Tại sao loài mèo lạnh lùng với con người

• Stephen Dowling
• BBC Future

15 tháng 11 2019Nguồn hình ảnh, Getty Images

Mèo là loài động vật phi xã hội duy nhất mà con người thuần hóa thành công. Rồi ta thất vọng vì không thể gần gũi mèo dễ dàng như với chó. Nhưng có phải ta đã hiểu nhầm những dấu hiệu của chúng?

Chó có vẻ như như không thể nào che giấu cảm hứng nội tâm về mặt sinh học – níu kéo, hít ngửi, vẫn đuôi bộc lộ sự hài lòng, lo ngại hay biểu lộ niềm vui mà không cần phải được bồi đáp .Dù những bức tranh nổi tiếng có muốn biểu lộ gì, thì chó vẫn sẽ luôn là kẻ chơi bài cào dở tệ. Ta thuận tiện đoán được cảm hứng của chó .Mèo cũng có ngôn từ khung hình tinh xảo – xúc cảm của chúng biểu lộ khi đuôi co giật, lông xù lên và vị trí của tai và râu mép .Tiếng rên gừ gừ thường ( nhưng không phải khi nào cũng vậy ) bộc lộ sự thân thiện và thoải mái và dễ chịu. Chúng thường là những bộc lộ đáng an toàn và đáng tin cậy nếu mèo đang thân thiện hay cho thấy tốt nhất là nên để chúng yên .Dù ta hoàn toàn có thể lý giải chắc như đinh về sự gắn bó của chó với người, dù qua hàng ngàn năm thuần hóa mà mèo đã ở bên cạnh con người, chúng vẫn chịu hình ảnh xấu trước công chúng .Sự độc lập mà nhiều người cho là ưu điểm của mèo bị 1 số ít người cho là ích kỷ hay khó gần. Những người dèm pha cho rằng mèo chỉ biểu lộ tình cảm khi tô thức ăn hết sạch .Người nuôi mèo lại cho rằng tổng thể những thứ trên là vớ vẩn, tất yếu rồi, và sự gắn bó của họ với mèo cũng thân mật như người nuôi chó .Nhưng tại sao hình ảnh xa cách, thiếu thân thiện về mèo vẫn sống sót ? Và thực sự về chúng là gì ?Ít nhất là, hình ảnh ” độc lập ” của mèo ít gây tác động ảnh hưởng xấu tới việc mèo là loài thú cưng rất được yêu thích .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesNgười ta cho rằng có tối thiểu 10 triệu chú mèo nhà ở Anh. Khoảng 25 % những hộ mái ấm gia đình được cho là có tối thiểu một con mèo, theo một điều tra và nghiên cứu triển khai vào năm 2012 .Một manh mối về hình ảnh của mèo hoàn toàn có thể đến từ cách chúng được thuần hóa bắt đầu .Đó là quy trình chậm hơn rất nhiều so với chó – và mèo thường ở thế nắm đằng chuôi .Những chú mèo được thuần hóa sớm nhất Open ở những ngôi làng thời kỳ đồ đá mới ở Trung Đông khoảng chừng 10.000 năm trước kia .Chúng không phụ thuộc vào vào gia chủ cho ăn, chúng được khuyến khích tự kiếm ăn, giữ gìn đồng ruộng và kho lương thực tránh bị chuột và những loại sâu bọ phá hoại .Quan hệ của con người với mèo, từ bắt đầu, đã xa cách hơn một chút ít so với chó, vì chó giúp người săn bắn và đợi người san sẻ chiến lợi phẩm .Con mèo hoàn toàn có thể đang cuộn tròn trên ghế sa-lông nhà bạn hoặc đang nhìn bạn chằm chằm từ vị trí trên đỉnh kệ sách có rất nhiều phần bản năng giống với tổ tiên trước khi được thuần hóa – khao khát săn mồi, đi tuần tiễu trong chủ quyền lãnh thổ, tự vệ trước con mèo khác, chúng thân thiện với tổ tiên của chúng hơn loài chó. Việc con người thuần hóa mèo chỉ phần nào đưa chúng rời khỏi đời sống hoang dã thôi .” Phần lớn là do con người hiểu nhầm loài này, ” Karen Hiestand, bác sĩ thú y và người được ủy thác từ tổ chức triển khai Chăm sóc Mèo Quốc tế cho biết .” Chó và con người rất tương đương và đã sống cạnh nhau thời hạn dài. Theo cách nào đó, đây là sự đồng tiến hóa. Với mèo, thời hạn đó chỉ mới gần đây. Chúng xuất thân từ tổ tiên sống đơn lẻ, vốn không phải loài có tính xã hội. “Mèo hoang Châu Phi mà tất cả chúng ta thuần hóa thành mèo nhà có tên là Felis lybica, có xu thế sống đơn độc, phần đông chỉ tìm gặp nhau khi đến thời gian giao phối .” Mèo là loài phi xã hội duy nhất từng được thuần hóa. Tất cả những loài khác mà con người thuần hóa có gắn bó xã hội với những thành viên khác trong loài của chúng. “Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Khi mèo có nhu yếu cơ bản như ăn hay đi vệ sinh, chúng có vẻ như thân thiện tìm kiếm bạn hữu hơnBởi mèo là kẻ ngoài cuộc giữa những loài động vật hoang dã khác mà con người chung sống, nên chẳng có gì khó hiểu khi ta hiểu nhầm những tín hiệu của chúng .” Vì mèo thường tự quyết và hoàn toàn có thể tự chăm nom bản thân, chúng ngày càng trở nên phổ cập, ” Hiestand nói .” Nhưng liệu cách sống đó có tương thích với chúng hay không lại là chuyện khác. Con người trông đợi mèo giống mình và giống chó. Và chúng không hề như vậy. “Nghiên cứu về xúc cảm và tính xã hội của mèo từ lâu đã bị bỏ xa so với những điều tra và nghiên cứu về chó, nhưng trong thời hạn gần đây những nghiên cứu và điều tra này đã bắt kịp. Hầu hết điều tra và nghiên cứu vẫn chỉ mới ở quy trình tiến độ đầu nhưng đã cho thấy tính xã hội của mèo với con người là nhiều cung bậc phức tạp .

