Thực hư chuyện vắc xin ngừa dại có thể gây sa sút trí tuệ

Rất nhiều người vẫn truyền tai nhau rằng, tiêm vắc xin ngừa dại sẽ gây sa sút trí tuệ và giảm trí thông minh, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Do đó, khi bị động vật cắn, nhiều người phân vân rất lâu trước khi đưa ra quyết định tiêm phòng dại. Vậy thực hư chuyện này như thế nào? Các chuyên gia giải thích ra sao? Cùng theo dõi nhé!

cho_dai_can

Bệnh dại là gì?

Bệnh dại là một bệnh từ động vật hoang dã ( một bệnh lây truyền từ động vật hoang dã sang người ), gây ra bởi virut dại. Chó nhà là ổ chứa virus phổ cập nhất, với hơn 99 % trường hợp tử vong ở người do bệnh dại qua trung gian chó gây ra .
Virus này được truyền từ nước bọt của động vật hoang dã dại và thường xâm nhập vào khung hình con người trải qua những vết trầy xước hoặc do tiếp xúc trực tiếp mặt phẳng niêm mạc da. Virus không hề xâm nhập vào khung hình con người nếu phần da vẫn còn nguyên vẹn. Trong tuyến nước bọt của súc vật chứa nhiều enzym hyaluronidase – yếu tố kích thích virus lan toả nhanh tới hệ thần kinh .
vac_xin_phong_benh_dai

Virus xâm nhập vào cơ thể và nhanh chóng di chuyển trong hệ thần kinh. Virus nhân lên gấp nhiều lần trong vài giờ đến vài tuần (thời gian ủ bệnh). Sau đó nhanh chóng lan đến các mút thần kinh vận động và cảm giác. Cuối cùng là thần kinh trung ương. Tại thời điểm này, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng lâm sàng, đột ngột và tử vong nhanh chóng sau 2-6 ngày.

Khi xâm nhập và nhân lên trong tế bào thần kinh, virus dại gây tổn thương não tủy ở những mức độ nặng nhẹ mà bộc lộ lâm sàng sẽ khác nhau .

Một số đặc thù thường gặp của bệnh

Lúc đầu người bệnh có cảm xúc đau đầu, bồn chồn, thổn thức, hô hoán, chán nản vô cớ, sợ hãi, sốt, không dễ chịu và những biến hóa cảm xúc dị thường tại vết thương nơi bị súc vật cắn. Bệnh tiến triển đến liệt hoặc bị liệt. Các cơ nuốt của thực quản bị co thắt khi thử nước, nên người bệnh sợ nước, người bệnh mê sảng và co giật. Bệnh thường lê dài từ 2 – 6 ngày rồi chết do liệt cơ hô hấp .
Chẩn đoán xác lập bệnh bằng xét nghiệm kháng thể huỳnh quang đặc hiệu của tổ chức triển khai não hoặc phân lập virus trên chuột nhắt trắng, trên mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai tế bào nuôi cấy .

Xem thêm: Đặc điểm và triệu chứng của bệnh Dại

Hiểu đúng về bản chất vaccine phòng bệnh dại

Vaccine phòng bệnh dại ( vắc xin ngừa dại ) là giải pháp duy nhất để ngừa bệnh dại lúc bấy giờ ( cả trước và sau khi bị súc vật dại căn ). Hiện có nhiều loại nhưng nhìn chung đều có chứa siêu vi ( hay còn gọi là virus ) gây bệnh dại đã được xử lí, làm cho bất hoạt ( không hoạt động giải trí, không còn năng lực gây bệnh ). Khi hoài nghi bị chó dại cắn, nạn nhân sẽ được tiêm ngừa vắc xin dại đúng cách để 7-10 ngày sau khi tiêm, khung hình người đó sinh ra đủ kháng thể chống lại siêu vi dại để không làm cho nạn nhân phát bệnh .
Tại Viêt nam lúc bấy giờ đang lưu hành thông dụng 3 vaccin phòng dại gồm : Verorab ( Pháp ), Abhayrab và Indirab ( Ấn Độ ). Đây đều là vaccin thế hệ mới, có độ tinh khiết cao giúp giảm những biến chứng khi tiêm vaccin. Tuỳ vào phác đồ khác nhau và mục tiêu tiêm, số lượng mũi tiêm và vị trí tiêm là khác nhau

vac_xin_ngua_dai

Dưới đây là những phác đồ tiêm vacxin dại khá đầy đủ :

