrecht 1713 ; Hiệp định Paris ( 1763 ) nhượng lại Canada và hầu hết Tân Pháp cho Đế quốc Anh sau Chiến tranh Bảy năm. [ 42 ]Tuyên ngôn Vương thất 1763 tạo nên tỉnh Quebec ( từ Tân Pháp cũ ), và sáp nhập hòn đảo Cape Breton vào Nova Scotia. [ 16 ] Đảo St. John’s ( nay là hòn đảo Prince Edward ) trở thành một thuộc địa riêng không liên quan gì đến nhau c ̉ av Anh ào năm 1769. [ 43 ] Nhằm ngăn ngừa xung đột tại Québec, Anh Quốc trải qua luật đạo Québec vào năm 1774, lan rộng ra chủ quyền lãnh thổ của Québec đến Ngũ Đại Hồ và thung lũng sông Ohio. Anh Quốc cũng tái lập ngôn từ Pháp, đức tin Công giáo La Mã, và dân luật Pháp tại đây. Điều này khiến cho nhiều dân cư Mười ba Thuộc địa tức giận, kích động tình cảm chống Anh trong những năm trước khi bùng nổ Cách mạng Mỹ. [ 16 ]Theo Hiệp định Paris 1783, Anh Quốc công nhận thực trạng độc lập của Hoa Kỳ và nhượng lại những chủ quyền lãnh thổ ở phía nam của Ngũ Đại Hồ cho Hoa Kỳ. [ 44 ] New Brunswick tách khỏi Nova Scotia trong một chiến dịch tái tổ chức triển khai những khu định cư trung thành với chủ tại The Maritime. Nhằm hòa giải những người nói tiếng Anh trung thành với chủ tại Quebec, Đạo luật Hiến pháp 1791 chia tỉnh này thành Hạ Canada ( sau là Québec ) Pháp ngữ và Thượng Canada ( sau là Ontario ) Anh ngữ, trao cho mỗi nơi quyền có riêng hội đồng lập pháp được bầu cử. [ 45 ]Hai thuộc địa là mặt trận chính trong Chiến tranh năm 1812 giữa Hoa Kỳ và Anh Quốc. Sau cuộc chiến tranh là hiện tượng kỳ lạ nhập cư quy mô lớn từ hòn đảo Anh và hòn đảo Ireland khởi đầu vào năm 1815. [ 26 ] Từ năm 1825 đến năm 1846, 626.628 người nhập cư châu Âu được ghi chép là đã đặt chân lên những cảng tại Canada. [ 46 ] Họ gồm có những người Ireland chạy trốn Nạn đói lớn Ireland cũng như ngững người Scot nói tiếng Gael phải dời đi theo Thanh trừ Cao địa ( Highland Clearances ). [ 47 ] Khoảng từ một phần tư đến một phần ba tổng số người châu Âu nhập cư đến Canada trước năm 1891 đã thiệt mạng do những bệnh truyền nhiễm. [ 25 ]Nguyện vọng của người Canada về việc có cơ quan chính phủ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm dẫn đến những cuộc Nổi lên năm 1837 tuy nhiên tác dụng là nhanh gọn thất bại. Báo cáo Durham sau đó đề xuất kiến nghị về chính phủ nước nhà chịu nghĩa vụ và trách nhiệm và đồng điệu người Canada gốc Pháp vào văn hóa truyền thống Anh. [ 16 ] Đạo luật Liên minh 1840 hợp nhất Thượng và Hạ Canada thành tỉnh Canada thống nhất. nhà nước chịu nghĩa vụ và trách nhiệm được xây dựng cho hàng loạt những tỉnh Bắc Mỹ thuộc Anh từ năm 1849. [ 48 ] Anh Quốc và Hoa Kỳ ký kết Hiệp định Oregon vào năm 1846, qua đó kết thúc tranh chấp biên giới Oregon, lê dài biên giới về phía tây dọc theo vĩ độ 49 ° Bắc. Hiệp định này mở đường cho việc hình thành những thuộc địa hòn đảo Vancouver ( 1849 ) và British Columbia ( 1858 ). [ 49 ]

Liên bang và khuếch trương[sửa|sửa mã nguồn]

Phát triển và đổi khác những tỉnh và chủ quyền lãnh thổ của Canada kể từ khi lập liên minh vào năm 1867Sau một vài hội nghị hiến pháp, Đạo luật Hiến pháp 1867 chính thức công bố xây dựng Liên minh Canada vào ngày 1 tháng 7 năm 1867, bắt đầu gồm có bốn tỉnh – Ontario, Québec, Nova Scotia, và New Brunswick. [ 50 ] [ 51 ] Canada đảm nhiệm quyền trấn áp Đất Rupert và Lãnh thổ Tây-Bắc để hình thành nên những Lãnh thổ Tây Bắc, tại chủ quyền lãnh thổ này sự bất bình của người Métis bùng phát thành Nổi lên Red River và hình thành tỉnh Manitoba vào tháng 7 năm 1870. [ 52 ] British Columbia và Đảo Vancouver ( được hợp nhất vào năm 1866 ) gia nhập Liên minh vào năm 1871, còn hòn đảo Prince Edward gia nhập vào năm 1873. [ 53 ]Thủ tướng John A. Macdonald và chính phủ nước nhà Bảo thủ của ông lập ra một chủ trương vương quốc về thuế quan nhằm mục đích bảo lãnh những ngành công nghiệp sản xuất còn non trẻ của Canada. [ 51 ] Để khai thông phía Tây, chính phủ nước nhà hỗ trợ vốn việc kiến thiết xây dựng ba tuyến đường sắt xuyên lục địa, Open những thảo nguyên cho hoạt động giải trí định cư theo Đạo luật Thổ địa Lãnh thổ tự trị, và thiết lập Kị cảnh Tây-Bắc để khẳng định chắc chắn quyền lực tối cao trên chủ quyền lãnh thổ này. [ 54 ] [ 55 ] Năm 1898, trong Cơn sốt vàng Klondike tại những Lãnh thổ Tây Bắc, chính phủ nước nhà Canada lập ra Lãnh thổ Yukon. Dưới thời nhà nước Tự do của Thủ tướng Wilfrid Laurier, những người nhập cư đến từ lục địa châu Âu đến định cư trên những thảo nguyên, rồi Alberta và Saskatchewan trở thành những tỉnh vào năm 1905. [ 53 ]

Đầu thế kỷ XX[sửa|sửa mã nguồn]

Các binh sĩ Canada và một tăng Mark II trong Trận cao điểm Vimy tại Pháp vào năm 1917Anh Quốc vẫn duy trì quyền trấn áp trên nghành nghề dịch vụ đối ngoại của Canada theo Đạo luật Liên minh, do vậy việc cường quốc này tuyên chiến vào năm 1914 tự động hóa đưa Canada vào Chiến tranh quốc tế thứ nhất. Các quân nhân tình nguyện được đưa đến Mặt trận phía Tây và sau đó trở thành một phần của Quân đoàn Canada. Quân đoàn đóng một vai trò quan trọng trong trận cao điểm Vimy và những hoạt động giải trí giao chiến khác trong đại chiến. [ 56 ] Trong số giao động 625.000 người Canada ship hàng trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất, có khoảng chừng 60.000 bị giết và 173.000 bị thương. [ 57 ] Khủng hoảng Tòng quân năm 1917 nổ ra khi Thủ tướng Bảo thủ Robert Borden cho triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm quân sự chiến lược cưỡng bách bất chấp sự phản đối kinh hoàng của người Québec Pháp ngữ. Cuộc khủng hoảng cục bộ này, cùng với những tranh chấp về những trường tiếng Pháp bên ngoài Quebec, tạo ra hố ngăn cách thâm thúy với người Canada Pháp ngữ và chia rẽ trong thời điểm tạm thời Đảng Tự do. nhà nước Liên minh của Robert Borden gồm có cả nhiều người Tự do Anh ngữ, đã giành được thắng lợi lớn trong cuộc bầu cử năm 1917. Năm 1919, Canada gia nhập Hội Quốc Liên với tư cách độc lập với Anh, [ 56 ] Quy chế Westminster 1931 xác nhận thực trạng độc lập của Canada. [ 5 ]Trong Đại khủng hoảng cục bộ tại Canada vào đầu thập kỷ 1930, kinh tế tài chính bị suy thoái và khủng hoảng, khiến toàn nước gặp cảnh khó khăn. [ 58 ] Ba ngày sau khi Anh Quốc tuyên chiến với Đức Quốc xã trong Chiến tranh quốc tế thứ hai, chính phủ nước nhà Tự do của Thủ tướng William Lyon Mackenzie King tuyên chiến với Đức một cách độc lập. Các đơn vị chức năng lục quân Canada tiên phong đến Anh Quốc vào tháng 12 năm 1939. [ 56 ] Quân Canada đóng vai trò quan trọng trong nhiều trận chiến then chốt của đại chiến, gồm có Trận Dieppe năm 1942, Đồng Minh xâm lăng Ý, đổ xô Normandie, trận Normandie, và trận Scheldt vào năm 1944. [ 56 ] Canada phân phối nơi tị nạn cho quân chủ Hà Lan khi vương quốc này bị Đức chiếm đóng, và được người Hà Lan tin tưởng vì có góp phần lớn vào việc giải phóng vương quốc này khỏi Đức Quốc xã. [ 59 ] Kinh tế Canada bùng nổ trong cuộc chiến tranh khi mà những ngành công nghiệp của quốc gia sản xuất những trang thiết bị quân sự chiến lược cho Canada, Anh Quốc, Trung Quốc và Liên Xô. [ 56 ] Mặc dù có một cuộc khủng hoảng cục bộ tòng quân khác tại Québec vào năm 1944, tuy nhiên Canada kết thúc cuộc chiến tranh với một quân đội lớn và kinh tế tài chính mạnh. [ 60 ]

