Linh miêu tai đen – Wikipedia tiếng Việt

Linh miêu tai đen (tiếng Anh: caracal, ) hay còn gọi là mãn rừng, danh pháp hai phần: Caracal caracal, là một loài mèo hoang có kích thước trung bình khoảng 1 m (3,3 ft) chiều dài. Linh miêu tai đen thỉnh thoảng được gọi là linh miêu sa mạc hoặc linh miêu châu Phi, linh miêu Ba Tư;[3] nhưng đây không phải thành viên thuộc chi Lynx. Linh miêu tai đen là loài bản địa tại châu Phi, Trung Á, Tây Nam Á và Ấn Độ. Tên gọi quốc tế (caracal) của loài này bắt nguồn từ thuật ngữ “karakulak”, có nghĩa là “tai đen”, trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.[4]

Tên gọi quốc tế của loài mèo này là caracal; được bắt nguồn từ thuật ngữ karakulak (có nghĩa là “tai đen”), trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ thế kỷ 19. Chiết tự ngữ nghĩa theo từ điển Oxford: kara (“màu đen”) + kulak (“tai”), tên gọi linh miêu tai đen là tên gọi chính xác về loài mèo này.[4][5][6]

Đôi tai đen nổi bật của linh miêu

Đồng tử mắt linh miêu có hình tròn trụ

Điểm đặc trưng phân biệt nhất của linh miêu tai đen là chùm lông đen dài phía sau đôi tai, dài khoảng 4,4 cm (1,75 in). Linh miêu tai đen còn được gọi là linh miêu sa mạc, mặc dù chùm lông đen là đặc điểm duy nhất chia sẻ với những loài thuộc chi linh miêu (lynx). Biên độ màu sắc da lông có thể từ nâu hung đến đỏ gạch. Lông màu trắng phủ dưới bụng, cằm và cổ họng. Đường kẻ màu đen chạy từ mắt đến mũi. Bộ da lông ngắn và rất rậm. Đôi tai sáng màu phía trước và đen màu phía sau.[6]

Linh miêu tai đen lớn nhất trong nhóm ” mèo nhỏ ” châu Phi. [ 6 ] Con đực cân nặng lên đến 18 kg ( 40 lb ), còn con cháu lên đến 16 kg ( 35 lb ). Linh miêu tai đen có chiều cao bờ vai xê dịch trong khoảng chừng 40 cm ( 16 in ) đến 50 cm ( 20 in ). Chiếc đuôi ngắn. Con đực và con cháu trông giống nhau. Đồng tử mắt co lại thành vòng tròn, trong khi đồng tử loài mèo khác co lại theo hình khe hở. [ 6 ]

Phân bố và thiên nhiên và môi trường sống[sửa|sửa mã nguồn]

Linh miêu tai đen sinh sống tại rừng thưa, xavan, bán hoang mạc và rừng cây bụi, thích thiên nhiên và môi trường sống khô cằn với lượng mưa thấp và 1 số ít vùng bao trùm. [ 1 ] Mặc dù linh miêu săn mồi trên mặt đất, hoàn toàn có thể leo lên cây và bơi nhanh để bắt cá. Chúng không tìm được tại rừng mưa nhiệt đới gió mùa. [ 1 ] Tuy nhiên, chúng sinh sống rừng xanh quanh năm và núi cao. [ 6 ]Linh miêu tai đen phân bổ thoáng đãng trên khắp châu Phi, Trung Đông, và Tây Nam Á sang Ấn Độ. Loài mèo nhỏ này phân bổ trên cả châu Phi, ngoại trừ vành đai rừng xích đạo và TT Sahara. Phạm vi lịch sử dân tộc của linh miêu tai đen tương tự như như báo gêpa ; cả hai trùng với khoanh vùng phạm vi vài loài linh dương Gazelle sa mạc nhỏ. Tuy nhiên, ngày này linh miêu tai đen vẫn duy trì khoanh vùng phạm vi rộng. Linh miêu tai đen vẫn sinh sống tại hầu hết khoanh vùng phạm vi lịch sử vẻ vang của loài, mặc dầu đã mất đi một phần khoanh vùng phạm vi ở vùng giáp ranh, đặc biệt quan trọng tại Bắc và Tây Phi. [ 1 ]Phạm vi cư trú linh miêu cái nhỏ hơn khoanh vùng phạm vi cư trú linh miêu đực. Nhìn chung, khoanh vùng phạm vi cư trú linh miêu tai đen lớn hơn trong thiên nhiên và môi trường khô cằn so với khu vực có nhiều nước. [ 1 ]

Linh miêu mẹ và con non

Thai kỳ của linh miêu tai đen khoảng chừng hai tháng rưỡi. Lứa đẻ thường giữa một đến bốn mèo con. [ 7 ] Số mèo con cai sữa sau 10 tuần, nhưng vẫn còn ở với linh miêu mẹ cho đến một năm. Linh miêu tai đen thành thục khoảng chừng giữa 12 và 16 tháng. [ 6 ]

Chế độ ẩm thực ăn uống[sửa|sửa mã nguồn]