Phác đồ tiêm phòng dại trước khi chưa bị cắn (tiêm dự phòng)

  • Mũi cơ bản: Tiêm bắp 3 mũi (0.5ml/liều) vào các ngày 0, 7 và 28.
  • Mũi nhắc lại: 5 năm tiêm lại 1 lần

Phác đồ tiêm phòng khi đã bị cắn (Tiêm bắp)

  • Người chưa tiêm dự phòng: Tiêm 05 mũi (0.5ml/liều) vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28. Trong trường hợp phơi nhiễm độ III, cần phối hợp tiêm Immunoglobulin dại kết hợp.
  • Người đã tiêm dự phòng trong 5 năm gần đây: Tiêm 02 mũi vào ngày 0 và 3.
  • Người đã tiêm dự phòng không đều hay quá 5 năm: Tiêm 05 mũi vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28. Cân nhắc tiêm thêm  Immunoglobulin tuỳ mức độ phơi nhiễm và thời gian từ lúc bị cắn

Một số phản ứng hoàn toàn có thể có khi tiêm vaccine phòng bệnh dại gồm : gây ngứa, đau, sưng tại chỗ tiêm, buồn nôn và nôn, đau bụng, tiêu chảy, nhức đầu, mỏi mệt, chóng mặt, đau họng, sốt, đau cơ, đau khớp, dị ứng ( hoàn toàn có thể gây sốc phản vệ ). Một trong những phản ứng nguy khốn và hiếm gặp nhất của vaccine phòng bệnh dại là những phản ứng liệt não. Trên thực tiễn, chưa có tài liệu chính thức nào ghi nhận vaccine dại gây sa sút trí tuệ .
co_che_lay_truyen_benh_dai

Vậy liệu tiêm vắc xin ngừa dại có gây sa sút trí tuệ không?

Theo như những tài liệu y tế ghi nhận, ngoài những trường hợp gặp phản ứng hiếm gặp và dẫn đến những biến chứng nguy khốn và gây ra sa sút trí tuệ, trí nhớ thì tính đến nay, chưa có trường hợp nào bị giảm sút trí tuệ sau khi tiêm vaccine phòng bệnh dại .
Theo nhận định và đánh giá của Thạc sĩ, Bác sĩ Bùi Ngọc An Pha – Giám đốc Y khoa mạng lưới hệ thống thế hệ cũ, được sản xuất từ tế bào não chuột có độ tinh khiết không cao, thì lúc bấy giờ, đã được nâng cấp cải tiến, chiết xuất từ tế bào thận, tế bào lưỡng bội của người người hoặc tế bào Vero tinh khiết. Đặc biệt, vaccine phòng bệnh dại thế hệ mới là vaccine bất hoạt ( vaccine điều chế từ vi sinh vật đã bị bất hoạt nhưng vẫn giữ tính kháng nguyên ), với quá trình sản xuất ngặt nghèo, chất lượng được kiểm định gắt gao nên sẽ không có những phản ứng phụ như vắc xin đời cũ. ”

Do đó, người bệnh có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng các loại vaccine thế hệ mới hiện nay để phòng bệnh dại. Các phản ứng phụ đã được giảm thiểu tới mức tối đa. Việc tiêm vaccine phòng dài chính là biện pháp bảo vệ cơ thể, sức khỏe an toàn trước những đe dọa của bệnh dại. Người bệnh cũng sẽ không phải chịu nỗi lo lắng bị sa sút trí tuệ.

Việc cho rằng tiêm vắc xin ngừa dại gây sa sút trí tuệ là một khẳng định chắc chắn không đúng mực, không có cơ sở khoa học và không có thực .
Tiêm phòng bệnh dại dữ thế chủ động hoặc sau khi bị động vật hoang dã cắn là một lựa chọn đúng đắn và sáng suốt để bảo vệ sức khỏe thể chất của mình và vô hiệu năng lực trở thành gánh nặng cho những người xung quanh. Hãy luôn có ý thức bảo vệ sức khỏe thể chất của mình và tỉnh táo trước những nhận định và đánh giá không có địa thế căn cứ .

5/5 - (1 vote)

Bài viết liên quan