Đi “săn” khuyển Mông

Khuyển Mông là … ” vàng “

Khuyển Mông có hai nhánh chứ không phải chỉ có độc nhất một loại vằn khoang như nhiều người vẫn nghĩ. Giống khuyển Mông vằn khoang ở Hà Giang được gọi là ” khuyển đá “, còn ở Sa Pa ( Lào Cai ) không có tên gọi khác. Ngay từ thời Pháp thuộc, những quan Tây đã đặt tên cho hai giống khuyển khôn ranh này cho dễ phân biệt .
Cụ Vù Siu Lý ở xã Hầu Thào ( Sa Pa ) cho biết : Hồi chúng tôi còn nhỏ thường nghe người Pháp trò chuyện với nhau về giống chó quý này. Họ bảo loại khuyển Mông quý như vàng, nếu được huấn luyện và đào tạo sẽ khôn hơn giống chó săn của người Đức. Thời ấy, người Pháp còn cho chúng tôi tiền Đông Dương để chuyên nuôi khuyển Mông bán cho những quan khi họ lên Sa Pa nghỉ mát .

Khuyển Mông vừa ranh mãnh lại rất quý chủ

Theo những cụ cao niên người dân tộc bản địa Mông ở Sa Pa, trước đây người Pháp đã lập đoàn khảo sát đến xứ mù sương này để điều tra và nghiên cứu về loài khuyển Mông. Có đận, họ lập cả một trang trại nuôi khuyển Mông để huấn luyện và đào tạo chúng vào rừng săn bắt thú, thậm chí còn ” săn ” người và những đội du kích của ta .
Một số sử sách còn ghi lại diễn đạt về khuyển Mông ở Sa Pa rằng : Đây là giống khuyển quý nhất của xứ An Nam. Chúng thân nhỏ, mũi đỏ, chân cao nhiều màu độc lạ, rất khôn và phát hiện mùi tốt, dùng trong săn bắn, tuần rừng có tác dụng. Nếu được dạy dỗ sẽ có ích cho nước mẹ Đại Pháp để quản trị và chu toàn việc làm vùng đồng rừng này. Cụ Lý cũng cho hay, không riêng gì người Pháp thú vị với khuyển Mông mà người Thái, người Anh và Bồ Đào Nha cũng rất ưa loại khuyển quý này. Thời trước, nhiều chú khuyển ở Sa Pa đã được đưa sang những nước châu Âu để nuôi và nhân giống .

Mũi đỏ là đặc trưng của khuyển Mông

Qua lời ra mắt của anh bạn người địa phương, chúng tôi tìm về xã Tả Van để gặp tay nuôi khuyển nổi tiếng nhất Sa Pa. Đó là anh Lý A Dơn, 28 tuổi đã có trong tay 14 chú khuyển Mông tuyệt đẹp. Anh Dơn cho biết, loài khuyển này rất khôn nhưng khó nuôi, chúng chỉ ưa sống ở xứ lạnh như Sa Pa, mùa hè đến là số nhiều chúng sẽ bị dịch mà chết, không cách gì cứu chữa .

” Săn ” khuyển Mông

Để mục sở thị loài khuyển quý này, chúng tôi nhờ một anh bạn người địa phương dẫn đường đi ” săn ” khắp những bản quanh Sa Pa. Sử Pán là một trong những nơi nuôi được nhiều khuyển Mông nhất lúc bấy giờ bởi ở độ cao nhỉnh hơn so vớ8i những vùng khác. Tuy nhiên, khi tìm được nhà của ” đệ nhất khuyển ” tên Tâm ở một bản xa thì không hề gặp được vì anh này đã lên núi săn gà rừng cùng những chú khuyển của mình .
Mãi đến nhá nhem tối, Tâm mới quay trở lại với một xâu gà rừng khoảng chừng hơn chục con. Anh ta than phiền : ” Dạo này rừng hết gà rồi hay sao mà săn cả ngày mới được mấy con … “. Thế rồi Tâm kể về đàn khuyển Mông của mình với vẻ đầy tự hào. Tâm bảo, anh nuôi chúng từ nhỏ, loài khuyển Mông rất quý chủ nên không nỡ bán dù nhiều người trả giá cao. Có dạo, khách du lịch từ Thành Phố Hà Nội lên trả anh 10 triệu đồng / con nhưng anh bảo đấy là ” thần tài ” của cả dòng họ, không dại gì bán ” thần tài ” cho người khác. Bản làng anh từ xưa đã ý niệm loài khuyển Mông như một vị ” thần giữ của ” .