Thời văn minh[sửa|sửa mã nguồn]

Khủng hoảng kinh tế tài chính trong đại suy thoái và khủng hoảng khiến cho Quốc gia tự trị Newfoundland từ bỏ cơ quan chính phủ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm vào năm 1934 và trở thành một thuộc địa vương thất do một Thống đốc Anh quản lý. Sau hai cuộc trưng cầu dân ý gay cấn vào năm năm 1948, người dân Newfoundland bỏ phiếu chấp thuận đồng ý gia nhập Canada vào năm 1949 với vị thế một tỉnh. [ 61 ]Tăng trưởng kinh tế tài chính thời hậu chiến của Canada là sự tích hợp những chủ trương của những cơ quan chính phủ Tự do tiếp nối nhau, dẫn đến hình thành một truyền thống Canada mới, bộc lộ trải qua việc đồng ý chấp thuận quốc kỳ lá phong lúc bấy giờ vào năm 1965, [ 62 ] thi hành song ngữ chính thức ( tiếng Anh và tiếng Pháp ) vào năm 1969, [ 63 ] và lập thể chế đa nguyên văn hóa chính thức vào năm 1971. [ 64 ] Các chương trình dân chủ xã hội cũng được thực thi, ví dụ điển hình như Medicare ( bảo hiểm y tế ), Kế hoạch Trợ cấp Canada, và Cho vay sinh viên Canada, tuy nhiên chính phủ nước nhà những tỉnh, đặc biệt quan trọng là tại Quebec và Alberta, phản đối nhiều chương trình trong số đó vì nó xâm phạm đến khoanh vùng phạm vi quyền hạn của họ. [ 65 ]Một loạt những hội nghị hiến pháp khác dẫn đến tác dụng là hiến pháp Canada đoạn tuyệt với Anh Quốc vào năm 1982, đồng thời với việc tạo thành Hiến chương Canada về Quyền lợi và tự do. [ 66 ] Năm 1999, Nunavut trở thành chủ quyền lãnh thổ thứ ba của Canada sau một loạt đàm phán với cơ quan chính phủ liên bang. [ 67 ]Đồng thời, Quebec trải qua những đổi khác xã hội và kinh tế tài chính thâm thúy do Cách mạng Yên tĩnh trong thập niên 1960, sản sinh ra một trào lưu dân tộc bản địa chủ nghĩa tân tiến. Mặt trận giải phóng Québec ( FLQ ) cấp tiến kích động Khủng thoảng Tháng Mười với một loạt vụ đánh bom và bắt cóc vào năm 1970, [ 68 ] Đảng Người Québec ủng hộ chủ quyền lãnh thổ đã đắc cử trong cuộc tuyển cử tại Québec năm 1976, họ tổ chức triển khai một cuộc trưng cầu dân ý thất bại về chủ quyền-liên kết vào năm 1980. Các nỗ lực nhằm mục đích hòa giải với chủ nghĩa dân tộc bản địa Québec bằng hiến pháp trải qua Hòa ước Hồ Meech đã thất bại vào năm 1990. [ 69 ] Điều này dẫn đến việc hình thành khối Người Québec tại Québec và cổ vũ Đảng Cải cách Canada tại Tây bộ Canada. [ 70 ] [ 71 ] Một cuộc trưng cầu dân ý thứ nhì được thực thi vào năm 1995, tác dụng là chủ quyền lãnh thổ bị khước từ với đa phần mỏng dính. Năm 1997, Tối cao pháp viện phán quyết rằng ly khai đơn phương của một tỉnh là điều vi hiến, và Nghị viện Canada trải qua Đạo luật Rõ ràng ( Clarity Act ), phác thảo những pháp luật về một xuất phát điểm đàm phán từ Liên minh. [ 69 ]Ngoài yếu tố chủ quyền lãnh thổ của Québec, 1 số ít cuộc khủng hoảng cục bộ làm náo động xã hội Canada vào cuối thập niên 1980 và đầu thập niên 1960. Chúng gồm có Chuyến bay 182 của Air India phát nổ vào năm 1985, vụ mưu sát hàng loạt lớn nhất trong lịch sử dân tộc Canada ; [ 72 ] Thảm sát trường Bách khoa École vào năm 1989, một vụ xả súng ĐH với tiềm năng là những nữ sinh ; [ 73 ] và Khủng hoảng Oka năm 1990, [ 74 ] là diễn biến tiên phong trong một loạt những xung đột đấm đá bạo lực giữa cơ quan chính phủ và những nhóm Thổ dân. [ 75 ] Canada tham gia trong Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1990 với vị thế là một phần trong lực lượng liên minh do Hoa Kỳ chỉ huy, và hoạt động giải trí trong một số ít thiên chức gìn giữ tự do trong thập kỷ 1990, gồm có thiên chức UNPROFOR tại Nam Tư cũ. [ 76 ] [ 77 ] Canada cử quân đến Afghanistan vào năm 2001, tuy nhiên khước từ tham gia cuộc xâm lăng Iraq do Hoa Kỳ dẫn đầu vào năm 2003. [ 78 ] Năm 2009, kinh tế tài chính Canada chịu tổn thất trong Đại suy thoái và khủng hoảng toàn thế giới, tuy nhiên đã phục sinh một cách nhã nhặn. [ 79 ] Năm 2011, những lực lượng của Canada tham gia vào cuộc can thiệp do NATO đứng vị trí số 1 trong Nội chiến Libya. [ 80 ]
Canada chiếm phần đông phía bắc của Bắc Mỹ, có biên giới trên bộ với Hoa Kỳ liền kề ở phía nam và bang Alaska của Hoa Kỳ ở phía tây bắc. Canada trải dài từ Đại Tây Dương ở phía đông đến Thái Bình Dương ở phía tây, phía bắc là Bắc Băng Dương. [ 81 ] Greenland thuộc Vương quốc Đan Mạch nằm ở phía đông bắc, còn Saint Pierre và Miquelon thuộc Pháp thì nằm ở phía nam đảo Newfoundland của Canada. Theo tổng diện tích quy hoạnh, Canada là vương quốc lớn thứ hai trên quốc tế, sau Nga. Theo diện tích quy hoạnh đất, Canada xếp thứ tư. [ 81 ] Quốc gia nằm giữa những vĩ độ 41 ° B và 84 ° B, và giữa những kinh độ 52 ° T và 141 ° T .
Kể từ năm 1925, Canada công bố chủ quyền lãnh thổ với phần thuộc vùng Bắc Cực nằm giữa 60 ° T và 141 ° T, [ 82 ] tuy nhiên yêu sách này không được công nhận thông dụng. Canada là nơi có khu định cư viễn bắc nhất của quốc tế, đó là trạm Alert của Quân đội Canada, nằm ở mũi phía bắc của hòn đảo Ellesmere – vĩ độ 82,5 ° B – cách Bắc Cực 817 kilômét ( 508 dặm ). [ 83 ] Phần lớn vùng Bắc Cực thuộc Canada bị băng và tầng đất ngừng hoạt động vĩnh cửu bao trùm. Canada có đường bờ biển dài nhất trên quốc tế, với tổng chiều dài là 202.080 kilômét ( 125.570 dặm ) ; [ 81 ] [ 84 ] thêm vào đó, biên giới Canada-Hoa Kỳ là biên giới trên bộ dài nhất quốc tế, trải dài 8.891 kilômét ( 5.525 dặm ). [ 85 ] [ 86 ]Từ khi kỷ băng hà sau cuối kết thúc, Canada gồm có tám miền rừng riêng không liên quan gì đến nhau, gồm có rừng phương Bắc to lớn trên khiên Canada. [ 87 ] Canada có khoảng chừng 31.700 hồ lớn hơn 3 kilômét vuông ( 300 ha ), [ 88 ] nhiều hơn bất kể vương quốc nào khác, và chứa nhiều nước ngọt của quốc tế. [ 89 ] Cũng có một số ít sông băng nước ngọt trên Dãy núi Rocky của Canada và Dãy núi Coast. Canada là khu vực hoạt động giải trí về mặt địa chất, có nhiều động đất và núi lửa hoạt động giải trí tiềm năng, đáng quan tâm là núi Meager, núi Garibaldi, núi Cayley, và tổng hợp núi lửa núi Edziza. [ 90 ] Vụ Tseax Cone phun trào núi lửa vào năm 1775 nằm trong số những thảm họa tự nhiên tệ nhất tại Canada, sát hại 2 nghìn người Nisga’a và tiêu diệt làng của họ tại thung lũng sông Nass ở bắc bộ British Columbia. Vụ phun trào tạo ra dòng chảy nham thạch dài 22,5 kilômét ( 14,0 dặm ), và theo thần thoại cổ xưa của người Nisga’a thì nó chặn dòng chảy của sông Nass. [ 91 ] Mật độ dân số của Canada là 3,3 người trên kilômét vuông ( 8,5 / sq mi ), nằm vào hàng thấp nhất trên quốc tế. Phần có tỷ lệ dân số đông đúc nhất của vương quốc là hiên chạy dọc Thành phố Québec – Windsor, nằm tại Nam bộ Québec và Nam bộ Ontario dọc theo Ngũ Đại Hồ và sông St. Lawrence. [ 92 ]Nhiệt độ tối cao trung bình mùa đông và mùa hè tại Canada độc lạ giữa những khu vực. Mùa đông hoàn toàn có thể khắc nghiệt tại nhiều nơi của vương quốc, đặc biệt quan trọng là trong vùng trong nước và những tỉnh thảo nguyên, là những nơi có khí hậu lục địa với nhiệt độ trung bình ngày là gần − 15 ° C ( 5 ° F ), tuy nhiên hoàn toàn có thể xuống dưới − 40 °C ( − 40 °F ) với những cơn gió lạnh kinh hoàng. [ 93 ] Tại những vùng không nằm ven biển, tuyết hoàn toàn có thể bao trùm mặt đất gần sáu tháng mỗi năm, trong khi những phần ở phía bắc hoàn toàn có thể dai dẳng quanh năm. British Columbia Duyên hải có một khí hậu ôn hòa, với một mùa đông ôn hòa và mưa nhiều. Ở những vùng bờ biển phía đông và phía tây, nhiệt độ tối cao trung bình thường là dưới hai mươi mấy độ C, trong khi tại chủ quyền lãnh thổ giữa những vùng bờ biển thì nhiệt độ tối cao vào mùa hạ dịch chuyển từ 25 đến 30 °C ( 77 đến 86 °F ), nhiệt độ tại 1 số ít nơi ở trong nước đôi lúc vượt quá 40 °C ( 104 °F ). [ 94 ]