“Nó cực kỳ đa dạng, do gene gây ra, và vì tính xã hội có thể đến từ trải nghiệm của mèo trong sáu đến tám tuần đầu đời. Nếu mèo có trải nghiệm tích cực trong thời gian đầu tiên trong đời, có lẽ chúng sẽ thích người và muốn gần gũi ta.”

Thậm chí ngay cả sự thuần hóa mèo cũng phong phú. Mèo hoang thường ẩn nấp hoặc chạy trốn người, hành xử rất giống với tổ tiên hoang dã .Ở nhiều nơi tại Địa Trung Hải và Nhật Bản, lãnh địa của ” mèo hội đồng ” tăng trưởng ở làng đánh cá, đủ thân thiện để khiến mèo thân thiện với người dân địa phương, những người cho chúng ăn .Ở Istanbul ví dụ điển hình, những con mèo bán hoang dã được người địa phương cho ăn và săn sóc, và trở thành một phần danh tính của thành phố, và thậm chí còn còn cho sinh ra một phim tài liệu gần đây về chúng .Rồi còn có những con mèo sống với con người, nhưng ngay cả bọn này cũng rất nhiều cung bậc ; một số ít giữ quan hệ khá xa cách, trong khi 1 số ít khác tích cực tăng trưởng cùng với con người .Vậy nếu ta muốn quan hệ gắn bó với mèo, ta nên chú ý quan tâm điều gì ?Cũng như chó, mèo có nhiều tiếp xúc bằng ngôn từ khung hình hơn là âm thanh .” Tôi nghĩ con người khó đọc ngôn từ khung hình của chúng hơn nhiều so với chó, ” Kristyn Vitale, tiến sỹ nghiên cứu và điều tra về hành vi của mèo, nói. Đó không hẳn là lỗi của mèo .Một đặc tính quan trọng khiến chó tiêu biểu vượt trội hơn mèo về tình cảm với con người .Nghiên cứu từ Đại học Portsmouth của Anh nhận thấy chó đã học cách bắt chước diễn đạt của trẻ sơ sinh, và điều này kích hoạt khao khát của người chủ muốn chăm nom chúng .Thay đổi có vẻ như là sự tăng trưởng cơ bắp như nhướn lông mày lên – và đây không phải đặc tính từ tổ tiên sói truyền lại. ” Ánh nhìn chó con ” không chỉ là cách diễn đạt cũ kỹ, đó là chiêu tiến hóa tăng cường sự kết nối giữa chó và con người .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Lim dim mắt chậm rãi là bộc lộ âu yếm từ mèoTin xấu cho mèo là gì ? Chúng không có vùng cơ này. Kết quả là, ánh nhìn của mèo có vẻ như hờ hững và không thiện cảm, và hai chú mèo nhìn nhau trừng trừng thường là khởi đầu cho cuộc xô xát .Nhưng ánh nhìn chậm rãi nhấp nháy mắt – là ánh nhìn mà có lẽ rằng chú mèo của bạn dành cho bạn từ bên kia căn phòng – lại là biểu lộ trọn vẹn khác ; đó là cách mèo bộc lộ tình yêu .Thậm chí quay đầu hẳn sang một bên cũng không hẳn là khinh thường, mà là tín hiệu mèo thư giãn giải trí .Vitale gây chú ý quan tâm với nghiên cứu và điều tra của bà tại Đại học Bang Oregon ( Mỹ ) .Ttrong điều tra và nghiên cứu này, mèo và chó được gia chủ đặt vào căn phòng, và gia chủ giật mình quay lại một lúc