Giống hầu hết loài mèo ăn thịt, linh miêu tai đen có một chính sách nhà hàng siêu thị rất rộng. Chủ yếu tiêu thụ động vật có vú nhỏ và chim. Linh miêu cũng săn con mồi là động vật hoang dã có vú từ nhỏ đến lớn hơn, ví dụ điển hình như linh dương Impala và những loài linh dương khác. Linh miêu tai đen đôi lúc ăn thằn lằn, rắn và côn trùng nhỏ. [ 1 ] Con mồi của linh miêu tai đen gồm một loạt động vật hoang dã hữu nhũ, nhưng nổi bật nhất là gặm nhấm, thỏ, đa man, và linh dương nhỏ. Mặc dù linh miêu tai đen được xét là một loài mèo nhỏ, chúng không ngần ngại giết con mồi lớn, ví dụ điển hình như một con linh dương nhảy trưởng thành hoặc linh dương Kudu còn non, khi có thời cơ. [ 6 ] Săn mồi thường diễn ra vào đêm hôm và linh miêu tai đen giết chết bằng cách cắn vào cổ và bóp nghẹt con mồi. [ 7 ] Linh miêu tai đen cũng ăn xác thối khi thiết yếu. [ 1 ]
Linh miêu tai đen thường được xem là một mối phiền phức cho chủ sở hữu cây cối, vật nuôi tại địa phương vì chúng không tránh mặt ăn thịt gia súc, và tiếp tục bị giết vì điều này. Linh miêu tai đen cũng bị săn bắt lấy da và thịt, trong đó một số ít bộ tộc bụi xem chúng là một món ăn. [ 6 ] Mất thiên nhiên và môi trường sống, từ nông nghiệp và hoang mạc hóa, cũng là một mối rình rập đe dọa ở miền trung, tây, bắc và hướng đông bắc châu Phi. [ 1 ] Linh miêu tai đen đa dạng chủng loại nhất tại Namibia và Nam Phi, mặc dầu nghiên cứu và điều tra cho thấy chúng đang giảm qua những vùng miền của Namibia. [ 8 ] Linh miêu tai đen được xem xét là hiếm xuyên suốt nhất khoanh vùng phạm vi của chúng. [ 7 ] Tại châu Phi, linh miêu tai đen được liệt kê dưới phụ lục II của công ước CITES và là loài ít chăm sóc trong Sách đỏ IUCN. [ 1 ] [ 6 ] Săn linh miêu tai đen bị cấm tại châu Phi hạ Sahara, nhưng chỉ trong khoảng chừng 50% khoanh vùng phạm vi của linh miêu tai đen, vì không được bảo vệ ở Namibia và Nam Phi. Ở đây, linh miêu tai đen được xem là động vật hoang dã có yếu tố, rất đa dạng và phong phú mà người chủ đất được phép giết không hạn chế. [ 1 ] Giống như nhiều loài mèo, linh miêu tai đen không thường thấy. Tuy nhiên, linh miêu tai đen có vẻ như sống tốt ngay cả ở những vương quốc nơi săn bắt chúng được được cho phép. Con người là mối rình rập đe dọa chính so với linh miêu tai đen, [ 1 ] nhưng báo hoa được biết đến sẽ giết chúng. [ 9 ] Nhìn chung, công tác làm việc bảo tồn linh miêu tai đen hiện chưa phải là yếu tố, đặc biệt quan trọng tại châu Phi hạ Sahara, mặc dầu quần thể loài cũng như môi trường tự nhiên sống đã giảm tại nhiều khu vực đơn cử. [ 1 ] Trong tương lai, tình hình bảo tồn linh miêu tai đen hoàn toàn có thể xấu đi như tác dụng của việc liên tục mất thiên nhiên và môi trường sống, nứt vỡ sinh cảnh và hoang mạc hóa. [ 6 ]

Giao phối nuôi nhốt[sửa|sửa mã nguồn]

Vài vườn thú ngày càng tăng linh miêu tai đen trong chương trình phối giống nuôi nhốt. Đạo đức và bảo đảm an toàn của việc chiếm hữu linh miêu tai đen như thú cưng được tranh luận. Mặc dù chúng rất dễ khắc chế, linh miêu tai đen rất năng động và có tính chủ quyền lãnh thổ. [ 10 ]
Linh miêu tai đen được in trên tem

Linh miêu tai đen được đào tạo trong lịch sử để săn chim tại Iran và Ấn Độ. Đôi khi, một con linh miêu được đưa vào sân vận động cùng đàn bồ câu. Mọi người sẽ đặt cược vào số chim bồ câu mà linh miêu tai đen sẽ giết được trong khoảng thời gian xác lập. Một con linh miêu được đào tạo tốt có thể hạ gục đến 12 con bồ câu trong một lần nhảy vọt bằng móng chân lớn và bốn chân khỏe.[11] Đây là nơi câu thành thữ “đặt một con mèo giữa đàn bồ câu” khởi nguồn.[6]

Miêu tả văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Linh miêu tai đen hiện hữu đáng kể về mặt tôn giáo trong văn hóa truyền thống Ai Cập cổ đại. Linh miêu tai đen tìm được trên tranh khảm tường, và tác phẩm điêu khắc về linh miêu tai đen cùng những loài mèo khác canh giữ lăng mộ. Một số thi hài linh miêu tai đen được ướp xác. [ 12 ]Giống như báo gêpa, linh miêu tai đen được dùng như một công cụ săn bắn. Linh miêu tai đen được đào tạo và giảng dạy để săn thú nhỏ và chim cho hoàng gia Ấn Độ. [ 1 ] Ngày ngày hôm nay, nhiều người cho rằng linh miêu tai đen là một vật nuôi ” ngoại lai “, mặc dầu chúng không hành xử trong nước trong điều kiện kèm theo nuôi nhốt. Bất chấp thái độ tự nhiên, nỗ lực được thực thi để nhân giống tạp giao linh miêu tai đen với mèo nhà nhằm mục đích sản xuất một giống linh miêu tai đen ” trong nước “. [ 6 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://thucanh.vn
Category: Mèo Cảnh