Toronto, TT kinh tế tài chính của Canada .Ngân hàng Canada là ngân hàng nhà nước TW của vương quốc. Ngoài ra, Bộ trưởng Tài chính và Bộ trưởng Công nghiệp sử dụng mạng lưới hệ thống cục Thống kê Canada để lập kế hoạch kinh tế tài chính. Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Toronto là sở giao dịch sàn chứng khoán lớn thứ bảy trên quốc tế với 1.577 công ty niêm yết vào năm 2012. Canada là nền kinh tế tài chính lớn thứ 10 trên quốc tế, với GDP danh nghĩa năm 2012 là khoảng chừng 1.532.340 tỷ đô la Mỹ. [ 95 ] Đây là một thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế tài chính ( OECD ) và G8, và là một trong mười vương quốc mậu dịch đứng đầu quốc tế, với một nền kinh tế tài chính toàn thế giới hóa cao độ. [ 96 ] [ 97 ] Canada có một nền kinh tế tài chính hỗn hợp, xếp hạng trên Hoa Kỳ và hầu hết những vương quốc Tây Âu về chỉ số tự do kinh tế tài chính của Heritage Foundation ( Tổ chức Di sản ), [ 98 ] và trải qua bất bình đẳng thu nhập ở mức tương đối thấp. [ 99 ] Năm 2008, lượng sản phẩm & hàng hóa nhập khẩu của Canada có giá trị trên 442,9 tỷ CAD, trong đó 280,8 tỷ CAD bắt nguồn từ Hoa Kỳ, 11,7 tỷ CAD bắt nguồn từ Nhật Bản, và 11,3 tỷ CAD bắt nguồn từ Anh Quốc. [ 100 ] Tổng thâm hụt thương mại của Canada vào năm 2009 là 4,8 tỷ CAD, trong khi vào năm 2008 vương quốc này thặng dư 46,9 tỷ CAD. [ 101 ]Kể từ đầu thế kỷ XX, sự tăng trưởng của những ngành sản xuất, khai mỏ, và những nghành nghề dịch vụ dịch vụ đã quy đổi Canada từ một nền kinh tế tài chính nông thôn mức độ lớn sang nền kinh tế tài chính đô thị hóa, công nghiệp. Giống như nhiều vương quốc tăng trưởng khác, ngành công nghiệp dịch vụ chi phối kinh tế tài chính Canada, phân phối việc làm cho khoảng chừng ba phần tư lực lượng lao động toàn nước. [ 102 ] Tuy nhiên, Canada có sự độc lạ về tầm quan trọng của khu vực sơ khai, mà trong đó những ngành đốn gỗ và dầu mỏ là hai trong số những thành phần điển hình nổi bật nhất. [ 103 ]Canada là một trong vài vương quốc tăng trưởng xuất khẩu ròng nguồn năng lượng. [ 104 ] Canada Đại Tây Dương có những mỏ khí đốt ngoài khơi to lớn, và Alberta cũng có những tài nguyên dầu khí lớn. Các mỏ cát dầu Athabasca và những gia tài khác khiến Canada chiếm hữu 13 % trữ lượng dầu toàn thế giới, và lớn thứ ba trên quốc tế, sau Venezuela và Ả Rập Xê Út. [ 105 ] Canada cũng là một trong những vương quốc lớn nhất về phân phối nông sản trên quốc tế ; Các thảo nguyên Canada là một trong những nơi sản xuất có tầm quan trọng toàn thế giới nhất về lúa mì, cải dầu, và những loại hạt khác. [ 106 ] Các loại sản phẩm tài nguyên tự nhiên xuất khẩu chính của nước Canada là thiếc và urani, và vương quốc này cũng là nhà xuất khẩu số 1 về nhiều loại tài nguyên khác như vàng, niken, nhôm, thép, quặng sắt, than cốc, và chì. [ 104 ] [ 107 ] [ 108 ] Tại nhiều thị xã tại bắc bộ Canada, nơi mà nông nghiệp gặp khó khăn vất vả, kinh tế tài chính của họ dựa vào những mỏ tài nguyên lân cận hoặc những nguồn gỗ. Canada cũng có một ngành sản xuất tương đối lớn tập trung chuyên sâu tại nam bộ Ontario và Québec, những ngành công nghiệp quan trọng đặc biệt quan trọng gồm có xe hơi và hàng không. [ 109 ]
Sự hội nhập của kinh tế tài chính Canada với Hoa Kỳ tăng lên đáng kể từ sau Chiến tranh quốc tế thứ hai. Hiệp định Mậu dịch những mẫu sản phẩm xe hơi ( APTA ) năm 1965 Open biên giới cho mậu dịch trong ngành sản xuất xe hơi. Trong thập niên 1970, những mối chăm sóc về sự độc lập nguồn năng lượng và chiếm hữu ngoại bang trong nghành sản xuất thôi thúc cơ quan chính phủ Tự do của Thủ tướng Pierre Trudeau phát hành Chương trình Năng lượng vương quốc ( NEP ) và Cơ quan Đánh giá góp vốn đầu tư quốc tế ( FIRA ). [ 110 ] Trong thập niên 1980, Thủ tướng Brian Mulroney thuộc Đảng Cấp tiến Bảo thủ đã bãi bỏ NEP và đổi tên FIRA thành cơ quan ” Đầu tư Canada “, nhằm mục đích khuyến khích góp vốn đầu tư quốc tế. [ 111 ] Hiệp định Thương mại tự do Canada – Hoa Kỳ ( FTA ) năm 1988 đã loại trừ thuế quan giữa hai vương quốc, trong khi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ ( NAFTA ) lan rộng ra thành một khu vực gồm có cả México vào năm 1994. [ 106 ] Vào giữa thập niên 1990, cơ quan chính phủ Tự do của Jean Chrétien khởi đầu thông tin thặng dư ngân sách hàng năm, và dần trả bớt nợ vương quốc. [ 112 ]Khủng hoảng kinh tế tài chính toàn thế giới năm 2008 gây ra đại suy thoái và khủng hoảng, dẫn đến tỷ suất thất nghiệp ngày càng tăng đáng kể tại Canada. [ 113 ] Năm 2013, hầu hết kinh tế tài chính Canada đã không thay đổi, tuy nhiên vương quốc vẫn gặp khó khăn vất vả do tăng trưởng thấp, tính nhạy cảm với cuộc khủng hoảng cục bộ Eurozone và tỷ suất thất nghiệp cao hơn thông thường. [ 114 ]