5 chú khuyển Mông của anh Tâm rất giỏi săn thú rừng

Anh Tâm cho hay, có đận dân chơi khuyển từ khắp những nơi đổ về Sa Pa để tìm mua khuyển Mông. Không biết thực hư câu truyện thế nào nhưng nghe đồn, họ mua về rồi bán qua Nga và Thụy Sỹ bởi hai nước này có thời tiết lạnh, thích hợp với loài khuyển Mông. Hơn nữa, vì đây là loài khuyển mưu trí nên họ sẽ cho vào những TT đào tạo và giảng dạy Giao hàng cho công tác làm việc bảo mật an ninh và dịch vụ vui chơi .
Còn loại khuyển Mông có vằn trên người tức là ” khuyển đá ” tuy rất khôn nhưng không được dân chơi ưu thích bởi tính hiếu chiến và sự dữ dằn đáng sợ. Nếu đưa loài khuyển này đi săn thú lớn trong rừng thì những loại chó săn khác khó đuổi kịp. Nhưng do tính hiếu chiến nên loài ” khuyển đá ” một khi đã thấy con mồi thì lao tới cắn chết mới thôi .

Đưa ” vàng ” vào quán nhậu

Có lẽ do không hề thích ứng với thời tiết nắng nóng nên loài khuyển Mông giảm nhanh về số lượng trong những năm gần đây. Nhưng có một nguyên do nữa là ngay tại thị xã Sa Pa mộng mơ, những quán thịt chó mọc lên khá nhiều. Phần lớn những quán bán thịt chó ấy chỉ bán thịt khuyển Mông cho những triệu phú chiêm ngưỡng và thưởng thức .
Giá cả cho một đĩa thịt khuyển Mông tại những quán ở Sa Pa không hề rẻ khi lên tới 500.000 đ / đĩa cho 2 người ăn. Dân ăn nhậu từ khắp nơi đổ về đây mong được chiêm ngưỡng và thưởng thức loại thịt chó quý và hiếm này. Vì thế, tay nuôi khuyển số một Sa Pa Lý A Dơn mới thốt lên : ” Người ta đang đưa ” vàng ” vào quán nhậu … ” .
” Loài khuyển Mông dù có đáng yêu và khôn khéo đến mức nào đi chăng nữa thì việc bảo tồn vẫn rất khó vì loài nào càng hiếm càng bị săn tìm ráo riết để giết thịt … “, một cán bộ thú y thị xã Sa Pa cho hay .

Nguy cơ tuyệt diệt loài khuyển quý

Hiện nay, số nhiều dân chơi khuyển ở các thành phố lớn đã “chán” với béc giê Đức. Họ chuyển sang nuôi chó Tây Tạng hoặc khuyển Mông. Tuy nhiên, loài chó Tây Tạng có giá rất cao, có con lên tới 900 nghìn bảng Anh nên hầu hết dân chơi đều lắc đầu lè lưỡi trước giá khủng.

Một chú khuyển nhỏ cũng có giá vài triệu đồng

Theo anh Tâm, giá một con khuyển Mông nhỏ khoảng chừng 5 triệu đồng, con lớn hơn khoảng chừng trên 10 triệu đồng. Tuy nhiên, những con vừa khôn vừa đẹp thì có giá rất cao. Như trường hợp anh Lý Doanh Thạo ở xã Lao Chải bán một con khuyển trưởng thành tam thể với giá 20 triệu đồng cho một triệu phú ở Sơn Tây – TP.HN về vừa để làm cảnh vừa để trông coi trang trại .

Ở xã Nậm Cang cũng còn mấy hộ nuôi khuyển Mông, tuy nhiên số lượng rất ít nên dù có ai đến hỏi mua với giá cao ngất ngưởng thì cũng đành ra về tay không. Theo tìm hiểu, ở một số bản của xã này người dân coi khuyển Mông như một sự linh thiêng trong nhà. Khi khuyển Mông chết đi, họ đem chôn rất cẩn thận nên việc mua bán ở đây dường như là chuyện không thể.

Theo tổng kết của anh Tâm và  những người có thú nuôi khuyển Mông ở Sa Pa, cả huyện giờ chỉ còn khoảng gần trăm con có giống đặc chủng, còn lại đã bị lai tạo với các loài khác. Mấy năm gần đây, do thời tiết biến đổi thất thường nên nhiều chú khuyển con mới ra đời đã bị chết. Chính nguyên nhân ấy đã đẩy loài khuyển Mông thành giống quý hiếm, đặc biệt khi các đại gia ngày càng ráo riết “săn” loài khuyển Mông như một thú vui để đọ đẳng cấp.
 

Source: thucanh.vn
Category: Chó cảnh