sau đó .” Điểm mê hoặc là hầu hết mèo cảm thấy yên tâm với gia chủ, khi chủ trở lại, chúng nghênh đón chủ và quay trở lại liên tục tò mò căn phòng, và nhiều lúc trở lại bên chủ. Chó cũng làm tương tự như, ” Vitale nói .” Nếu chú chó đã chạy quanh phòng, chơi đồ chơi và nhiều lúc quay lại với chủ, ta thường không lo ngại quá mức. ” Các nhà nghiên cứu gọi đây là ” sự gắn bó yên tâm ” – đó là sự bình tĩnh khi gia chủ trở lại, cho thấy sự gắn bó vững vàng về cảm hứng .” Định kiến về kỳ vọng của con người với loài vật tác động ảnh hưởng đến hành vi của chúng, ” Vitale lý giải. Khi buộc mèo phải có hành xử như chó, như bày tỏ sự chú ý quan tâm cuồng nhiệt, ta đã đẩy chúng ra xa khỏi hành vi tự nhiên .Hiestand cho rằng sự bất lực của con người khi không hiểu được thái độ của mèo khác với chó cũng là một phần của yếu tố. Thậm chí cả với những chuyên viên nhiều năm được huấn luyện và đào tạo cũng mắc phải .” Tôi đến dự một hội thảo chiến lược năm 2007 và thấy mình đúng nghĩa là một kẻ ngốc, ” bà kể lại. ” Ở đó có thông tin cơ bản về mèo mà tôi không biết, ví dụ điển hình như mèo thích nước và thức ăn được đặt ở hai chỗ khác nhau. Nghiên cứu này trọn vẹn mới, nhưng một khi bạn cảm thấy xấu hổ rằng những gì bạn biết về mèo trọn vẹn sai, bạn mở màn học được nhiều điều mê hoặc. “Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Nếu mèo có tiếp xúc tích cực với con người trong thời hạn đầu đời, chúng có khuynh hướng muốn gắn bó với con người hơnHãy xem xét cách mèo dụi người vào gia chủ .Mọi người thường cho rằng đây là một kiểu ghi lại chủ quyền lãnh thổ, như cách mèo rừng hay làm với cây cối hoặc vật thể trong vùng chủ quyền lãnh thổ của chúng .Nhưng khi mèo dụi vào người, đó thường là tín hiệu gắn bó – mèo đang chuyển mùi của chúng lên da thịt bạn, và đồng thời để mùi của bạn bám lên lông nó .

Đây là điều mèo hoang thường làm với những con mèo cùng hội cùng thuyền với chúng. Đây là cách tạo ra “mùi chung nhất” giúp chúng phân biệt bạn bè với kẻ địch.

Rốt cuộc, Hiestand nói, có một điều then chốt – đó là những con mèo thư giãn giải trí sẽ thuận tiện kết bạn hơn .” Chúng muốn nước, thức ăn, chỗ ngủ và chỗ đi vệ sinh của chúng được sắp xếp đúng vị trí, và khi những thứ như vậy ngăn nắp, chúng hoàn toàn có thể khởi đầu mày mò những mối quan hệ xã hội. “Vì vậy, lần tới khi bạn về nhà và thấy chú mèo lặng lẽ xem xét bạn từ ghế ngồi, hoặc lười nhác ngáp ngủ khi đi ra hiên chạy, đừng tuyệt vọng quá. Đó là cách lặng lẽ và riêng không liên quan gì đến nhau của chúng, biểu lộ rằng rất vui khi bạn trở về nhà .

Source: https://thucanh.vn
Category: Chó cảnh