Khoa học và công nghệ tiên tiến[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2011, Canada chi khoảng chừng 29,9 tỷ CAD cho điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng trong nước. [ 115 ] Tính đến năm 2012, vương quốc có 14 phần thưởng Nobel trong những nghành vật lý học, hóa học, y học, [ 116 ] và xếp hạng tư toàn thế giới về chất lượng nghiên cứu và điều tra khoa học trong một điều tra và nghiên cứu năm 2012 của những nhà khoa học quốc tế. [ 117 ] Năm 2012, Canada có trên 28,4 triệu người sử dụng Internet, tức khoảng chừng 83 % tổng dân số. [ 118 ]Cơ quan Vũ trụ Canada triển khai một chương trình khoảng trống hoạt động giải trí cao độ, chỉ huy điều tra và nghiên cứu khoảng trống sâu, hành tinh, và hàng không ; và tăng trưởng những tên lửa và vệ tinh. Bằng việc phóng Alouette 1 vào năm 1962, Canada trở thành vương quốc thứ ba phóng một vệ tinh vào khoảng trống sau Liên Xô và Hoa Kỳ. [ 119 ] Năm 1984, Marc Garneau trở thành phi hành gia tiên phong của Canada. Tính đến năm 2013, có chín người Canada từng bay vào khoảng trống, với 15 thiên chức có người lái. [ 120 ]Canada là một bên tham gia trong trạm ngoài hành tinh quốc tế ( ISS ), và là một nước tiên phong trong người máy khoảng trống, sản xuất ra những tay máy robot Canadarm, Canadarm2 và Dextre cho ISS và cho tàu con thoi của NASA. Từ thập niên 1960, ngành công nghiệp khoảng trống ngoài hành tinh của Canada đã phong cách thiết kế và kiến thiết xây dựng nhiều thương hiệu vệ tinh, gồm có Radarsat-1 và 2, ISIS và MOST. [ 121 ] Canada cũng sản xuất thành công xuất sắc và sử dụng thoáng đãng tên lửa thám không Black Brant ; trên 1.000 tên lửa Black Brants được phóng kể từ khi nó được ra mắt vào năm 1961. [ 122 ]

nhà nước và chính trị[sửa|sửa mã nguồn]

Canada có một mạng lưới hệ thống nghị viện trong khuôn khổ chế độ quân chủ lập hiến, chính sách quân chủ của Canada là nền tảng của những nhánh hành pháp, lập pháp, và tư pháp. [ 123 ] [ 124 ] [ 125 ] [ 126 ] Quân chủ của Canada là Nữ vương Elizabeth II, bà cũng đóng vai trò là nguyên thủ vương quốc của 15 vương quốc khác và là nguyên thủ của mỗi tỉnh tại Canada. Đại diện cho Nữ vương là Toàn quyền Canada, người này triển khai hầu hết những chức trách của quân chủ liên bang tại Canada. [ 127 ] [ 128 ]Các nhân vật quân chủ và phó quân chủ bị hạn chế trong việc tham gia trực tiếp vào những nghành nghề dịch vụ quản lý. [ 125 ] [ 129 ] [ 130 ] Trong thực tiễn, họ sử dụng những quyền hành pháp theo hướng dẫn của Nội các, đây là một hội đồng gồm những bộ trưởng liên nghành của Vương quốc chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước Chúng nghị viện, do Thủ tướng Canada lựa chọn và đứng đầu, [ 131 ] thủ tướng là người đứng đầu cơ quan chính phủ ( Thủ tướng hiện tại là ông Justin Trudeau ). Trong những tình thế khủng hoảng cục bộ nhất định, Toàn quyền hay quân chủ hoàn toàn có thể thực thi quyền lực tối cao của họ mà không phải dựa theo cố vấn của những bộ trưởng liên nghành. [ 129 ] Nhằm bảo vệ tính không thay đổi của chính phủ nước nhà, toàn quyền theo thường lệ sẽ chỉ định thủ tướng là người đang giữ chức lãnh tụ của chính đảng hoàn toàn có thể đạt được một hầu hết tại Chúng nghị viện. [ 132 ] Văn phòng Thủ tướng ( PMO ) do đó là một trong những cơ quan quyền lực nhất trong chính phủ nước nhà, yêu cầu hầu hết những pháp lý để nghị viện phê chuẩn và lựa chọn chức vụ được Quân chủ chỉ định. Các chức vụ này, ngoài đã được nhắc đến ở trên, còn có toàn quyền, phó tổng đốc, tham nghị sĩ, thẩm phán TANDTC liên bang, và người đứng đầu những công ty quốc doanh ( Crown corporations ), và những cơ quan của cơ quan chính phủ. [ 129 ] Lãnh tụ của chính đảng có số ghế nhiều thứ hai thường trở thành ‘ Lãnh tụ phe trái chiều trung thành với chủ của Bệ hạ ‘ và là một phần trong một mạng lưới hệ thống nghị viện đối kháng nhằm mục đích duy trì sự kiểm tra so với cơ quan chính phủ. [ 133 ]
Mỗi một trong số 308 nghị sĩ tại Chúng nghị viện được bầu theo đa phần giản đơn trong một khu vực tuyển cử. Tổng tuyển cử phải do toàn quyền nhu yếu, theo cố vấn của thủ tướng trong vòng bốn năm tính từ cuộc bầu cử trước đó, hoặc nếu chính phủ nước nhà thất bại trong một cuộc bỏ phiếu tin tưởng tại nghị viện. [ 134 ] 105 thành viên của Tham nghị viện, với số ghế được phân loại theo một cơ sở vùng miền, họ ship hàng cho đến tuổi 75. [ 135 ] Năm chính đảng có đại biểu được bầu vào nghị viện liên bang trong cuộc bầu cử năm 2011 : Đảng Bảo thủ ( đảng cầm quyèn ), Đảng Tân Dân chủ ( trái chiều chính thức ), Đảng Tự do, Khối Người Québec, và Đảng Xanh .Cấu trúc liên bang của Canada phân loại những nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan chính phủ giữa cơ quan chính phủ liên bang và 10 tỉnh. Các cơ quan lập pháp cấp tỉnh theo đơn viện chế và hoạt động giải trí theo phong thái nghị viện tương tự như như Chúng nghị viện. [ 130 ] Ba chủ quyền lãnh thổ của Canada cũng có những cơ quan lập pháp, tuy nhiên chúng không có chủ quyền lãnh thổ và có ít nghĩa vụ và trách nhiệm hiến pháp hơn so với những tỉnh. [ 136 ] Cơ quan lập pháp của những chủ quyền lãnh thổ cũng có cấu trúc độc lạ so với cơ quan tương tự của những tỉnh. [ 137 ]

Hiến pháp Canada là pháp lý tối cao của vương quốc, và gồm có những bản văn bằng văn bản và những quy ước bất thành văn. Đạo luật Hiến pháp 1867 ( trước năm 1982 gọi là Đạo luật Bắc Mỹ thuộc Anh ), chứng minh và khẳng định sự quản lý dựa trên tiền lệ nghị viện và phân loại quyền lực tối cao giữa những chính phủ nước nhà liên bang và cấp tỉnh. Quy chế Westminster 1931 trao vừa đủ quyền tự trị và Đạo luật Hiến pháp 1982 kết thúc hàng loạt link lập pháp giữa Canada với Anh Quốc, cũng như thêm một thể thức tu chính hiến pháp và Hiến chương Canada về Quyền lợi và Tự do. Hiến chương bảo vệ những quyền hạn và quyền tự do mà theo thường lệ không hề bị chà đạp bởi bất kể chính phủ nước nhà nào-tuy thế một lao lý tuy nhiên được cho phép nghị liên bang và những cơ quan lập pháp cấp tỉnh được phủ quyết 1 số ít lao lý nhất định của Hiến chương trong một quá trình 5 năm. [ 138 ]Mặc dù không phải là không có xung đột, những tác động ảnh hưởng tương hỗ khởi đầu giữa người Canada gốc châu Âu với người Dân tộc Trước tiên và người Inuit tương đối tự do. [ 139 ] Đạo luật người Da đỏ ( Indian Act ), những hiệp định khác nhau và những án lệ pháp được lập ra để điều đình những quan hệ giữa người châu Âu và những dân tộc bản địa địa phương. [ 140 ] Đảng chú ý quan tâm nhất là một loạt 11 hiệp định được gọi là Các hiệp định Được đánh số, chúng được ký giữa những dân tộc bản địa Thổ dân tại Canada và Quân chủ tại vị của Canada từ năm 1871 đến năm 1921. [ 141 ] Các hiệp định này là những thỏa thuận hợp tác với Hội đồng Xu mật viện quân chủ Canada, được quản trị theo luật Thổ dân Canada, và do Bộ trưởng Sự vụ dân nguyên trú và Phát triển phương Bắc giám sát. Vai trò của những hiệp định và những quyền hạn họ được cấp được tác khẳng định chắc chắn qua Điều 35 của Đạo luật Hiến pháp 1982. [ 142 ] Các quyền hạn này hoàn toàn có thể gồm có cung ứng những dịch vụ như y tế, và miễn thuế. [ 143 ]

Tối cao pháp viện Canada tại Ottawa, phía tây của Đồi Nghị việnBộ máy tư pháp của Canada đóng một vai trò quan trọng trong lý giải những pháp lý và có quyền phủ định những luật đạo của nghị viện nếu chúng vi hiến. Tối cao pháp viện Canada là tòa án nhân dân cao nhất và nơi phân xử ở đầu cuối, từ ngày 18 tháng 12 năm 2017 đứng đầu tòa là Chánh án Richard Wagner [ 144 ]. Chín thành viên của Tối cao pháp viện do toàn quyền chỉ định theo cố vấn của thủ tướng và bộ trưởng liên nghành tư pháp. Tất cả thẩm phán ở cấp cao và cấp phúc thẩm đều được chỉ định sau khi hội ý với những cơ cấu tổ chức pháp lý phi chính phủ. Nội các liên bang cũng chỉ định những thẩm phán cho những tòa cấp cao có quyền hạn cấp tỉnh và chủ quyền lãnh thổ. [ 145 ]Thông luật thông dụng tại hầu hết những khu vực, ngoại trừ tại Québec, trong tỉnh này dân luật chiếm lợi thế. Luật hình sự là nghĩa vụ và trách nhiệm của liên bang và thống nhất trên toàn Canada. [ 146 ] Thực thi pháp lý, trong đó có những tòa án nhân dân hình sự, về chính thức là một nghĩa vụ và trách nhiệm của cấp tỉnh, do lực lượng công an cấp tỉnh và thành phố triển khai. [ 147 ] Tuy nhiên, tại hầu hết những khu vực nông thôn và 1 số ít khu vực thành thị, nghĩa vụ và trách nhiệm được giao ước cho Kị cảnh vương thất Canada cấp liên bang. [ 148 ]

Quan hệ đối ngoại và quân sự chiến lược[sửa|sửa mã nguồn]

Thủ tướng Trudeau và Tổng thống Trump hội đàm tại Washington D.C., tháng 2 năm 2017 .Canada đang sử dụng một lực lượng quân sự chiến lược chuyên nghiệp, tình nguyện gồm 68.250 nhân viên cấp dưới và khoảng chừng 47.081 quân dự bị. [ 149 ] Quân đội Canada ( CF ) gồm có Lục quân Canada, Hải quân Hoàng gia Canada, và Không quân Hoàng gia Canada. Năm 2017, tổng tiêu tốn quân sự chiến lược của Canada là khoảng chừng 27,6 tỷ đô la Canada [ 150 ] .Canada và Hoa Kỳ san sẻ đường biên giới không được bảo vệ dài nhất quốc tế, hợp tác trong những chiến dịch và tập luyện quân sự chiến lược, và là đối tác chiến lược thương mại lớn nhất của nhau. [ 151 ] Canada tuy nhiên vẫn có một chủ trương đối ngoại độc lập, đáng quan tâm nhất là việc duy trì quan hệ rất đầy đủ với Cuba và phủ nhận chính thức tham gia trong Cuộc lấn chiếm Iraq năm 2003. Canada cũng duy trì những quan hệ mang tính lịch sử dân tộc với Anh Quốc và Pháp và với những cựu thuộc địa của Anh và Pháp trải qua tư cách thành viên của liên minh trong khối Thịnh vượng chung những vương quốc và Cộng đồng Pháp ngữ. [ 152 ] Canada có quan hệ tích cực với Hà Lan, một phần là do Canada từng góp thêm phần giải phóng Hà Lan trong Chiến tranh quốc tế thứ hai. [ 59 ]Canada gắn bó ngặt nghèo với Đế quốc Anh và Thịnh vượng chung, do vậy vương quốc này tham gia nhiều trong những nỗ lực quân sự chiến lược của Anh Quốc trong Chiến tranh Boer lần thứ hai, Chiến tranh quốc tế thứ nhất và Chiến tranh quốc tế thứ hai. Kể từ đó, Canada chủ trương đa phương hóa, triển khai những nỗ lực nhằm mục đích xử lý những yếu tố toàn thế giới bằng cách cộng tác với những vương quốc khác. [ 153 ] [ 154 ] Canada là một thành viên sáng lập của Liên Hiệp Quốc vào năm 1945 và của NATO vào năm 1949. Trong Chiến tranh Lạnh, Canada là một nước góp phần lớn cho lực lượng của Liên Hiệp Quốc trong Chiến tranh Triều Tiên và cùng với Hoa Kỳ xây dựng Bộ Tư lệnh phòng thủ hành không thiên hà Bắc Mỹ NORAD nhằm mục đích hợp tác để phòng thủ chống lại những cuộc tiến công trên không tiềm tàng của Liên Xô. [ 155 ]

Binh sĩ Lục quân Canada thuộc Trung đoàn Hoàng gia 22 tiến hành trong cuộc diễn tập UNITAS vào tháng 4 năm 2009Trong Khủng hoảng Kênh đào Suez năm 1956, Thủ tướng tương lai Lester B. Pearson làm giảm căng thẳng mệt mỏi bằng yêu cầu tiến hành Lực lượng gìn giữ độc lập Liên Hiệp Quốc, do hành vi này mà ông nhận được Giải Nobel Hòa bình năm 1957. [ 156 ] Đây là thiên chức gìn giữ độc lập tiên phong của Liên Hiệp Quốc, do vậy Lester B. Pearson thường được công nhận là người phát minh sáng tạo ra khái niệm này. Kể từ đó, Canada tham gia trong 50 thiên chức gìn giữ độc lập, gồm có mọi nỗ lực gìn giữ độc lập của Liên Hiệp Quốc cho đến năm 1989, [ 56 ] và từ đó duy trì lực lượng trong những thiên chức quốc tế tại Rwanda, Nam Tư cũ, và những nơi khác ; Canada đôi lúc phải đương đầu với những tranh luận về sự dính líu của họ đến những vương quốc khác, đáng quan tâm là trong Vụ việc Somalia năm 1993. [ 157 ]Canada gia nhập Tổ chức những vương quốc châu Mỹ ( OAS ) vào năm 1990 và tổ chức triển khai hội nghị Đại hội đồng OAS tại Windsor, Ontario vào tháng 6 năm 2000 và Hội nghị thượng đỉnh thứ ba của OAS tại thành phố Québec vào tháng 4 năm 2001. [ 158 ] Canada mưu cầu lan rộng ra những quan hệ của mình với những nền kinh tế tài chính trong vành đai Thái Bình Dương trải qua tư cách thành viên trong forum Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương ( APEC ). [ 159 ]Năm 2001, Canada tiến hành quân nhân đến Afghanistan với tư cách là một phần của lực lượng ôn định Mỹ và Lực lượng Hỗ trợ An ninh Quốc tế ( ISAF ) do NATO chỉ huy và được Liên Hiệp Quốc được cho phép. Trong đại chiến này, Canada mất 158 binh sĩ, [ 160 ] với ngân sách khoảng chừng 11,3 tỷ đô la Canada. [ 161 ]Vào tháng 2 năm 2007, Canada, Ý, Anh Quốc, Na Uy, và Nga công bố cam kết chung của họ cho một dự án Bất Động Sản 1,5 tỷ đô la Mỹ nhằm mục đích giúp sức tăng trưởng vắc-xin cho những vương quốc đang tăng trưởng, và lôi kéo những vương quốc khác cùng tham gia. [ 162 ] Vào tháng 8 năm 2007, công bố chủ quyền lãnh thổ so với vùng Bắc Cực của Canada bị thử thách sau khi Nga triển khai chiếm thám hiểm dưới nước đến Bắc Cực ; kể từ năm 1925 thì Canada nhìn nhận khu vực này thuộc chủ quyền lãnh thổ chủ quyền lãnh thổ của mình. [ 163 ] Từ tháng 3 đến tháng 10 năm 2011, quân đội Canada tham gia vào cuộc can thiệp của NATO do Liên Hợp Quốc ủy thác trong Nội chiến Libya. [ 164 ]Canada được công nhận là một cường quốc bậc trung do vai trò của vương quốc này trong những quan hệ quốc tế với một khuynh hướng theo đuổi những giải pháp đa phương. [ 165 ] Ngoài việc là một thành viên của Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế ( OECD ), Canada còn là một thành viên của những tổ chức triển khai và forum khu vực và quốc tế khác trên những yếu tố kinh tế tài chính và văn hóa truyền thống. [ 166 ] Canada tham gia vào Công ước Quốc tế về những Quyền Dân sự và Chính trị năm 1976. [ 167 ]

Các tỉnh và chủ quyền lãnh thổ[sửa|sửa mã nguồn]

Canada là một liên bang gồm có mười tỉnh và ba chủ quyền lãnh thổ. Các đơn vị chức năng hành chính này hoàn toàn có thể được nhóm thành bốn vùng chính : Tây bộ Canada, Trung bộ Canada, Canada Đại Tây Dương, và Bắc bộ Canada ( ” Đông bộ Canada ” gồm có Trung bộ Canada và Canada Đại Tây Dương ). Các tỉnh có quyền tự trị lớn hơn những chủ quyền lãnh thổ, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm so với những chương trình xã hội như chăm nom y tế, giáo dục, và phúc lợi. Tổng thu nhập của những tỉnh nhiều hơn của cơ quan chính phủ liên bang. Sử dụng quyền hạn tiêu tốn của mình, chính phủ nước nhà liên bang hoàn toàn có thể khởi đầu những chủ trương vương quốc tại những tỉnh, như Đạo luật Y tế Canada ; những tỉnh hoàn toàn có thể chọn ở ngoài chúng, tuy nhiên hiếm khi làm vậy trên thực tiễn. nhà nước liên bang thực thi giao dịch thanh toán cân đối nhằm mục đích bảo vệ những tiêu chuẩn thống nhất hài hòa và hợp lý về những dịch vụ và thuế được thi hành giữa những tỉnh giàu hơn và nghèo hơn. [ 168 ]

Nguồn gốc dân tộc bản địa của nhân dân Canada ( tự nhận theo tìm hiểu năm 2011 ) [ 169 ]

 người gốc Âu (76.7%)

 người gốc Á (14.2%)

 người bản địa (4.3%)

 người da đen (2.9%)

 người gốc Mỹ Latinh (1.2%)

 đa chủng tộc (0.5%)

 khác (0.3%)

Tôn giáo tại Canada ( 2011 ) [ 170 ]

 Công giáo Roma (39.0%)

 Các hệ phái [171] (28.3%)Các hệ phái Kitô giáo khác ( 28.3 % )

 Không tôn giáo (23.9%)

 Hồi giáo (3.2%)

 Hindu (1.5%)

 Sikh (1.4%)

 Phật giáo (1.1%)

 Do Thái giáo (1.0%)

 Khác (0.6%)

Điều tra dân số Canada năm năm nay đưa ra số liệu tổng dân số là 35.151.728 người, tăng khoảng chừng 5 % so với số liệu năm 2011. [ 172 ] [ 173 ] [ 174 ] [ 175 ] [ 176 ]Mật độ dân số của Canada, 3,7 người trên mỗi km vuông ( 9,6 / sq mi ), là một trong những vương quốc có tỷ lệ dân số thấp nhất trên quốc tế. Lãnh thổ Canada trải dài từ vĩ tuyến 83 ° B đến 41 ° B, và khoảng chừng 95 % dân số sống ở phía nam vĩ tuyến 55 ° B [ 177 ] .Khoảng bốn phần năm dân số Canada sống cách với biên giới Hoa Kỳ dưới 150 kilômét ( 93 dặm ). [ 178 ] Xấp xỉ 80 % người Canada sống tại những khu vực đô thị tập trung chuyên sâu tại hiên chạy thành phố Québec – Windsor, Lower Mainland tại British Columbia, và hiên chạy Calgary – Edmonton tại Alberta. [ 179 ]. Giống như những vương quốc tăng trưởng khác, Canada đang trải qua biến hóa nhân khẩu học theo hướng dân số già hơn, với nhiều người nghỉ hưu hơn và ít người trong độ tuổi lao động hơn. Năm 2006, tuổi trung bình của dân cư Canada là 39,5 ; [ 180 ] năm 2011, số lượng này tăng lên xê dịch 39,9. [ 181 ] Năm 2013, tuổi thọ trung bình của người Canada là 81. [ 182 ]Theo tìm hiểu dân số năm năm nay, nguồn gốc dân tộc bản địa tự thuật lớn nhất là người Canada ( chiếm 32 % dân số ), tiếp theo là người Anh ( 18,3 % ), người Scotland ( 13,9 % ), người Pháp ( 13,6 % ), người Ailen ( 13,4 % ), người Đức ( 9,6 % ), người Trung Quốc ( 5,1 % ), Ý ( 4,6 % ), người Dân tộc thứ nhất ( 4,4 % ), người Ấn Độ ( 4.0 % ) và người Ukraina ( 3.9 % ) [ 183 ]. Có 600 nhóm Dân tộc Trước tiên được công nhận, với tổng số 1.172.790 người. [ 184 ]Dân số thổ dân của Canada đang tăng trưởng gần gấp hai lần tỷ suất trung bình toàn nước, và 4 % dân số Canada công bố họ có đặc tính thổ dân trong năm 2006. 16,2 % dân số khác thuộc một nhóm thiểu số hữu hình ( visible minority ) phi thổ dân. [ 185 ] Năm năm nay, những nhóm thiểu số hữu hình lớn nhất là người Nam Á ( 5,6 % ), người Hoa ( 5 % ) và người Da đen ( 3,5 % ) [ 186 ]. Từ năm 2011 đến năm năm nay, dân số dân tộc thiểu số hữu hình tăng trưởng 18,4 % [ 186 ]. Năm 1961, dưới 2 % dân số Canada ( khoảng chừng 300.000 người ) hoàn toàn có thể được phân loại thuộc một nhóm dân tộc thiểu số hữu hình, và dưới 1 % là thổ dân. [ 187 ] Năm 2007, gần một phần năm ( 19,8 % ) người Canada sinh ra tại quốc tế, với gần 60 % tân di dân đến từ châu Á ( gồm cả Trung Đông ). [ 188 ] Các nguồn nhập cư đứng vị trí số 1 đến Canada hiện là Trung Quốc, Philippines và Ấn Độ. [ 189 ] Theo cục Thống kê Canada, những nhóm thiểu số hữu hình hoàn toàn có thể chiếm một phần ba dân số Canada vào năm 2031. [ 190 ]Canada là một trong những vương quốc có tỷ suất nhập cư trung bình trên người cao nhất quốc tế, [ 191 ] được thôi thúc từ chủ trương kinh tế tài chính và đoàn viên mái ấm gia đình. Một tường thuật nói có 260.400 người nhập cư đến Canada trong năm năm trước [ 192 ]. nhà nước Canada dự trù có từ 280.000 đến 305.000 dân cư thường trú mới vào năm năm ngoái [ 193 ], một số lượng người nhập cư tựa như như trong những năm gần đây. [ 194 ] Những người mới nhập cư hầu hết định cư tại những khu vực đô thị lớn như Toronto, Montreal và Vancouver. [ 195 ] Canada cũng gật đầu một lượng lớn người tị nạn, [ 196 ] chiếm hơn 10 % tái định cư người tị nạn toàn thế giới mỗi năm. [ 197 ]Canada là vương quốc đa tôn giáo, gồm có nhiều tín ngưỡng và phong tục. Theo tìm hiểu năm 2011, 67,3 % người Canada nhận mình là tín hữu Kitô giáo ; trong đó Công giáo Rôma là giáo hội lớn nhất với 38,7 % dân số. Các giáo phái Tin Lành chiếm 27 % dân số, lớn nhất trong số đó là Giáo hội Hiệp nhất Canada ( 6,1 % ), tiếp theo là Anh giáo ( 5,0 % ), và Báp-tít ( 1,9 % ). Năm 2011, khoảng chừng 23,9 % dân cư Canada coi rằng mình không tôn giáo, so với 16,5 % vào năm 2001. [ 198 ] Còn lại, 8,8 % dân số Canada là Fan Hâm mộ của những tôn giáo khác, lớn nhất trong đó là Hồi giáo ( 3,2 % ) và Ấn Độ giáo ( 1,5 % ). [ 199 ]
Các tỉnh và chủ quyền lãnh thổ của Canada chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về giáo dục. Độ tuổi bắt buộc đến trường có khoanh vùng phạm vi từ 5 – 7 đến 16 – 18 tuổi, [ 200 ] góp phần vào tỷ suất người trưởng thành biết chữ là 99 %. [ 81 ] Năm 2011, 88 % người trưởng thành có tuổi từ 25 đến 64 đã đạt được trình độ tương tự tốt nghiệp trung học, trong khi tỷ suất chung của OECD là 74 %. [ 201 ] Năm 2002, 43 % người Canada từ 25 đến 64 tuổi chiếm hữu một nền giáo dục sau trung học ; trong độ tuổi từ 25 đến 34, tỷ suất giáo dục sau trung học đạt 51 %. [ 202 ] Theo một tường thuật của NBC năm 2012, Canada là vương quốc có giáo dục nhất trên quốc tế. [ 203 ] Chương trình nhìn nhận học viên quốc tế ( PISA ) chỉ ra rằng học viên Canada bộc lộ tốt hơn mức trung bình của OECD, đặc biệt quan trọng là trong toán học, khoa học, và đọc. [ 204 ] [ 205 ]

Canada có hai ngôn từ chính thức là tiếng Anh và tiếng Pháp, theo điều 16 của Hiến chương Canada về Quyền lợi và Tự do và Đạo luật ngôn từ chính thức của Liên bang. nhà nước Canada thực thi song ngữ chính thức, do Uỷ viên hội đồng những ngôn từ chính thức chấp hành. Tiếng Anh và tiếng Pháp có vị thế ngang nhau trong những tòa án nhân dân liên bang, Nghị viện, và trong hàng loạt những cơ quan liên bang. Các công dân có quyền, ở nơi đủ nhu yếu, nhận những dịch vụ của cơ quan chính phủ liên bang bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp, và những ngôn từ thiểu số có vị thế chính thức được bảo vệ có trường học sử dụng chúng tại tổng thể những tỉnh và chủ quyền lãnh thổ. [ 206 ]

[207]

 tiếng Anh – 56,9%

 tiếng Anh và tiếng Pháp (song ngữ) – 16,1%

 tiếng Pháp – 21,3%

 vùng dân cư thưa thớt (< 0,4 người/km2)

Xấp xỉ 98 % người Canada nói tiếng Anh và / hoặc tiếng Pháp .Tiếng Anh và tiếng Pháp là ngôn từ thứ nhất của lần lượt 59,7 và 23,2 Tỷ Lệ dân số Canada. Xấp xỉ 98 % người Canada hoàn toàn có thể nói tiếng Anh hoặc tiếng Pháp : 57,8 % chỉ nói tiếng Anh, 22,1 % chỉ nói tiếng Pháp, và 17,4 % nói cả hai ngôn từ. [ 207 ] Các hội đồng ngôn từ chính thức tiếng Anh và tiếng Pháp, được xác lập bằng ngôn từ chính thức thứ nhất được nói, tương ứng chiếm 73 % và 23,6 % dân số. [ 208 ]Hiến chương Pháp ngữ 1977 xác lập tiếng Pháp là ngôn từ chính thức của Québec. [ 209 ] Mặc dù hơn 85 % số người Canada nói tiếng Pháp sống tại Québec, tuy nhiên cũng có dân số Pháp ngữ đáng kể tại Ontario, Alberta, và nam bộ Manitoba ; Ontario là tỉnh có nhiều dân số Pháp ngữ nhất bên ngoài Québec. [ 210 ] New Brunswick là tỉnh chính thức song ngữ duy nhất, có hội đồng thiểu số Acadia nói tiếng Pháp chiếm 33 % dân số. Cũng có những nhóm người Acadia tại tây nam bộ Nova Scotia, trên hòn đảo Cape Breton, và qua trung bộ và tây bộ hòn đảo Prince Edward. [ 211 ]Các tỉnh khác không có ngôn từ chính thức như vậy, tuy nhiên tiếng Pháp được sử dụng như một ngôn từ trong giảng dạy, trong tòa án nhân dân, và cho những dịch vụ chính quyền sở tại khác, cùng với tiếng Anh. Manitoba, Ontario, và Québec được cho phép nói cả tiếng Anh và tiếng Pháp tại những cơ quan lập pháp cấp tỉnh, và những luật đạo được phát hành bằng cả hai ngôn từ. Tại Ontario, tiếng Pháp có một số ít vị thế pháp lý, tuy nhiên không trọn vẹn là ngôn từ đồng chính thức. [ 212 ] Có 11 nhóm ngôn từ Thổ dân, gồm có hơn 65 phương ngôn riêng không liên quan gì đến nhau. [ 213 ] Trong số đó, chỉ có Cree, Inuktitut và Ojibway là có số người nói thành thạo đủ lớn để được xem là hoàn toàn có thể sống sót trường kỳ. [ 214 ] Một vài ngôn từ thổ dân có vị thế chính thức tại Các Lãnh thổ Tây Bắc. [ 215 ] Inuktitut là ngôn từ chính tại Nunavut, và là một trong ba ngôn từ chính thức tại chủ quyền lãnh thổ này. [ 216 ]Năm năm nay, hơn 7,3 triệu người Canada kê khai ngôn từ mẹ đẻ của họ là một ngôn từ phi chính thức. Một số ngôn từ không chính thức phổ cập nhất gồm có tiếng Trung Quốc ( 1.227.680 người nói như ngôn từ mẹ đẻ ), Tiếng Punjabi ( 501.680 ), tiếng Tây Ban Nha ( 458.850 ), tiếng Tagalog ( 431,385 ), tiếng Ả Rập ( 419,895 ), tiếng Đức ( 384,040 ) và tiếng Ý ( 375,645 ) [ 217 ] .
Văn hóa Canada rút ra từ những ảnh hưởng tác động của những dân tộc bản địa thành phần, và những chủ trương nhằm mục đích thôi thúc đa nguyên văn hóa được bảo vệ theo hiến pháp. [ 218 ]. Québec là nơi có truyền thống mạnh hóa mạnh, và nhiều nhà phản hồi nói tiếng Pháp nói về một văn hóa truyền thống Québec độc lạ với văn hóa truyền thống Canada Anh ngữ. [ 219 ] Tuy nhiên, về tổng thể và toàn diện, Canada ở trong thuyết một khảm văn hóa truyền thống – một tập hợp của vài tiểu văn hóa truyền thống vùng miền, thổ dân, và dân tộc bản địa. [ 220 ] Các chủ trương của cơ quan chính phủ như hỗ trợ vốn công khai minh bạch chăm nom sức khỏe thể chất, áp thuế cao hơn để tái phân phối của cải, xóa bỏ tử hình, những nỗ lực can đảm và mạnh mẽ nhằm mục đích loại trừ bần hàn, trấn áp súng khắt khe, và hợp pháp hóa hôn nhân gia đình đồng tính là những chỉ thị xã hội không chỉ có vậy của những giá trị chính trị và văn hóa truyền thống Canada. [ 221 ]Về mặt lịch sử dân tộc, Canada chịu ảnh hưởng tác động của những văn hóa truyền thống và truyền thống cuội nguồn Anh Quốc, Pháp, và thổ dân. Thông qua ngôn từ, thẩm mỹ và nghệ thuật và âm nhạc, những dân tộc bản địa thổ dân liên tục có ảnh hưởng tác động đến truyền thống Canada. [ 222 ] Nhiều người Canada xem trọng đa nguyên văn hóa và nhìn nhận Canada vốn đã đa nguyên văn hóa. [ 66 ] Truyền thông và vui chơi Mỹ thông dụng, nếu không nói là chi phối, tại Canada Anh ngữ ; ngược lại, nhiều văn hóa truyền thống phẩm và nghệ sĩ vui chơi của Canada thành công xuất sắc tại Hoa Kỳ và toàn thế giới. [ 223 ] Việc duy trì một văn hóa truyền thống Canada riêng không liên quan gì đến nhau được chính phủ nước nhà ủng hộ trải qua những chương trình, những luật đạo, và những thể chế như Công ty Phát thanh-Truyền hình Canada ( CBC ), Cục Điện ảnh Quốc gia Canada ( NFB ), và Ủy ban Phát thanh-Truyền hình và Viễn thông Canada ( CRTC ). [ 224 ]

The Jack Pine của của Tom Thomson. Tranh sơn dầu trên vải bạt, 1916, trong bộ sưu tập của Nhà mỹ thuật vương quốc Canada .Nghệ thuật thị giác Canada chịu sự chi phối của những cá thể như Tom Thomson – họa sỹ nổi tiếng nhất của vương quốc – hay Group of Seven ( nhóm 7 họa sỹ ). Sự nghiệp hội họa cảnh sắc Canada của Tom Thomson lê dài một thập kỷ cho đến khi ông mất vào năm 1917 ở tuổi 39. [ 225 ] Group of Seven là những họa sỹ mang một tiêu điểm dân tộc bản địa chủ nghĩa và duy tâm chủ nghĩa, họ tọa lạc những tác phẩm đặc biệt quan trọng của mình lần tiên phong vào tháng 5 năm 1920. Mặc dù theo tên gọi thì có nghĩa là có bảy thành viên, tuy nhiên năm họa sỹ – Lawren Harris, A. Y. Jackson, Arthur Lismer, J. E. H. MacDonald, và Frederick Varley – chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về khớp nối những sáng tạo độc đáo của Nhóm. Frank Johnston, và Franklin Carmichael cũng từng tham gia Nhóm. A. J. Casson trở thành một phần của Nhóm vào năm 1926. [ 226 ] Một nghệ sĩ Canada nổi tiếng khác cũng link với Group of Seven, đó là Emily Carr, bà được biết đến với những bức họa cảnh sắc và chân dung về những người địa phương tại vùng Duyên hải Tây Bắc Thái Bình Dương. [ 227 ] Kể từ thập niên 1950, những tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ Inuit được cơ quan chính phủ Canada dùng làm quà tặng khuyến mãi cho giới chức ngoại bang cấp cao. [ 228 ]

Ngành công nghiệp âm nhạc của Canada sản sinh ra những nhà soạn nhạc, nhạc sĩ, ban nhạc nổi tiếng ở tầm quốc tế.[229] Một số nghệ sĩ Canada chính thống với các hợp đồng thu âm toàn cầu như Nelly Furtado, Avril Lavigne, Michael Bublé, Drake, The Weeknd và Justin Bieber đã đạt được những tầm cao mới về thành công quốc tế, đồng thời thống trị các bảng xếp hạng âm nhạc Mỹ. Ủy ban Phát thanh-Truyền hình và Viễn thông Canada quy định về âm nhạc phát sóng trong nước. Viện Hàn lâm Canada về Nghệ thuật và Khoa học Ghi âm trao giải thưởng Juno cho các thành tựu trong ngành công nghiệp âm nhạc Canada, giải được trao thưởng lần đầu tiên vào năm 1970.[230] Âm nhạc ái quốc tại Canada đã có từ trên 200 năm, khi đó là một thể loại riêng biệt với chủ nghĩa ái quốc Anh Quốc, trên 50 năm trước khi có các bước pháp lý đầu tiên hướng đến độc lập. Tác phẩm ái quốc sớm nhất là The Bold Canadian (người Canada Dũng cảm), được viết vào năm 1812.[231] Quốc ca của Canada là “O Canada” ban đầu do Phó tổng đốc Québec Théodore Robitaille đặt sáng tác cho ngày lễ Thánh Jean-Baptiste năm 1880, và được chấp thuận chính thức vào năm 1980.[232] Calixa Lavallée là người viết nhạc, phổ theo một bài thơ ái quốc do Adolphe-Basile Routhier sáng tác. Nguyên bản lời bài chỉ viết bằng tiếng Pháp, rồi được dịch sang tiếng Anh vào năm 1906.[233]

Các môn thể thao có tổ chức triển khai tại Canada khởi đầu từ thập niên 1770. [ 234 ] Các môn thể thao vương quốc chính thức của Canada là khúc côn cầu trên băng và bóng vợt. [ 235 ] Bảy trong số tám vùng đô thị lớn nhất của Canada – Toronto, Montréal, Vancouver, Ottawa, Calgary, Edmonton và Winnipeg – có câu lạc bộ có tư cách tham gia Giải khúc côn cầu Quốc gia ( NHL ). Các môn thể thao đông người theo dõi khác tại Canada gồm có bi đá trên băng và bóng đá Canada ; giải vô địch bóng đá [ kiểu Canada ] Canada ( CFL ) là giải đấu chuyên nghiệp. Golf, quần vợt, bóng chày, trượt tuyết, cricket, bóng chuyền, bóng bầu dục kiểu liên hiệp, bóng đá và bóng rổ được chơi nhiều trong giới thanh thiếu niên và ở mức nghiệp dư, tuy nhiên những giải đấu chuyên nghiệp không phổ cập. [ 236 ] Canada có một đội tuyển bóng chày chuyên nghiệp là Toronto Blue Jays, và một đội tuyển bóng rổ chuyên nghiệp là Toronto Raptors. Canada tham gia vào phần nhiều mọi kỳ Thế vận hội kể từ lần đầu tham gia vào năm 1900, và từng tổ chức triển khai một số ít sự kiện thể thao quốc tế hạng sang, gồm có Thế vận hội Mùa hè 1976 tại Montréal, Thế vận hội Mùa đông 1988 tại Calgary, Thế vận hội Mùa đông 2010 tại Vancouver và Giải vô địch bóng chày quốc tế 1994 và Giải vô địch bóng đá U-20 quốc tế 2007. Canada sẽ có lần tiên phong tổ chức triển khai một kỳ World Cup khi sẽ cùng Mỹ và Mexico tổ chức triển khai giải đấu này vào năm 2026 .Các hình tượng vương quốc của Canada chịu ảnh hưởng tác động từ những nguồn tự nhiên, lịch sử dân tộc, và Thổ dân. Việc sử dụng lá phong làm một hình tượng của Canada khởi đầu từ đầu thế kỷ XVIII. Lá phong được miêu tả trên những quốc kỳ lúc bấy giờ và trước đây, trên tiền xu, và trên quốc huy. [ 237 ] Các hình tượng đáng quan tâm khác gồm có hải ly, ngỗng Canada, chim lặn mỏ đen, vương vị, Kị cảnh vương thất Canada, [ 237 ] và gần đây hơn là ‘ cột vật tổ ‘ và cột hay ụ đá tự tạo Inuksuk. [ 238 ]

1. ^ [1]Trên trong thực tiễn của Canada hoàng ca là ” God Save the Queen “, đôi lúc được chơi hoặc hát cùng với quốc ca, ” O Canada “, tại những sự kiện riêng tư và công cộng. Ngoài ra, ba dòng tiên phong của nó cũng được gồm có trong ” Lễ Chào mừng “, được dành cho toàn quyền và thống đốc tỉnh. Tuy nhiên, nó chưa khi nào được trải qua như một hình tượng chính thức của vương quốc .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: thucanh.vn
Category: Mèo Cảnh